Bestaat Zeeland
Dat is dus
nou 700jaar of niet?
77.500 euro
dikke winst
21
2023
Welles-nietes over een jubileum
2
TOOS EN HENK WAREN V0RI6E WEEK IN PARIJS
i
Jongensopgepakt
voor vernielen busje
Drie minderjarige jongens zijn
aangehouden nadat zij zondag
avond in ’s-Heerenhoek een
busje hadden vernield. De poli
tie doet onderzoek naar de ver
nielingen. De politie ontving
rond 22.00 uur een melding van
vernieling aan de Marktstraat in
’s-Heerenhoek. De drie jongens
hadden een autospiegel van een
busje afgetrapt en die meegeno
men.
Wendy Wagenmakers
Toos&Henk
'S-HEERENHOEK
Paul Kusters
Internet: toosenhenk.nl
COLUMN
Hele rijen
busjes
aan de
Oesterdam,
tientallen
geknielde
rapers
Je mag tegenwoordig ook
helemaal niks meer hè?
Zogezegd
in deze
krant
Bijna had de provincie de
feestkoffer van zolder gehaald
om het 700-jarig bestaan van
Zeeland te vieren, tot historici
vraagtekens plaatsten bij dat
jubileum. Maar hoe oud is
Zeeland nou eigenlijk?
Zeker zestien
partijen strijden
15 maart om de
zetels in de
Staten. De
kans is groot
dat het provin
ciale bestuur
verder versplin
tert. Is dat een
zegen of een
vloek voor de
democratie?
- Jos Kriele in
een brief
aan zijn zoon
Stijn
„Winnen zal ik
niet, maar
doorgaan wel.”
en meteen daarna
EEN GLOEDNIEUWE
KEUKEN BESTELD
Holland en Zeeland vermeld. Zeel
and werd zelfs al sinds de late nde
Het betrof twee 16-jarige jon
gens, uit Middelburg en
Wemeldinge, en een 17-jarige
jongen uit Oostburg.
Klinkklare onzin
Onzin, zegt Peter Henderikx in
nooit eerder vastgelegd. Dus dat ge
beurde in Parijs.”
De Vrede van Parijs was ‘van gi-
Wendy Wagenmakers
Vlissingen
eeuw als één geheel gezien. Maar in
1256, na de oorlog tussen Holland
en Vlaanderen, is er veel vastgelegd
over de bestuursorganisatie van
Zeeland als geheel. Alleen dat al zou
duidelijk genoeg moeten zijn.”
Het verdrag van Parijs kent Hen
derikx, die als hoogleraar middel
eeuwse nederzettingsgeschiedenis
doceerde aan de Universiteit van
Amsterdam, van haver tot gort.
„Het is een belangrijk verdrag, in
derdaad. Maar het zegt absoluut
niets over het ontstaan van het
graafschap Zeeland. Simpelweg
niets. Holland en Zeeland groeiden
in de late middeleeuwen langzaam
uit elkaar, dat is een heel geleidelijk
proces geweest.”
Stadsrechten
En dan willen ze het nog vieren
ook, verzucht historicus Hende
rikx. „Toen ik dat twee jaar geleden
voor het eerst hoorde, dacht ik: wat
gaan ze nu toch weer beginnen...
Het klopt gewoon van geen kant.
Kan zijn dat ze bij het Zeeuws Ge
nootschap zin hebben in een
feestje, misschien is dat het, maar er
valt niets te vieren. Ja, Westkapelle
en Domburg dit jaar 800 jaar stads
rechten, dat is leuk en nog waar
ook!”
nig idee hoeveel bouwemmers er in
een Fiat Ducato passen? Héél veel,
weet ik sinds ik een middagje aan de
Grevelingendam heb gestaan voor een ver
haal over illegale oesterrapers. Ik had mijn
auto amper aan de kant gezet of er stopte
een busje, waar behalve een man en een
vrouw ook nog twee andere volwassenen en
twee kinderen uitstapten. Ik zag hoe ieder
een systematisch zijn schoenen verwisselde
voor lieslaarzen en hoe iedereen emmers
werden aangereikt, waarna het voltallige ge
zelschap de dijk af klauterde. Iets wat ze
zichtbaar vaker hadden gedaan. Zodra de
emmers gevuld waren, klauterden ze terug,
zetten de emmers in de bus en kwamen met
een andere emmer naar buiten. Met mij pra
ten wilden ze niet. Ze spraken niet eens met
elkaar. Na een poosje heen-en-weer klaute
ren stapten ze in en reden weg.
