Liever een vroege diagnose dan datje kind vastloopt il 23 Niet iedere bolleboos is gelijk hoogbegaafd. Hoe weet je dat jouw kind dat wel is, wat zijn de kenmerken en hoe ga je daarmee om? KENMERKEN ‘Ouders durven hun kind vaak niet te laten testen, uit angst voor een stempel’ wijl de hoogbegaafde leerling meent dat dit toch echt een parallel logram is. Vastlopen kun je gedeeltelijk voorkomen als je vanaf jonge leef tijd - kinderen kunnen vanaf 4 jaar worden getest - werkt aan een posi tief zelfbeeld. Door ze te laten zien wat hoogbegaafdheid is en ze te le ren omgaan met sterke emoties. kader). Duran: „Ik ben niet tegen het overslaan van klassen, en ik juich toe dat er speciale scholen en lesprogramma’s zijn voor hoogbe gaafden, maar dat is niet voor ieder een de beste oplossing. Sommige kinderen zitten veel liever bij klas genootjes of vinden het fijner om in de eigen omgeving te blijven. Ik ben dus geen voor- of tegenstander van versnellen. Bedenk vooral op welke manier het kind zijn of haar talen ten kan ontplooien.” Anders voelen Veel hoogbegaafde kinderen voelen zich vaak ‘anders’ dan hun klasge nootjes. Ze hebben een kritische houding en nemen niet alles zo maar aan. Als de juf bijvoorbeeld een vierkant of rechthoek laat zien, knikt de rest van de klas braaf, ter- Oplossing Voor hoogbegaafde kinderen is geen standaardoplossing beschikbaar, schetst Duran. Ieder individu is uniek, dus een intellectuele bolle boos lukraak één of meer klassen la ten overslaan is veel te simplistisch gedacht. „Stel, je fysieke leeftijd is 10 jaar, en je hebt een IQdat past bij een 16-jarige. Sociaal gezien kun je 14 jaar zijn en in emotioneel opzicht 11. Wat doe je dan, als je daarnaast weet dat rond 13 of 14 jaar de puberale verwar ring optreedt? De goede oplossing bestaat dan eigenlijk niet.” In dergelijke gevallen ligt de best mogelijke oplossing in het bekijken van het totaalbeeld van alle kenmer ken die het kind uniek maakt (zie Begeleiding Daarbij kunnen professionals hulp bieden. Psychologen en orthopeda gogen werken in Durans praktijk onder meer aan het verminderen van angst, het reguleren van woede aanvallen en het verminderen van depressieve kenmerken. Kinderen en ouders - ‘hoogbegaafdheid is in hoge mate genetisch bepaald, we behandelen ook ouders die zijn vastgelopen’ - leren ook wat hoog begaafdheid is en op welke manier je de omgeving kunt aanpassen om er goed mee om te gaan. Bijvoor beeld door meer uitdagingte bieden. Duran omschrijft hoogbegaafden als een klavertjevier. „Je bent een ‘gewoon’ klavertje net als zoveel an dere klavertjes in een grasveld, maar dan met een extra blaadje. Als hoog begaafde neem je meer prikkels op, denk je snel en creatief. Die talenten kun je gebruiken om, op welk ge bied dan ook, iets moois aan de we reld toe te voegen. Je bént niet je hoogbegaafdheid. Maar je hoogbe gaafdheid kan je wel kracht geven om je sterke punten te gebruiken.” Duran ziet het als haar missie om misverstanden weg te nemen en om kinderen en volwassenen wegwijs te maken in hun wereld met bijzon dere talenten. „Diversiteit is fantas tisch. In de ideale wereld is het niet erg om bijzonder te zijn, maar mag je zijn wie je bent.” ij de term hoogbegaafd heid denken veel mensen aan knappe koppen die moeiteloos de ingewik keldste materie tot zich nemen. Maar het is veel meer dan alleen een hoog IQ zegt Yvonne Duran van Praktijk Hoogbegaafd in Roosendaal uit eigen ervaring. Want ja, Duran is zelf hoogbegaafd. Ze probeert kinderen en volwasse nen hulp te bieden bij zaken en so ciale worstelingen waar ze zelf te genaan liep. Nog altijd, zegt Duran, zijn er veel misvattingen. „Som mige mensen denken dat hoogbe gaafdheid alleen draait om een hoog IQ om ‘slim zijn’.” Voor alle duidelijkheid: een hoog begaafde is geen bijzondere dier soort of een rariteit, maar een mens met enkele eigenschappen die an deren niet hebben. Duran betoogt dat het daarbij niet alleen draait om hoge intelligentie en creatief denk vermogen. Het gaat ook om het hart. Daarbij doelt de psycholoog op prikkels die bij hoogbegaafden in tenser binnenkomen, het intenser beleven van verbeeldingskracht, scherpere zintuigen en het snel van slag zijn, zoals onbedaarlijk hard hui len bij een zielige film. Hoogbegaaf- den leggen daar naast vaak de lat ook l nog eens heel hoog voor zichzelf, waar mee ze een opdracht als ‘teken een huis’ no deloos complex maken. keerde. Vaak durven ouders hun kind niet te laten testen, omdat ze juist bang zijn voor een stempeltje. Gevolg is dat mensen vaak te laat zijn met het laten testen.” En met ‘te laat’ bedoelt ze in dit geval dat kinderen op school al zijn vastgelopen, emotionele problemen ondervinden of moeite hebben om hun plaats in de klas te vinden. Denk bijvoor beeld aan het kind dat in de pauze moeder- ziel alleen over het schoolplein zwerft, 1 het kind dat woe- dend reageert bij te- genslag of het jonge tje dat nooit gevraagd wordt om na schooltijd bij een vriendje te spelen. Vroege diagnose Duran pleit voor een vroege diag nose. De suggestie dat nogal wat ouders gauw het etiketje ‘hoogbe gaafd’ op hun kind plakken als zoon- of dochterlief iets slims zegt of doet, verwerpt Duran. „In onze praktijk zien we juist het omge- V I g g LEO VAN MARREWIJK Om te bepalen of je kind hoogbegaafd is, is gedegen onder zoek nodig. Kenmer ken van een hoog begaafdheid zijn: Een hoge score bij een IQ-test Groot creatief denkvermogen, het vermogen om meerdere antwoor den te bedenken voor een probleem. Intense beleving van emoties (bang, boos, verdrietig, sterk meevoelend). Rijke fantasie. Kritisch. Perfectionistisch/ faalangst ig. Wil altijd weten waarom iets zo is, kan eindeloos doorvragen. Gewoon slim, of hoogbegaafd? GO ZATERDAG 4 MAART 2023 LLJ CE I

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2023 | | pagina 71