13
SHE
1
1
Watersnoodmuseum
Schouwen-Duiveland
F
I
Ter gelegenheid van 70 jaar Watersnood
ramp zijn er het hele jaar door extra
bijzondere tentoonstellingen en bijeen
komsten in het Watersnoodmuseum in
Ouwerkerk. Van ooggetuigen en gere
nommeerde kunstenaars tot deskundi
gen en internationale sprekers. Het mu
seum, tevens nationaal kenniscentrum
en onderdeel van Geopark Schelde Delta
dat kandidaat is voor Unesco erkenning,
verbindt de indrukwekkende verhalen
van de ramp van 1953 met de actualiteit,
die van klimaatverandering en stijgende
zeespiegel.
Ook elders op Schouwen-Duiveland zijn
herinneringen aan de Watersnoodramp
te vinden zoals het krekengebied Ouwer
kerk, de Schelphoek, geschenkwoningen,
monumenten en bijzondere plekken
zoals het buurtschap Capelle dat na
de ramp nooit is herbouwd. Het eiland
wordt bovendien omringd door de
prachtige Zeelandbrug en door drie
indrukwekkende Deltawerken:
de imposante Oosterscheldekering,
Brouwersdam en Grevelingendam. Op
opschouwenduiveland.nl vind je extra
informatie en onder meer een Waters-
noodroute.
Meer over het museum:
watersnoodmuseum.nl
Nergens in de wereld zijn sinds de Middel
eeuwen zoveel dorpen en buurtschappen ten
onder gegaan in het water als in de Schelde
Delta: zo’n 250. Ook na de Watersnoodramp
van 1953 is een aantal dorpen en buurtschap
pen nooit herbouwd. De verhalen van deze
vergeten plekken zullen de komende jaren
nadrukkelijker zichtbaar worden.
lUssen Yerseke en Bergen op Zoom ligt een
stuk Zeeland dat lang geleden is terug- j
gegeven aan het water: het Verdron-
ken Land van Zuid-Beveland. De
Sint-Felixvloed van 1530 - later fljl
bekend als quade saterdach
- plus nog enkele extreme
stormen kort daarna, bete
kenden het einde van acht
tien dorpen zoals Lodijke,
Tolsende, Agger, Hinkelen-
oord en Nieuwlande.
Zelfs de stad Reymers-
wael, de derde stad van
Zeeland, werd zo ernstig
getroffen dat alleen het
hogere deel gespaard
bleef. De plek waar ooit
zesduizend mensen
woonden, zou de klap
nooit te boven komen. In
1631 verlieten de laatste
arme mosselvissers de stad,
waarna de restanten van het
ooit zo trotse stadje bij opbod
werden verkocht. Wat overbleef
verdween door de tijd onder het
water, een laag slib en de Oesterdam.
De enige plek waar het lot van de ver
dronken dorpen nog goed zichtbaar is, bevindt
zich op Schouwen-Duiveland: de Plompe Toren.
De voormalige kerktoren is het enige dat rest
van het dorp Koudekerke, dat samen met veer
tien andere dorpen in de golven verdween toen
hier tussen 1475 en 1650 een groot en breed stuk
polder verloren ging. Verder staat op de dijk van
De Plompe toren herinnert aan het dorp Koudekerke dat in zee verdween.
grafstenen, pelgriminsignes en
een zegelstempel.
Net als in 1953, toen ver
schillende dijken door
verwaarlozing in slech
te staat waren, had de
mens ook in het verre
verleden vaak een
aandeel in de ramp. Zo
verdween Reymers-
wael niet alleen in de
golven vanwege een
stormvloed, het had
ook te maken met
veenwinning waardoor
de bodem in de omge
ving was verzakt.
Op de meeste plaatsen
is weinig of helemaal
niets meer van de ver
dronken dorpen te zien.
Maar dankzij stroming,
storm, zandhonger, eb en
springvloed komen er af en
toe weer herinneringen bloot
te liggen. Tijdens het voorjaar en de
zomer worden er wandelingen georganiseerd
vanuit onder meer het Oosterscheldemuseum
en Erfgoed Zeeland. Dan wandel je bij laag water
over slikken en zie je plotseling stukken bak
steen en houten palen uit de modder steken.
Stille getuigen van een bewogen geschiedenis.
Colijnsplaat een monument. Alle namen van
de verdronken dorpen staan op de tegels die bij
vloed gedeeltelijk onder water lopen.
De komende jaren moet er nieuwe aandacht ko
men voor de verdronken dorpen. Op een aantal
locaties in het Geopark Schelde Delta, op de no
minatie voor Unesco-classificatie, worden straks
de verhalen verteld van dit unieke fenomeen.
Ook aan de hand van archeologische vondsten
die nu al te zien zijn in musea, zoals
sarcofagen, een zandstenen hoofdje,
beeldjes, gebruiksvoorwerpen,
i
ïi
W®
Lfe
i
1
I
250 verdronken dorpen
