/j(9x
WSLP
Gat in de garage
om te schuilen
Oorlog als een
opwindend spel
iH<A
11
E’’
J? ««A
t cmo inc..
In Europa zeker 8
miljoen vluchtelingen
in Nederland, maar kan de
oorlog niet vergeten. „Ik
droomde dat Dmytro, Sofia en
ik naar ons nieuwe huis in Ni
kopol gingen, maar toen was
er ineens Rusland. Ik
schreeuwde naar Dmytro:
‘Daar hoefje niet naar toe!
Nee!’ Toen werd ik wakker.”
Zijn moeder Nataliya zucht.
„Oekraïense kinderen hebben
vaak niet eens door hoezeer
ze beschadigd zijn door de
oorlog. Ik geef nog steeds on
line les en ik moet daar echt
rekening mee houden.
Ik vermij d woorden
als ‘ouders’, ‘oor-
log’ en ‘thuis’,
omdat ze kinde
ren aan het hui-
len maken.”
Artem onder
breekt haar.
„Toen Dmytro en
ik aan het wandelen
waren, zagen we drie
raketten in de lucht: roze,
groen en blauw. We renden
onmiddellijk naar de kelder.
We gingen zó op de grond lig
gen.” Hij doet het na, met zijn
handen op zijn hoofd. Nata
liya kan haar tranen nauwe
lijks bedwingen. „Weetje”,
zegt ze opeens: „Die raketten
zijn heel erg mooi. De Dnipro
is een erg brede rivier.
Daarom kun je van verre zien
hoe gekleurde vuurballen op
onze stad afvliegen.” En de
15-jarige Dmytro vindt de ex
plosies van Russische raket
ten net vuurwerk, zegt hij.
„Alleen niet in de lucht, maar
op de grond.”
moesten pakken en weggaan.
Nou, toen zijn we naar mijn
opa in Moldavië gegaan. Die is
iets later overleden. En Tolik
is vermist in de oorlog.”
De droevige, betraande
ogen van Olga contrasteren
scherp met de enthousiaste
blik van Vlada. Die is erg blij
om voor het eerst van haar le
ven een interview te geven.
„We zijn in twee uur naar
Moldavië gereden, toen naar
Italië, naar het Ca-
pri-hotel, en nu zij n
we hier”, kwettert
ze verder. „Toen
we de grens met
j Moldavië over
4 liepen, moest
w mijn moeder
huilen. En mijn
r zus Lera heeft in
Nederland leren fiet
sen! Ze heeft het in Oe
kraïne een paar keer gepro
beerd, en dat lukte nooit,
maar hier wel. Ik wil natuur
lijk graag terug naar huis,
maar hier in Nederland is het
ook goed. Ik heb vrienden.”
Vlada’s tekeningen zijn net
zo optimistisch als zijzelf. ‘Al
les zal Oekraïne zijn!’ schrijft
ze erbij. En ‘Mijn hart klopt in
het ritme van het Oekraïense
leger’ en ‘Wij zullen winnen!’
Ook staan er lelijke woorden
bij over Poetin. Vroeger zou ze
hiervoor straf hebben gekre
gen van haar moeder, maar
tegenwoordig gebruikt ieder
een deze scheldwoorden.
e moeder van de
negenjarige Vlada
uit de zuidelijke
regio Odessa is
niet van plan om
nog lang in Nederland te blij
ven. Ze wil terug naar haar
land. „Wat er ook gebeurt: ik
ga in de lente terug naar Oe
kraïne”, zegt Olga Trus (44)
vastberaden. „Ik heb al Neder
landse tulpen naar huis ge
stuurd. Die ga ik planten in
mijn tuin.” Als ze dit
heeft gezegd, krijgt
ze prompt tra
nen in haar
ogen, waarvoor
ze zich excu
seert. Haar
dochter Vlada
beleeft de oor
log niet als een
tragedie, maar als
een interessant en op
windend spel. „Er was een
ontploffing in onze tuin. Ik
dacht dat het iets bij de buren
was, maar het was een oorlog”,
zegt ze met kinderlijke op
winding. „Ik was eerst niet
bang, maar toen ik ontdekte
dat de Russen op ons schoten,
heb ik meteen al mijn teken
spullen naar de kelder ge
bracht. We sliepen daar een
paar nachten, op matrassen.
Het was klein, maar toch nog
groter dan mijn kamer hier in
De Koepel. Op de eerste dag
van de oorlog zei mijn neef
Tolik tegen mijn moeder dat
we meteen onze spullen
et gezin van Vita
liy en Natalia
Melnychuk telt
vijfkinderen
(twee ervan zijn
al volwassen en niet bij dit ge
sprek). Het was de bedoeling
dat ze afgelopen herfst zouden
verhuizen naar Nikopol, een
stadje aan de rivier de Dnipro.
Maar nu zitten ze in Tilburg,
waar de kinderen ook naar
school gaan. Natalia (38) geeft
normaal gesproken les in Oe
kraïense taal en literatuur, Vi
taly (40) werkte als be
veiliger. „Papa
wilde niet naar
het buiten
land”, zegt So
fia van acht, de
meest praat
grage van het
stel. „Maar toen
werd de fabriek
waar hij werkte ge
raakt door zes raket
ten. Hij raakte gelukkig niet
gewond.”
Ook Sofia tekent de oorlog.
We zien schuilkelders, bom
men, brandende huizen en de
zielen van dode Oekraïners
die naar de hemel gaan. Ook
tekende ze een knop waarop je
kunt drukken om Oekraïne te
redden. „En dit is het gat in
onze garage waarin Artem en
ik ons verstopten. Mijn andere
broer Dmytro bracht ons de
kens en kussen, en we zaten
daar samen tot het bombarde
ren stopte.”
Artem Melnychuk is vijf
jaar. Deze rusteloze, vrolijke
jongen woont al zes maanden
k-
o o
ff J
'I
Sofia te
kende een
wijsvinger
die naar de
knop gaat
om hulp te
bieden aan
Oekraïne.
Na de Russische invasie op 24
februari vorig jaar is er een
enorme vluchtelingenstroom op
gang gekomen. Miljoenen Oekra-
iners hebben hun toevlucht ge
zocht in min of meer veilige delen
van eigen land en in Europa. In
totaal zijn er in de verschillende
Europese landen meer dan acht
miljoen vluchtelingen officieel ge
registreerd. Polen en Duitsland
vangen veruit de meeste mensen
op. Er zijn ook mensen naar Rus
land gevlucht (zo’n 2,9 miljoen). In
Nederland zijn nu 88.170 geregis
treerde vluchtelingen, voorname
lijk vrouwen onder de veertig jaar
en kinderen. De meeste mannen
moeten in Oekraïne blijven.
‘Alles zal Oekraïne zijn’, schrijft Vlada bij haar tekening,
gedomineerd door de kleuren van haar land.
GO ZATERDAG 18 FEBRUARI 2023