Het rapen van schelpdieren is op de plaat
van Oude Tonge inmiddels verboden, maar
aan de andere kant van de Oosterschelde
gaat het gewoon door. Hele rijen busjes aan
de Oesterdam, tien
tallen geknielde ra
pers met zomer
hoedjes - voorbij
gangers zijn het
beeld inmiddels wel
gewend. Maar nor
maal is het natuur
lijk niet. Toegestaan
evenmin, voor wie
boven de 10 kilo uit
komt.
Laat staan 2325
kilogram, waar vier
mannen vorig jaar
bij Kats mee werden betrapt. Drieëntwin-
tighonderdvijfentwintig kilo! Dat is echt
geen gezellig bordje ‘en nog een beetje voor
de buurman’ meer. Dat is keiharde handel,
als je bedenkt dat er ongeveer honderd oes
ters in 10 kilo passen en deze dieven dus een
oestertje of 23.250 in hun bus hadden liggen.
Een beetje restaurant vraagt vlot 20 euro
voor een half dozijn oesters. Schijfje citroen
erbij, schaaltje vinaigrette. Dat is dus 77.500
euro dikke winst.
En dan moeten de dieven voor de recht
bank verschijnen, en dan eist de officier van
justitie eens wat boetes die niet in de catego
rie kattenpis vallen, en dan worden ze nog
grotendeels vrijgesproken ook. Omdat de
rechter niet snapt hoe het getij werkt. Ter
wijl instanties zich een slag in de
rondte vergaderen om nóg stren-
gere regels te introduceren voor
het rapen van oesters en het
snijden van zeegroenten.
nen. „Want vanaf dat moment kon
Zeeland zich als graafschap ont
wikkelen. Zeeland was enorm be
langrijk, want de belangrijkste ste
den uit het Bourgondische Rijk wa
ren alleen via Zeeland te bereiken.
Die akte is dus heel belangrijk ge-
Vrede van Parijs weest voor Zeeland. Afgelopen na-
Tóch kan het Zeeuws Genootschap jaar is die tentoongesteld in het
het niet laten en zet haar vieringen Zeeuws Museum. Een enorm ding
ditjaargewoon door, tot in Lille toe. met allemaal zegels. Héél indruk
wekkend.”
Maar er zijn meer bewijzen voor
de bewering dat Zeeland 700 jaar
bestaat. „Miljoenen!”, zegt Van
Druenen. „Want sinds 1323 staat
Zeeland ineens vermeld in talloze
documenten. Van reders, van on-
Dat 2023 niet zomaar een jaar zou
zijn, stond voor de provincie vast.
Zeeland bestond immers 700 jaar,
het was 200 jaar geleden dat het be
sluit viel om het kanaal van Terneu-
zen naar Gent te graven én de Wa
tersnoodramp was 70 jaar geleden. Historicus Peter van Druenen bij de Sint Jacobskerk in ‘zijn’ VIis-
Zeeuwen werden opgeroepen mee singen. De kerk staat er al langer dan het bestaan van het graaf-
te denken over de manier waarop al schap Zeeland. Of niet, foto lex de meester
die historische momenten het
beste gevierd en herdacht konden wel graaf van Zeeland, maar dat was
worden.
Maar toen kwamen historici in
het geweer. Hoezo Zeeland 700
jaar? Zeeland bestaat al veel langer! gantisch belang’, stelt Van Drue-
Aan het gewelles-nietes werd een
einde gemaakt door het jaar maar
een ander thema te geven - De
kracht van het water - en de Zeeu
wen in 2023 onder te dompelen in
‘dat wat Zeeland zo uniek maakt’.
Logisch, zegt voorzitter Peter van
Druenen, want daar vindt in okto
ber een belangrijk symposium
plaats over hét moment dat het ont
staan van Zeeland inluidde: de
Vrede van Parijs. Toen die akte
werd getekend, in 1323, werd het
graafschap Zeeland bekrachtigd, dernemers, van overheden. Noem
Aldus Van Druenen. maar op. En dat is echt allemaal
„In Parijs kwamen allerlei Euro- sinds die datum.”
pese hotemetoten samen, zeg maar
de Poetins en Macrons van toen”,
legt de Vlissingse historicus uit. „Ze
bespraken onder meer de eilanden Veere. „Ook in de stukken van vóór
van Zeeland, die tot dan toe een 1323 wordt Zeeland als bestuurlijke
speelbal waren tussen de graaf van eenheid binnen het graafschap
Holland en de graaf van Vlaande
ren. Af en toe noemden ze zich ook
VERKIEZINGEN
ZEELAND5
UIT HET LEVEN
ZEELAND 9
I
5
NEE* LINDA DE MOL MET
JEROEN RIETBERGEN
OP EEN TERRAS
GEFOTOGRAFEERD
DE LOTERIJ
SE WONNEN? ru*4?
DINSDAG 21 FEBRUARI 2023 GO
