9i
8
Ver
Het zijn ‘slechts’ provinciale verkiezingen, maar de uitslag
van 15 maart kan flinke gevolgen hebben voor het
veelbesproken stikstof beleid. Gedoe tussen Den Haag
en provincies ligt op de loer. „Als in een provincie een
andere politieke wind waait, heeft dat geheid invloed.”
Ihet
lANDERS.
JflOET
PROVINCIALE STATEN
En na 1 juli?
NAAR DE STEMBUS
Kan mijn stem op 15 maart
nog iets veranderen aan het
gebiedsplan dat mijn provincie
op 1 juli inlevert?
Maar provincies gaan toch niet
over stikstofdoelen?
et zijn woelige
tijden in de
twaalf provin
ciehuizen in ons
land. Niet alleen
staan de verkie
zingen van
15 maart voor de
deur, ook zijn de provinciebesturen
druk bezig met misschien wel het
belangrijkste project dat ze in de re
cente geschiedenis voor de kiezen
kregen. Op 1 juli moet elke provincie
verplicht een eigen stikstofplan inle
veren bij het kabinet.
In Den Haag willen ze dat de uit
stoot van stikstof voor 2030 wordt ge
halveerd, om er zo voor te zorgen dat
beschermde natuur in Nederland
eindelijk een beetje kan opknappen.
Provincies zijn verantwoordelijk voor
de praktische invulling van dit be
leid. Gelderland moet bijvoorbeeld
plannen bedenken die ervoor zorgen
dat er minder stikstof neerdaalt op de
Veluwe. Daarvoor kan het nodig zijn
dat er boerderijen rond dat natuur
gebied moeten verdwijnen.
Het is gevoelige materie, helemaal
nu er provinciale verkiezingen en
daarna coalitieonderhandelingen
tussendoor komen fietsen. Voor kie
zers zijn stikstof, klimaat en natuur
op 15 maart belangrijke thema’s,
blijkt uit onderzoek van I&O Rese
arch. Dat betekent niet dat alle kie
zers voor méér maatregelen op die
terreinen zijn, integendeel. De steun
voor de boerenzaak in provincies als
Drenthe, Overijssel en Gelderland is
groot, wat met name tot uiting komt
in goede peilingen voor nieuwkomer
BoerBurgerBeweging (BBB).
Het maakt de verkiezingen van
15 maart uiterst spannend. Wat gaan
de komende maanden brengen?
aan het plan, stelt zij.
Gedeputeerden die stellen dat er na
15 maart weinig zal veranderen aan
hun plan, zijn wat naïef, vindt Rogier
Kegge, universitair docent bestuurs
recht en omgevingsrecht aan de Uni-
versiteit van Leiden. „Als in een pro
vincie een andere politieke wind gaat
waaien, heeft dat geheid invloed.”
Dat klopt. Daarover beslist het kabi
net, dat weer gebonden is aan Euro
pese wetten en regels. Provincies
kunnen niet zomaar doen wat ze wil
len, waarschuwt Kegge. „Ze moeten
maatregelen voorstellen - en uitvoe
ren - die het aannemelijk maken dat
de Europese doelen gehaald worden.
De minister zal dat moeten bewaken,
en kan ingrijpen als de plannen niet
voldoende zijn.”
Ook een partij als BBB krijgt straks
in provinciebesturen te maken met
die juridische kaders, waarschuwen
experts. Die partij maakt zich boven
dien hard voor de bouw van wonin
gen. De stikstofruimte die daar voor
nodig is, zal érgens vandaan moeten
De geluiden daarover wisselen, blijkt
uit vragen die deze krant aan de
twaalf provinciebesturen stelde. In
Limburg denken ze niet dat de ver
kiezingen veel invloed hebben, om
dat er al lang met betrokkenen over
het stikstofplan is gesproken. Er is
‘voldoende draagvlak’, verwacht stik-
stofgedeputeerde Geert Gabriels
(GroenLinks).
Dat denkt ook zijn Gelderse collega
Peter Drenth (CDA), maar: „De coali
tieonderhandelingen kunnen na
15 maart best even duren. Dus stel: je
hebt in juni al een nieuw college. Wil
je dan nog iets aanpassen aan een
plan waar we al zo lang met alle be
langhebbenden mee bezig zijn? Dat
wordt een lastig verhaal.”
In andere provincies lijkt meer
de kans ‘groot’ dat de verkiezingen
invloed hebben op het stikstofplan.
„Het maakt absoluut uit welke par
tijen straks aan tafel zitten.” Ook wil-
Dan wordt het allemaal nog veel in
teressanter. Veel provinciebesturen
laten weten dat de versie van het
stikstofplan dat zij op 1 juli inleveren
slechts een ‘eerste stap’ is, omdat het
kabinet nog lang niet alle informatie
en maatregelen die provincies nodig
hebben heeft aangeleverd. De
Drentse gedeputeerde Henk Jumelet
vergelijkt zichzelf met een bakker die
last heeft van leveringsproblemen.
„Je wilt een taart bakken met tien in
grediënten, maar er missen er nog
drie. Je weet dat het niet je beste taart
zal worden.” Het schept de nodige
ruimte voor de nieuwe colleges. Stel,
BBB stapt in een provincie in een co
alitie. „Zij zullen zeker een poging
gaan wagen om het werk dat voor
1 juli al gedaan is, nog bij te sturen”,
vermoedt Kegge.
Peter Kanne, senior onderzoeks-
adviseur bij I&O Research, acht de
kans aanwezig dat BBB in bepaalde
provincies de grootste partij wordt.
„Als dat zo is, wordt het echt interes
sant. Ze zullen willen scoren op on
derwerpen die voor de achterban be
langrijk zijn. Ze zullen in die provin
cies zeker een poging wagen om af te
wijken van het stikstofbeleid van het
kabinet.”
G Ui
ruimte. De Noord-Hollandse gede
puteerde Esther Rommel (D66) acht
len nieuwe Statenleden ‘input’ geven
jn9
^0ef|S
Imdaï
OM
mr
fi
-X'
CDA’er Peter Drenth voert ook campagne op een veerpontje. fotoevelinevan elk
General
Chris van Marsbergen
Den Haag
Verkiezingen -
in de provincie!
stikstofplan
op de schop?
ZATERDAG 4 MAART 2023 GO
w
