Beau
‘Ik ben geen presentator, datissiechts
een rol die ik speel.’
MEZZA 7
VI
In deze oefening draait het om de rollen die je in het
leven speelt. Omdat het moeilijk is die rollen los te zien
van wie je in diepste zin bent. Dat is goed om te beseffen,
bijvoorbeeld om jouw trauma los te zien van jouw identi
teit. We moeten tien van die rollen op een briefje schrijven.
Voor mij is dat bijvoorbeeld ‘echtgenoot’, ‘beest’, ‘vriend’,
‘zoon’ en ‘vader’. De briefjes worden ingeleverd en we
moeten een rij vormen. Stilletjes stappen we door het
smakkende gras. Degene die aan de beurt is, moet tegen
over de rij plaatsnemen. Beurtelings leest iemand in de
rij een woord van jouw briefje voor. Dat woord moet je
dan in de volgende zin gebruiken: ‘Ik ben geen... Dat is
slechts een rol die ik speel.’ Dat lijkt een eenvoudige
opdracht, maar als je het echt doorvoelt, is het bijna
onmogelijk om jezelf te scheiden van de rollen die je
speelt. Vraag een veteraan maar eens om te zeggen dat
hij geen veteraan is, maar dat dat een rol is die hij speelt...
Daar sta ik dan zelf. ‘Beest’ gaat me makkelijk af, ‘echt
genoot’ al wat moeilijker. Dan komt het laatste woord:
‘Vader.’ Het is alsof iemand me heel hard in mijn buik
slaat. Ik buig letterlijk doormidden. Dan kom ik lang
zaam overeind en ik haal een paar keer diep adem. Het
lukt niet. Krijg het gewoon niet uit mijn strot. Dan kijk ik
hem in de ogen, zoals me dat is opgedragen, en zeg het:
‘Ik ben geen vader. Dat is slechts een rol die ik speel.’
Zelfs nu vind ik het moeilijk om op te schrijven. Maar
toch helpt het denken aan die oefening me nog steeds
om de rollen die ik speel te relativeren. Ik ben alles... en
ik ben niks.
Het is koud en guur en de lucht hangt grijs en laag boven
ons. Ik sta met mijn bergschoenen diep in zompig, lang
gras op een heuvelachtig veldje in de buurt van het
Noorse Stavanger. Tegenover mij, op drie meter afstand,
vijf Nederlandse oorlogsveteranen op een rij. Ze kijken
mij strak aan. Dat is de bedoeling van deze oefening.
‘Kijk elkaar in de ogen en spreek luid en duidelijk.’ Een
vreemde zou zich door de blikken van deze oorlogs
helden geïntimideerd voelen en zich waarschijnlijk
achterwaarts uit de voeten maken. Maar ik ben geen
vreemde. Al kennen we elkaar maar kort, we zijn goed
bevriend geraakt. Ze hebben hun inzet voor het Neder
landse leger in voormalig Joegoslavië, Libanon, Irak of
Afghanistan moeten bekopen met een posttraumatische
stressstoornis en ik volg ze voor een tv-programma in
hun gevecht om dat trauma te overwinnen. Nu zijn we
voor een wandeltocht in Noorwegen. Een team gespe
cialiseerde begeleiders probeert tussen het wandelen
en kamperen door met verschillende therapeutische
oefeningen de trauma’s bloot te leggen en bespreekbaar
te maken. Ik mag soms meedoen met de sessies, al
voel ik me daar opgelaten over, in het bijzijn van deze
bikkels.
2
Presentator Beau van Erven Dorens (52) is getrouwd metSelly (51). Ze hebben vier zoons: Bram (21), Tijn (21), Bobbie (19) en Jan (17).
z
co
LU
z
z
O
o
Vijf oorlogs
veteranen
kij ken me
strak aan