Afstudeerders werken aan
Het is aan ons
vernieuwende oplossingen
15
F
F
Delta Futures lab
Column
Kiki Bareel, klimaatambassadeur van de toekomst
A
j
k
w
1
Veldwerk in Limburg
‘Voorheen gebeurde het vaak dat iedereen op
zijn eigen eilandje een oplossing aan het uitden
ken was’, vertelt Martine Rutten, directeur van
Delta Futures lab. ‘Maar met de problemen die
op ons afkomen is het noodzakelijk om breed
samen te werken. Onderzoekers, professionals
uit de praktijk en studenten van verschillende
disciplines als civiele techniek, bouwkunde en
bestuurskunde.'
Delta Futures lab wil verandering teweegbren
gen. Om die reden brengt het afstudeerders van
verschillende Universiteiten en hogescholen bij
elkaar én is er sprake van kruisbestuiving met
de praktijk. Sinds de oprichting in 2019 hebben
studenten bijgedragen aan het debat en mee
gedacht over oplossingen voor onder meer de
droogte in Oost-Nederland, overstromingen in
Limburg en een adaptief ontwerp voor waterke
ringen in de monding van de Rijn en Maas.
Natuurlijk is er altijd al samengewerkt, maar
volgens Rutten is het belangrijk dat de specialis
ten van de toekomst een breder netwerk krijgen.
‘Dan kun je daar het beste al tijdens de studie
mee beginnen’, zegt ze. ‘Dan wordt het in de
toekomst vanzelfsprekend datje iemand uit een
andere discipline er meteen bij betrekt.’
Het klopt dat bedrijven de grootste vervuilers
zijn, en ja, de overheid moet ons helpen op
weg naar een groener bestaan. Maar hier richt
ik mij tot u: de lezer, de burger, de consument
en de druppel op een steeds harder gloeien
de plaat. Als individu bouw je geen Delta
plan, maar het zijn individuele bouwvakkers,
ingenieurs en politici die het samen tot een
revolutionair waterbouwkundig project maak
ten. Eén groene mening schept nog geen
nieuwe mooiere wereld, maar een groeiende
groep mensen creëert wel het draagvlak voor
verandering. Er zijn honderden voorbeelden
van burgers die samen verandering hebben
afgedwongen. Kijk alleen al naar de geschie
denis van maatschappelijke bewegingen zoals
feminisme en black lives matter.
Klimaatexperts voorspellen dat door klimaat
verandering natuurrampen vaker en in hevi
gere mate zullen voorkomen. Hoe kunnen wij
ons daartegen wapenen? De sleutelwoorden
zijn mitigatie, het bestrijden van klimaatver
andering, en adaptatie, de manier waarop
we ons aanpassen. De verantwoordelijkheid
schuiven we al jaren naar elkaar door. Bedrij
ven zijn de grote vervuilers, de wet- en regel
geving is niet streng genoeg en de consument
vraagt niet om duurzamere producten. En wat
heeft dat wijzen ons gebracht? Opwarming,
De klassieke manier van werken is straks niet
meer voldoende. ‘Neem de monding van de
Rijn’, zo legt Rutten uit. ‘Daar moeten we straks
iets gaan doen om ons tegen het water te be
schermen. Maar elke maatregel heeft gevolgen
op tal van terreinen zoals transport, economie,
industrie, wonen, veiligheid, natuur. Stel dat
je iets wilt afsluiten, dan moetje op zoek naar
alternatieven voor de scheepvaart. En wat doe je
met de petrochemische industrie. Wil je die daar
houden of verplaatsen. Alles grijpt in elkaar.’
Oplossingen die door de studenten worden
bedacht zijn vaak anders dan waar professio
nals uit de praktijk aan denken. Dat zorgt voor
vernieuwing en frisse ideeën, ook al zijn die niet
meteen uitvoerbaar. ‘Dankzij Delta Futures lab
krijgen we meer opties in beeld’, aldus Kees-
Jan Leuvenink van Waterschap Rijn en IJssel.
‘De oplossingen van Laura, Joost en Cas voor de
droogte in Oost-Nederland zullen niet zomaar
worden uitgevoerd maar het moeten wel kaar
ten zijn die we op de mouw hebben in tijden
van klimaatverandering en andere toekomstige
onzekerheden.’
Het versterken uan een 5,5 kilometer lang
dijktraject bij Hansweert, waar nu wordt
gewerkt, host 160 miljoen euro. Dat is
29 miljoen euro per strekkende kilometer. Uit
recent onderzoek van Rijkswaterstaat en de
waterschappen blijkt dat bijna de helft van de
dijken in Nederland nog niet voldoet aan de 4
veiligheidsnorm voor 2050. Dit wordt de
k grootste dijkverzwaringsoperatie J
sinds de Deltawerken.
verlies van biodiversiteit, ongelijkheid en ver
vuiling (om er een paar te noemen).
Terug naar onze sleutelwoorden: adaptatie
en mitigatie. Grote adaptatie maatregelen,
zoals het Deltaplan, zullen voornamelijk op
de schouders van de overheid en de bedrijven
komen. Dus dan mitigatie. Veelvoorkomende
voorbeelden zijn de verduurzaming van de
industrie en het vervoer, efficiëntere en her
nieuwbare energie, en krimp van de bio-in-
dustrie. Dit zijn stuk voor stuk veranderingen
aan de ‘aanbod kant’. Waarom nemen wij,
burgers, zelf geen rigoureuzere stappen als
het klimaat ons zo aan het hart gaat?
Volgens het International Panel on Climate
Change kan verandering in ons gedrag en
levensstijl de uitstoot van broeikasgas met
40 tot 70 procent verminderen. Maar dat gaat
niet vanzelf. We zitten vast in een dwangma
tig groeiverhaal, waarin meer geld, consu
meren of reizen gelijk staat aan hoger genot.
Dit verhaal moeten wij gaan herschrijven
op een plek waar de overheid, noch bedrij
ven bij kunnen: in onze eigen directe kring.
Praat, inspireer en vraag. Wat brengt geluk?
Weer een nieuwe broek of een goed gesprek
met een dierbare vriend? Een vliegticket naar
Curasao of een wandeling door een geurend
dennenbos? We moeten leren om anders te
gaan consumeren en constante groei los te
laten. Je eigen verantwoordelijkheid nemen
geeft krachtje aansluiten bij een groep die
dat ook doet geeft moed. Eén klein visje zal
de stroming niet veranderen, maar een hele
school kan een golf van verandering in bewe
ging brengen.
k
w
Droogte, rivierbeheer, zeespiegelstijging, ste
delijke klimaatadaptatie. Het oplossen van
deze problemen is zo complex dat een nieuwe
aanpak nodig is. In 2019 werd Delta Futures lab
opgericht waarin studenten, onderzoekers en
professionals uit verschillende sectoren kennis
delen en samenwerken.