‘Er zijn opeens mensen die
mi jn teksten tatoeëerden
en me daar een bericht over
stuurden’
X x to-
I
fH
VI
‘De hele ophef rond MeToo. Die
schudde me wakker: ik was mezelf
kleiner aan het houden dan ik
ben, schikte me naar mijn vaak
pleasende rol als jonge, vrouwelijke
actrice en ik had niet eens door
dat ik het deed. Hoezo kon ik niet
schrijven naast het acteren? Dat
mechanisme afleren is een proces
óódeng.’ Gaite Jansen
lacht bij het woord,
terwijl ze zich opkrult
in de bank van een
Amsterdams hotel.
Vanuit haar parttime woonplaats
New York is ze een paar maanden
over in Nederland, voor opnamen
van een speelfilm en de verschijning
van haar dichtbundel Ode aan de
Onstilbare. ‘In films speel ik het
idee van iemand anders, maar
deze bundel is helemaal van mij.
Dat maakt het nogal kwetsbaar.’
Na een eindeloze lijst rollen in
Nederlandse films (onder andere
Sonny Boy, Hoe duur was de suiker,
Supernova) en series (Spangas,
In therapie, Hollands Hoop), brak
Gaite Jansen in 2016 door in het
buitenland met haar rol als duchess
Tatiana Petrovana in het derde
seizoen van de Britse hitserie
Peaky Blinders. In 2020, midden
in coronatijd, verscheen haar
eerste dichtbundel: Learning How
to Speak. ‘Toch voelt Ode aan de
Onstilbare als mijn eerste,’ zegt ze.
Learning How to Speak was de
eerste pannenkoek. Imperfect,
niet helemaal rond, maar prima
met veel poedersuiker. Ik bracht
hem uit in eigen beheer, omdat ik
gewoon eens wilde kijken hoe het
was om een boek te maken.’
Niemand die het zou lezen, dacht
Jansen naïef. Maar via Instagram
verkocht het onverwacht goed.
De eerste oplage van duizend ging
op. ‘Waren er opeens mensen die
mijn teksten tatoeëerden en me
daar een bericht over stuurden.
There’s nothing like stories of wild
flowers, op een schouder. Help!
Maar ook fucking cool. Blijkbaar
vonden mensen mijn teksten
mooi.’
14
ROND POËZIE hangt nog altijd
een zweem van stoffigheid en
pretenties, denkt Gaite Jansen.
‘Gek toch? Want ik vind gedichten
vet, ze kunnen je met een paar
woorden raken.’ Ze schrijft ze al
zolang ze zich kan heugen. Op
haar zevende gaven de vader van
haar halfbroer en zijn vrouw haar
een bundeltje met haar eigen werk
cadeau. ‘Ik was geen wonderkind.
Het waren vooral gedichten over
de dood. Ik verloor in die tijd een
aantal familieleden, en zag de
volwassenen om me heen steeds
verdrietig. Fascinerend: dat deed
de dood dus, mensen verdrietig
maken. Door middel van dichten
probeerde ik dat te behappen.’
Waarom dan toch pas die eerste
bundel toen je 29 was?
‘Schoenmaker blijf bij je leest, vond
ik. Een principe dat ik vooral mezelf
oplegde, ik kan streng zijn voor
mezelf. De maatschappij bestem
pelt de droom om actrice te worden
al snel als een dom idee, want wat
zijn de kansen op succes? Toen die
vanaf mijn zestiende toch reëel
bleek, wilde ik dat succes zoveel
mogelijk beschermen door mijn
focus volledig op acteren te leggen.
Ik denk dat ik eerst volwassen
moest worden om me te realiseren
dat schrijven en acteren prima
naast elkaar kunnen bestaan.’
Wat was het moment waarop je je
dat realiseerde?
5
o
cc
LU
tu
I—
O
ZE
5
S
2?
Q
tl
5
LU
Z
Z
O
ZE
LU
(5
A
TO