Ga eropuit en geniet
4
w
Paardenbloemen middenin je strakke groene gazon.
Of de stengels van de heermoes tussen je terras
tegels. Onkruid kan tuineigenaren een doorn in het
oog zijn. Tegelijkertijd is het vaak hartstikke nuttig.
Wat moeten we ermee? Behouden of bestrijden?
18
pzc.nl/maritiem
CAROLINE VAN SCHUBERT
Ga op ontdekking
Avonturenboerdi
pzc.nl/molenwaard
Bekijk het volledige aanbod op
pzc.nl/eropult
Kijkje ogen uit in het
Maritiem Museum
VAN
DE
SPECIAAL
VOOR JOU
sen. Die zijn vaak zó overheersend dat
ze schade kunnen aanrichten aan an
dere planten in je tuin. Laatstgenoemde
kan bij mensen zelfs brandwonden ver
oorzaken. En omdat dit onkruid ergens
anders zijn oorsprong kent, heeft het
hier geen natuurlijke vijanden en ver
storen ze het ecosysteem. Weg ermee
dus.
maar ook tal van handige apps waarmee
je planten herkent door er een foto van
te maken.
Dus als straks de boel weer gaat
bloeien, kijk dan met een open blik
naar het gratis groen voordat je aan het
wieden slaat. Die zachte ooievaarsbek
heeft z’n naam niet voor niets. Beets:
„Die is echt heel zacht en fijn om aan te
raken.” Of de paarse dovenetel, die staat
er nu al mooi bij. „Of witte winterposte-
lein: die wordt ook als groente verkocht,
maar die kun je gewoon gratis plukken
als hij in je tuin groeit. Maar doe dat wel
vóórdat hij in bloei staat.”
Ideale tuin
En die tuin is een piekwaar je vooral van
moet kunnen genieten. Of dat nou in
een groene oase is of een tuintegelpara-
dij s, dat mag iedereen zelf weten. „Voor
de biodiversiteit is het het beste om alles
zoveel mogelijk te laten verwilderen,
maar dat is niet realistisch. Ik vind ook:
een tuin is een stukje privé, dus mensen
moeten er vooral mee doen wat ze leuk
vinden.”
Maar, in een tuin met veel tegels is de
biodiversiteit vaak wel ver te zoeken.
Pas op voor de exoot
Inheems onkruid, het groen dat hier van
nature voorkomt, kan geen kwaad. Inte
gendeel, stelt Peters: „Allerlei dieren zijn
er zelfs van afhankelijk. Niet alleen vlin
ders en bijen, maar juist ook allerlei tor
retjes die van de blaadjes, wortels of
stengels eten. Insecten kiezen echt een
specifieke plant uit.” Neem de brand
netel: die trekt niet alleen veel vlinders
aan, je kunt er ook nog eens een lekker
gezond theetje van zetten.
En dan zijn er de exoten. Dat klinkt
misschien gezellig, maar bij invasieve
soorten zoals de Japanse duizendknoop
en de reuzenberenklauw moetje oppas-
Gratis groente
Weet wat er groeit, is dus de boodschap.
Leer je tuin en al z’n groene bezoekers
kennen en laat je niet om de tuin leiden.
Dat kan via boeken, (online) cursussen,
MARITIEM
AA/W1USEUM
ROTTERDAM
Alles en niets is
onkruid
De hamvraag is dan
ook: bestaat onkruid
wel? Zeker, maar het is
ook maar net hoe je het
bekijkt. Onkruid bete
kent zoiets als onge
wenste planten die tussen
gewenste planten groeien. En
dus kan elke plant onkruid zijn; het
hangt vooral af van de situatie en de
plek. „Een brandnetel in de tuin vinden
we onkruid, maar op een brandnetel-
kwekerij juist weer niet, op die akkers
zijn juist alle andere gewassen weer on
kruid.”
In feite beslissen wij mensen of iets
onkruid is of niet, legt bioloog Nienke
Beets uit. Eén ding staat voor haar bui
ten kijf: alle planten hebben nut. Ze
doet, met hulp van het publiek, vanuit
de Hortus Botanicus van de Universiteit
Leiden onderzoek naar stoepplantjes:
onkruid dat tussen de stoeptegels groeit
in steden en goed kan zijn voor zaken als
biodiversiteit, waterafvoer en verkoe
ling. „Juist door mensen te betrekken in
het onderzoek vergroot je de bewust
wording. Je hoeft echt niet ver te zoeken
om in de natuur te zijn. Als je goed om je
heen kijkt, is het overal. Letterlijk op de
stoep voor je huis, maar dus ook in je
tuin.”
Daarnaast is een betegelde tuin ’s zo
mers vaak wel heel warm en ook het wa
ter kan minder goed weg. „Kijk dus of je
een hoekje kunt vrijmaken voor een
plant en zie wat daar allemaal nog meer
opkomt en groeit.”
Een betegelde tuin biedt trouwens
geen garantie voor een onkruidvrije
tuin. Wil je onkruid zoveel mogelijk
voorkomen, dan kun je het beste je bo
dem bedekken met tuinplanten, zegt
Peters. Maar dat is geen must, want een
ideale tuin heeft naast ‘uitgedacht’
groen óók wilde planten. „Het onkruid
waar we het meeste last van heb-
ben zijn wortelonkruiden,
zoals haagwinde, heer
moes en distels. Die kun
je het beste weghalen,
omdat ze de boel over-
nemen.”
Maar laat andere
bloeiende wilde plan-
ten eens staan, dan kan
de biodiversiteit in je
tuin zomaar toenemen
en zie je vogels en insec-
ten die je eerder niet zag. Een
soort gratis groen, dus. Let daarbij
wel op welk onkruid er groeit, want niet
al het groen is even gezellig.
oe fanatiek je ook tuiniert: in
iedere tuin groeit onkruid. De
I-1 boel een beetje bij sturen is
I dan ook echt niet erg, zegt
I Suze Peters, tuinontwerper en
auteur van de bestseller Onkmidboek.
Nodig zelfs, want als je de natuur z’n
gang laat gaan, overwoekert de boel en
dat willen we niet. Maar in plaats van
onkruid direct uit de grond trekken,
loont het wel de moeite om eerst goed te
kijken wat het precies is. Veel onkruid is
namelijk nuttig, mooi of zelfs lekker.
„Als je weet wat in je tuin groeit, kun je
beter inschatten wat je wel en
niet kunt laten staan en wat
je er allemaal mee kunt”,
zegt Peters.
‘Witte
winterpostelein
wordt als groente
verkocht, maar kan
ook in je tuin
groeien’
ZATERDAG 4 MAART 2023
PC
Z)
LAAT
ONKRUID JE
NIET OM DE
TUIN LEIDEN
KORTING
SCAN SHOP
«uw™™,
1
