Krabbels van d
Tourhelden van 1980
L. Pi
- A
p ,-r P -
I
Vis uit de Westerschelde eten is wel ongezond
IX
I I
jgMSC'
PFAS breekt niet af
en hoopt zich op in het
lichaam. Elke dag een
beetje PFAS kan op
den duur leiden tot
gezondheids
problemen
Ja, je kunt zonder
gezondheidsrisico zwemmen
in de Westerschelde. En ja, de
PFAS-waarden in het water
zijn veel te hoog. Het is allebei
waar. Hoe kan dat?
(Vito) dat zwemmen in de Noord
zee bij Knokke geen probleem is. Al
waarschuwde Vito wel voor zee
schuim. Daarin is zo veel PFAS ge
vonden dat kleine kinderen beter
niet in zeeschuim kunnen spelen.
Rijkswaterstaat heeft vorig jaar
op zeven dagen in juli en augustus
gemeten bij de drie officieel aange
wezen zwemwaterlocaties aan de
Westerschelde: Perkpolder, Baar
land en Vlissingen. ‘De meetwaar
des op deze zwemwaterlocaties val
len allemaal lager uit dan de metin
gen van de Schaar van Ouden Doel
die zijn gebruikt voor de risicobe
oordeling door het RIVM begin
2022’. Op die plek, waar de Schelde
de grens passeert, zit het meeste
PFAS in het water.
Daarom verwachten provincie en
GGD geen risico’s bij het zwem
men ‘ondanks de geringe aanwe
zigheid’ van PFAS in het water. Vito
zei ook al dat ‘nauwelijks PFAS in
zeewater was aangetroffen’.
Natalie Sinke na
hoogtestage nog
altijd in de wolken
PFAS breekt niet af en hoopt zich
op in het lichaam. Elke dag wat
PFAS kan op den duur leiden tot ge
zondheidsproblemen. Berekend is
hoeveel PFAS een mens binnen
mag krijgen voordat er gevaar voor
de gezondheid dreigt.
Uit de droom
De woorden ‘gering’ en ‘nauwe
lijks’ kunnen de indruk wekken dat
het allemaal wel meevalt. Wie de
gemeten concentraties naast de ri-
sicogrenzen voor oppervlaktewater
van het RIVM houdt, is snel uit de
droom verlost. Het instituut advi-
Inslikken
Bij de beoordeling of PFAS in
zwemwater gezondheidsrisico’s
veroorzaakt, is uitgegaan van de
hoeveelheid water die iemand in
slikt tijdens het zwemmen. Dat is
ten opzichte van gewoon drinkwa
ter maar heel weinig, zelfs al neemt
iemand elke dag een duik. Een
kleine concentratie PFAS in drink
water doet daardoor meer kwaad
dan een hogere in zwemwater.
Ook voor de berekening van de
risicogrens voor oppervlaktewater
gaat het RIVM uit van voedsel, in
dit geval vis. Vissen krijgen PFAS
binnen en slaan het gif op in hun li
chaam. Onderzoek na onderzoek
toonde aan dat vis in de Wester
schelde veel PFAS bevat. De GGD
Zeeland adviseert daarom om geen
zelf gevangen vis uit de Wester
schelde te eten.
De provincie en de GGD Zeeland
kwamen gisteren met goed nieuws.
PFAS is voor het zwemmen in de
Westerschelde geen gezondheids
risico, verwachten ze op basis van
extra metingen door Rijkswater
staat. De metingen bevestigen de
conclusie die het RIVM vorig jaar al
trok. Het instituut had daarvoor de
cijfers genomen van de metingen
die Rijkswaterstaat doet in de Wes
terschelde. PFAS is een groep van
duizenden soorten chemische ver
bindingen. De stoffen kunnen het
immuunsysteem aantasten en al
lerlei ziektes veroorzaken.
De mededeling van provincie en
GGD is ook in lijn met de bood
schap van de Vlaamse Instelling
voor Technologisch Onderzoek
seert voor PFOS, een beruchte
PFAS, een risicogrens van 7 pico
gram per liter. De laagste waarde
die Rijkswaterstaat mat bij de
zwemlocaties was 758 picogram per
liter in Vlissingen De hoogste
waarde werd in augustus in Perk
polder gemeten: 10.980 picogram
per liter. Eén picogram is één mil
joenste van een microgram, dat één
miljoenste van één gram is.
De risicowaarde van het RIVM
wordt gigantisch overschreden,
maar zwemmen is geen risico. Dat
lijkt tegenstrijdig, maar is dat niet.
Wethouder Frank van Hulle van Terneuzen liet gisteren
zien een groot wielerfanaat te zijn. Hij vroeg Joop
Zoetemelk, Hennie Kuiper en Johan van der Velde (vlnr,
inzetjes van boven naar beneden) om hun handtekeningen
te zetten in een boek van Mart Smeets over de Tour de
France van 1980. De drie iconen uit het Nederlandse
wielrennen werden bij die editie eerste, tweede en
twaalfde. In Porgy en Bess lieten ze zich gisteravond
bevragen over die succesvolle ronde.sport 13
E
1
-
I jg
i \i
Ma y
f
pzc.nl zaterdag 11 februari 2023
Zeeland
FOTOANNFHANA
Zwemmen kan ondanks PFAS
Het strandje
van Perkpol
der bij hoog
water, archief
fotoCAMILESOHEL-
STRAETE
SPORT 12
Theo Giele
Vlissingen
'8
1
y
'x"*’
«rWij
i
«SB**" -
li
k 11
i
