Justitie: Nederlandse IS-vrouw had jezidi-slavin in Syrië
Steeds vroegere zonsopkomst verdrijft ons winterchagri jn
3
Toen terreurgroep IS in de zomer
van 2014 grote delen van Syrië en
Irak in handen kreeg, vielen de jiha-
disten ook het woongebied van de
jezidi’s in Noord-Irak aan. Duizen
den mannen werden vermoord en
duizenden vrouwen en kinderen
werden door IS ontvoerd. De vrou
wen en meisjes werden gebruikt als
menselijkheid. Ze zou in de zomer
van 2015 in Raqqa, toen de hoofd
met haar gehandicapte zoontje
Nouredinne (toen 4) naar het
strijdgebied in Syrië. Hasna (toen
24) sloot zich daar aan bij IS. Er wa
ren voor haar vertrek meerdere sig
nalen dat Hasna radicaliseerde, ook
de gemeente wist daarvan. Toch
kon de vrouw, net zoals driehon
derd andere Nederlandse volwasse
nen, uitreizen.
steeds later tijdstip. En daardoor
word je moeilijker wakker.
Volgens de wetenschapper
heeft licht een positief effect op
mensen. „Het is belangrijk voor
onze stemming en slaapkwaliteit
in de nacht. En voor ons welzijn
en onze gezondheid in het alge
meen. Je hebt licht nodig om te
zien, maar er zijn ook speciale
cellen - lichtgevoelige ganglion-
cellen - in het netvlies van je oog
die naar hersengebieden linken.”
In die gebieden wordt de stem
ming van iemand geregeld, de
biologische klok en daarmee het
slaap- en waakritme en de alert
heid.
Onlangs bleek uit onderzoek
van Gordijn dat zonlicht nog een
stad van het kalifaat, een jezi
di-vrouw als slavin in huis hebben
gehad. De vrouw moest koken,
schoonmaken en voor Hasna’s kind
zorgen.
Na de val van het kalifaat be
landde de Hengelose samen met
haar kind in een Syrisch detentie-
kamp. Samen met nog elf andere
Nederlandse IS-vrouwen (en 28
kinderen) werden ze daar eind vo
rig jaar door de Nederlandse over
heid opgehaald. Bij aankomst in
Nederland werden alle vrouwen
aangehouden en vastgezet. Ze moe
ten volgende week dinsdag voor
de eerste keer voor de rechter ver
schijnen.
Er zijn al meer dan tien terugge-
extra positief effect heeft: op de
rusthartslag en op het immuun
systeem. Binnenkort start ze sa
men met collega’s een vervolg
onderzoek.
Schoonmaken
Het Openbaar Ministerie verdenkt
de Hengelose ervan lid te zijn ge
weest van een terroristische orga-
T„Het beste is om elke och
tend minstens een halfuur in
het buitenlicht te zijn”, zegt
Gordijn. „Als dat niet kan, zoek
dan een plekje vlakbij het raam
waarbij je naar buiten kijkt. Ook
is het van belang om gedurende
de dag buitenlicht te zien, het
liefst in totaal zo’n twee uur per
dag. Als dat niet lukt, zorg dan
voor goed elektrisch licht van
een hogere, comfortabele inten
siteit.”
Ja, de effecten op slaap,
stemming en alertheid wel,
maar in mindere mate. Op een
zonnige dag is de intensiteit van
het buitenlicht honderdduizend
lux, te vergelijken met honderd
duizend kaarsjes. Via het raam is
dat volgens de wetenschapper
vaak niet meer dan honderd tot
tweehonderd lux. Ook normale
lampen behalen niet hetzelfde
effect. De intensiteit van het
buitenlicht, zeker als de zon
schijnt, is vijfhonderd tot dui
zend keer zo hoog als watje van
lampen krijgt.
keerde Nederlandse, vrouwelijke
Syriëgangers berecht. Zij kregen
straffen tot zes jaar cel.
Een misdrijf tegen de menselijk
heid, zoals slavernij, kan die straf
aanzienlijk hoger doen uitvallen.
In Duitsland kreeg een IS-vrouw
tien jaar cel voor onder meer die
misdaad.
De internationale jezidi-ge-
meenschap vraagt al jaren om ver
volging van IS-strijders voor de ge
nocide op het jezidi-volk. Duizen
den jezidi’s wonen nog steeds in
vluchtelingenkampen in Irak. An
deren zijn naar Europa gekomen en
hebben hier asiel gekregen.
huisslavinnen en werden vaak ver
kracht door de IS-strijders. De ont- nisatie, maar verdenkt haar ook van
voerde, oudere jongens werden als slavernij: een misdaad tegen de
strijder opgevoed.
Hasna A. vertrok in 2015 samen
‘Fraai ochtendrood’ en ‘prachtige
opening van de ochtend zo’,
klonk het op sociale media. Afge
lopen week was de zonsopkomst
erg kleurrijk. Dat kwam mede
door het heldere weer, maar niet
alleen de kleur viel op. Ook het
vroege daglicht zorgde ervoor dat
veel mensen met een fijn gevoel
de ochtend begonnen.
Dat het opviel, heeft te maken
met het tijdstip dat de meeste
mensen de deur uitstappen. Kin
deren die om acht uur op de fiets
naar school zaten en mensen die
rond die tijd naar het werk reden,
zagen afgelopen week voor het
eerst de zon opkomen. In Am
sterdam waren gisteren de eerste
zonnestralen om vier minuten
over acht te zien. Twee weken
eerder lag dat moment nog op
drie minuten voor half ne
gen. Volgens Gordijn zien
we in deze periode
veel verandering.
In 28 dagen tijd
verschuift de
*- zonsopgang
met een uur.
„Licht in de ochtend helpt
je om wakker te worden. Liet
maakt je energieker en alerter”,
vertelt de chronobioloog. Als het
’s ochtends donker is, wordt je
klok niet ‘bijgesteld’. Daardoor
verschuift bij de meeste mensen
de biologische wekker naar een
Heerlijk! Na wekenlang de dag te zijn begonnen in het donker, is
het weer vroeger licht. Dat doet een mens goed. Het zorgt voor
meer energie en verbetert de gezondheid, verzekert Marijke
Gordijn. Als chronobioloog weet ze alles van het bioritme van
het lichaam. Vier vragen.
-‘TE
Nicole Roelands
Hoera,
FOTO GETTY IMAGES
HENGELO
Hasna A. Fotoemielmuijdermandtct
we beginnen weer
stralend de dag
Voor het eerst moet een Neder
landse IS-vrouw voor de rechter
komen voor een misdrijf tegen
de jezidi’s, een religieuze min
derheid in Irak. Hasna A. uit
Hengelo zou een jezidi-vrouw
als slavin in huis hebben gehad
tijdens haar tijd in het kalifaat
van IS.
Hoe vang je zo veel moge
lijk zonlicht?
Krijgt iemand deze effec-
->£ ten ook via hét raam?
- Sebastiaan Quekel,
Cyril Rosman
De zonsopkomst was deze
week een veelbesproken
I onderwerp bij de koffieauto-
maat. Hoe komt dat?
Wat doet zonlicht met men
sen?
GO ZATERDAG 11 FEBRUARI 2023