M
Asielzoekers
voortaan ook
naar Alkmaar
13
LOCATIES VOOR NOODOPVANG GAAN SLUITEN
ASIELZAKEN
De ernst is natuurlijk
hoog, ik heb plekken
nodig. We hebben
een flink tekort
Hooguit voor even. Er slapen
sinds half september geen men
sen meer op het grasveld voor Ter
Apel, maar de azc’s zitten nog
steeds tjokvol. En een aantal van
de grote noodopvanglocaties die
afgelopen najaar met stoom en
kokend water werden geregeld,
gaat straks weer dicht. Op 23 janu
ari waren er 52.000 asielzoekers
met recht op opvang, meer dan
20.000 van hen slapen in tijdelijke
(crisis)noodopvanglocaties. Daar
schuilt een groot probleem. De
In interne stukken van onder
meer opvangorganisatie COA en
de politie, ingezien door NRC,
staat dat de sluimerende asielcri
sis in Nederland de komende
maanden kan verworden tot een
‘maatschappij ontwrichtende cri
sis’, die groter is dan die van afge
lopen zomer. Toen sliepen er we
kenlang honderden mensen in de
buitenlucht voor aanmeldcen
trum Ter Apel, omdat er een te
kort was aan opvangplekken. De
organisaties vrezen nu dat ‘onge
registreerde vreemdelingen door
het land gaan zwerven en vooral
in de grote steden voor overlast
zullen zorgen’. Een oplossing zou
nog lang niet in zicht zijn.
komende maanden sluit een flink
aantal noodopvanglocaties, waar
onder de grote opvang op het
asielschip in Velsen voor duizend
asielzoekers (de boot moet weer
gaan varen) en die bij Walibi in
Biddinghuizen (1500 plekken),
waar vanaf half april weer festi
vals worden gehouden. Er zijn
nog niet voldoende andere tijde
lijke of permanente locaties ge
vonden door het COA of het mi
nisterie.
Tegelijkertijd ziet het er niet
naar uit dat er dit jaar minder
asielzoekers naar Nederland ko
men. Vorig jaar vroegen 48.000
mensen asiel aan, de prognose
voor dit jaar is vergelijkbaar. Het
COA becijferde dat als contracten
met tijdelijke opvanglocaties niet
worden verlengd, er op 1 april tot
8000 opvangplekken tekort zijn.
Dat aantal loopt gedurende het
jaar steeds verder op.
Dat de azc’s zo vol zitten, komt
doordat er de afgelopen jaren veel
azc’s zijn wegbezuinigd en door
de woningcrisis in Nederland.
Asielzoekers die een verblijfsver
gunning krijgen, moeten in prin
cipe doorstromen naar woon
ruimte buiten het azc. Maar om
dat in vrijwel alle gemeenten
huurhuizen schaars zijn, zitten er
nog 16.300 statushouders in azc’s.
Dat aantal nam de afgelopen
maanden iets af, maar de daling
gaat langzaam.
Staatssecretaris Van der Burg
Wat ook meespeelt: veel gemeen
ten worstelen al met de opvang
van Oekraïense vluchtelingen.
Dat zijn er inmiddels ruim
88.000, waarvan bijna 69.000 in
gemeentelijke opvang. Hun aantal
stijgt nog steeds. De kans dat ze
op korte termijn terug kunnen of
willen naar Oekraïne, lijkt klein.
Een bijkomend probleem: bijna
vijfduizend zogenoemde ‘derde-
landers’, vluchtelingen uit Oekra-
ine zonder de Oekraïense natio
naliteit, zijn vanaf maart niet
meer welkom in opvanglocaties
voor Oekraïners. Als die mensen
(bijvoorbeeld studenten uit Nige
ria) niet terug kunnen naar hun
land van herkomst, zullen ze zich
mogelijk ook als asielzoeker in Ter
Apel melden.
‘Akkoord minder
chipmachines’
(Asielzaken, VVD) zei gisteren de
term ‘maatschappelijk ontwrich
tende asielcrisis’ niet te herken
nen. „Maar de ernst is natuurlijk
hoog, ik heb plekken nodig. We
hebben een flink tekort.”
Het kantoor in Alkmaar is in beeld
om een zogenoemde Centrale Ont
vangst Locatie te worden, meldt de
gemeente Alkmaar. Asielzoekers
kunnen daarheen nadat ze zich in
Ter Apel hebben aangemeld. In
Alkmaar volgt dan een identiteits-
check (door de vreemdelingenpoli
tie), een intake (door de immigra
tiedienst) en een gezond-
heidscheck. Er komt plaats voor 250
asielzoekers, die na een week zou
den moeten doorreizen naar een
regulier azc om daar hun asielpro
cedure af te wachten.
