‘In 2050 hebben wij de eerste
klimaatbestendige delta ter wereld
8
#1 Ria Geluk
J
j
F
Expositie De Week Van
Vijf vragen aan Deltacommissaris Peter Glas
Ik ben uan 1953
mopo
p
1953 A
Penning van autorally Sumatra
Kijk voor data op ivatersnoodmuseum.nl
L
Meter bouen NAP. Dat is de hoogst gemeten
stand van het water in Vlissingen tijdens de
rampnacht om 3.24 uur. De storm met wind
kracht tien, die extreem lang aanhield, stuwde
het water van de Noordzee over zo’n 900 kilome
ter op tot het bij Zeeland geen kant meer op kon.
Op 1 februari was er sprake van een lage
springvloed. Veertien dagen later had
k het water nog eens 40 centimeter J
hoger gestaan.
In Pendopo, gelegen in Zuid-Sumatra, wordt
op 22 maart 1953 een autorally gehouden. 50
procent van de opbrengst gaat naar het Na
tionaal Rampenfonds. De andere helft is be
stemd voor slachtoffers van de overstroming
in Atjeh. Deze provincie op Sumatra werd
twee maanden eerder - op 27 januari 1953
- getroffen na zware regenval. Tientallen
mensen kwamen hierbij om het leven. Deel
nemers ontvangen na afloop deze penning,
die via een familielid terechtkomt bij Ingrid
Punter-Eisma. Zij schenkt dit exemplaar aan
het Watersnoodmuseum.
Moeten we stoppen met bouwen in laaggele
gen gebieden en langzaam maar zeker naar
het oosten verhuizen?
‘Het zijn de nuchtere feiten dat de gevolgen van
klimaatverandering sneller op ons afkomen
dan we dachten. De zeespiegel stijgt harder, de
clusterbuien zijn erger en frequenter. Maar ook
hitte en droogte komen vaker en langer voor. De
statistieken veranderen waar we bij staan. Het
gaat er nu om dat we ons bewust zijn van onze
kwetsbaarheid en daar ook naar handelen. We
hoeven niet naar Duitsland te verhuizen, maar
moeten ons wel afvragen waar en hoe we gaan
bouwen. Dat is al een deel van de oplossing.’
Als één van de grondleggers van het Watersnoodmuseum is
Ria Geluk de eerste gast in ‘De week van...’. Verspreid over het
jaar nodigt het museum acht prominente en inspirerende gas
ten uit om hun persoonlijke relatie of fascinatie voor het water,
de Watersnoodramp en de toekomst te duiden.
Tijdens ‘De Week Van’ staat de gast centraal tijdens interviews,
een debat en de vertoning van een film of documentaire die
hij of zij uitkiest. Ook vult de hoofdpersoon een kabinet met
voorwerpen over het thema. Deze vitrine krijgt een prominen
te plek in het museum.
Kunnen we nog op tijd maatregelen nemen nu
klimaatverandering sneller gaat? Of zijn we al
te laat?
‘We moeten versnellen, hebben niet de luxe om
nog veertig jaar na te denken over nieuwe maat
regelen voor de waterveiligheid. Dat is duidelijk.
Maar je wilt ook geen kostbare projecten uitvoe
ren waar je later spijt van krijgt. We kunnen dit
voor elkaar boksen. Het gaat er alleen om hoe
we dat gaan doen. Met alleen de dijken verzwa
ren redden we het waarschijnlijk niet. Er zijn
alternatieven nodig, zoals building with nature.
Denk aan eilanden voor de kust, vooroevers,
zandsuppletie, dubbele dijken. We moeten op
hoofdlijnen van de oplossingsrichtingen kennis
vergaren en daarna actie ondernemen. Daar is
moed en geld voor nodig, maar het begint bij
samenwerken en goede ideeën.’
Het lijkt alsof er over waterveiligheid vooral
wordt vergaderd. Gebeurt er concreet ook wat?
‘Er gebeurt juist heel veel. Voortdurend wor
den er dijken op hoogte gebracht volgens de
nieuwste Deltanormen. Ook zijn er plaatsen,
met name bij rivieren, waar we het water meer
ruimte hebben gegeven. Bij de overstromingen
in Limburg zagen we dat het effect heeft. Zonder
die extra ruimte was het drama nog veel groter
geweest. En verder zijn we ook bezig met het
Er zijn voor de toekomst enorme investeringen
nodig. Hoe gaan we dat betalen?
‘De Afsluitdijk is er gekomen na hevige overstro
mingen van 1916 en voor de Deltawerken kwa
men pas middelen vrij na de Watersnoodramp
van 1953. We hebben met elkaar afgesproken dat
we een nieuwe ramp juist voor willen zijn. Daar
is onder meer het Deltafonds voor bedacht met
een eigen begroting die los staat van de politiek.
Tot 2036 is daar jaarlijks ongeveer 1,5 miljard
euro voor uitgetrokken. Als het goed gaat is het
stil, maar je wilt ook dat het onderwerp leeft zo
dat er meer budget wordt vrijgemaakt of sneller.’
Bent u ondanks alles hoopvol?
‘Jazeker! Ik geloof echt dat wij in 2050 de eerste
klimaatbestendige Delta ter wereld hebben. Wij
gaan dit doen, want door de ramp van 1953 en
de ervaringen van menige calamiteit sindsdien
weten we waarom!’
1
f
Als Deltacommissaris zorgde Peter Glas vorig
jaar voor opschudding in politiek Den Haag. Hij
signaleerde dat 820.000 van ongeveer één mil
joen nieuw te bouwen huizen gepland zijn in
gebieden die kwetsbaar zijn voor overstromin
gen, wateroverlast en bodemdaling. Hoog tijd
om meer rekening te houden met de risico’s
van klimaatverandering.
veiligstellen van voldoende zoet water. Zo hou
den we in het Ijsselmeer meer zoet water vast
als een extra buffer voor droge zomers.’
4.55