‘Op 20 februari 2023 gaat het col
lege van burgemeester en wethou
ders aan de gemeenteraad vragen
wat zij van dit idee vinden. Als de
raad het een goed idee vindt, gaan
we met de buurt, bedrijven en an
dere organisaties in gesprek’, meldt
de gemeente Alkmaar.
Momenteel kan dit proces be
halve in Ter Apel alleen in azc Budel
plaatsvinden. Het kabinet is nog op
zoek naar een vierde opvanglocatie.
Het moet ervoor zorgen dat asiel
zoekers minder lang in Ter Apel
verblijven.
Overheidsorganisaties waarschuwen voor
een ‘maatschappij ontwrichtende’ asielcrisis,
groter dan de opvangcrisis van afgelopen
zomer. Drie vragen over de problemen van
de komende maanden.
Het voorspellen en beheersen van
migratiestromen blijkt al jaren
erg ingewikkeld. De stijging van
afgelopen jaren was deels te ver
klaren door het wegvallen van co-
ronareisbeperkingen. Maar inter
nationale politiek is onvoorspel
baar. Zo komen er momenteel
ook veel Syrische vluchtelingen
naar Europa die al jaren in Turkije
verbleven. Ze voelen zich daar
niet meer veilig, omdat de Turkse
president Erdogan hen dreigt te
rug te sturen naar Syrië.
Het kabinet probeert van alles,
maar haalt vaak bakzeil bij de
rechter. Zo werd de door het kabi
net ingevoerde tijdelijke stop op
gezinshereniging voor asielzoe
kers door vier rechtbanken afge
wezen, waarna de stop weer werd
ingetrokken. De maatregel gaf wel
wat lucht: er hoefden tijdelijk
twaalfhonderd mensen minder te
worden opgevangen.
Op een EU-bijeenkomst in
Zweden donderdag vroeg een
flink aantal EU-landen om grens-
hekken en andere barrières voor
migranten aan de buitengrenzen
van Europa. Te bekostigen met
EU-geld. Staatssecretaris Van der
Burg zei na afloop strenger te wil
len optreden tegen landen die af
gewezen asielzoekers niet terug
nemen. In februari is er een speci
ale EU-top over migratie.
Na veel politiek gesteggel kwam
het er vooral op neer dat gemeen
ten een beloning kunnen krijgen
als ze meer opvang bieden dan ze,
gezien hun grootte, zouden moe
ten doen. Maar de wet is nog niet
in werking en gemeenten hoeven
pas in mei een plan in te leveren.
Het COA stelde al dat de wet pas
in 2024 voor wat meer lucht kan
zorgen.
\y
In de zomer van 2022 sliepen er al wekenlang honderden mensen in de buitenlucht voor aanmeldcentrum Ter Apel. foto anp
WASHINGTON
Nieuwe asielcrisis
op komst
De asielcrisis? Die was
toch opgelost met de asiel-
deal van afgelopen zomer?
- Eric van der Burg,
staatssecretaris
Het voormalig Belastingkantoor
in Alkmaar moet een nieuwe
ontvangstlocatie voor asielzoe
kers worden. Daarmee moet het
aanmeldcentrum Ter Apel wor
den ontlast. Daar sliepen afgelo
pen zomer honderden mensen
buiten, omdat er binnen geen
plek meer was.
Nederland, de VS en Japan
hebben een akkoord bereikt
over beperkingen van de ex
port van chiptechnologie naar
China. De landen hebben in
Washington afgesproken de
verkoop van bepaalde machi
nes voor de productie van
halfgeleiders aan het Aziati
sche land aan banden te leg
gen, meldt persbureau
Bloomberg op basis van inge
wijden. De Amerikaanse re
gering wil de verkoop van
hoogwaardige chiptechnolo
gie aan China beperken, om
te voorkomen dat het land
met de allernieuwste chips
steeds geavanceerdere wa
pens kan maken. Daarbij kijkt
de regering van president Joe
Biden nadrukkelijk naar Ne
derland, omdat in Veldhoven
chipmachinemaker ASML is
gevestigd. Onder druk van de
VS blokkeert Nederland al ja
ren de verkoop aan China van
de modernste machines van
ASML, de zogeheten
EUV-machines. Maar de VS
willen ook dat apparaten van
de ‘oudere generatie’, de
DUV-machines, niet meer
naar Chinese bedrijven gaan.
Cyril Rosman
Den Haag
Cyril Rosman
Alkmaar
Het kabinet wil de in
stroom van asielzoekers
beperken. Is dat reëel?
Door de nieuwe sprei-
dingswet zouden ge
meenten toch kunnen
worden gedwongen asielop
vang te bieden?
GO ZATERDAG 28 JANUARI 2023
L,
pk