‘Ik vind het heerlijk
om met vrienden de
bergen in te trekken
dan kan je niet
piekeren en vallen
alle zorgen weg’
J
Jacob Derwig
16
VI
niet makkelijk moet zijn zoiets te
vertellen.’
‘Stiekem wel ja. Het doet nog
steeds een beetje pijn.’
‘Ik vind bescheidenheid een
mooie eigenschap. Wat mij betreft
hoef je niet van de daken te
schreeuwen hoe tof je bent. Er
wordt al zo veel geschreeuwd
door mensen die helemaal niet
zo goed zijn in wat ze doen. Maar
in dit geval dacht ik: weet je wel
wie je hier aan de kant schuift?
Er zit dus kennelijk inderdaad
toch een ego. Ik lever al meer
dan twintig jaar behoorlijk vaak
kwaliteit, daarom durfde ik ook
te zeggen dat die regisseur een
vergissing maakte. Maar verder
is ego iets dat je alleen maar in
de weg zit.’
Na een lange stilte: ‘Je ziet soms
een film of serie en denkt dan:
daar had ik ook voor gecast
kunnen worden. Maar aan die
gedachte heb je niets. Waar je
weleens gebaat zou kunnen
zijn met wat ego, is bij het zelf
initiëren van een project. Zo
bewonder ik iemand als Halina
Reijn, die gewoon zelf films ging
maken. Soms moet je jezelf even
wat groter maken om je verder
te ontwikkelen.’
te hebben gezeten. Ik was niet
langer die toneeljongen uit een
niche. Een mijlpaaltje voor mijn
carrière. Dat jasje trok ik zo weer
aan, hooguit zijn Amsterdamse
accent moest er weer inslijten. Het
was genieten. Ook het weerzien
met Georgina Verbaan (als zijn
vrouw Kitty, red.) en Barry Atsma
(als de belastingambtenaar Hugo,
red.). Er is iets in de chemie tussen
ons dat lastig te benoemen is, maar
zodra we samen zijn, ontstaat er
iets spannends of grappigs. Ik heb
altijd gezegd: zodra ze me bellen
om Marius te spelen, sta ik op de
stoep, maar de film vind ik toch
wel een mooi eindpunt.’
‘Marius was mijn eerste grote
televisierol na heel veel jaren
vooral toneel te hebben gedaan.
En het deed absoluut de deur open
voor meer klussen, maar ik blijf
kieskeurig. Dat ik dat ook kan doen,
is een luxe. Ik wil liefst niet steeds
hetzelfde kunstje doen. Als ze
me nu bijvoorbeeld bellen voor
een crimineel moet ik heel hard
nadenken, want dat heb ik nu wel
gedaan. Het liefst speel ik gelaag
de personages, niet cliché. Rollen
waar ik mijn tanden in kan zetten.
Zoals Bert uit De verschrikkelijke
jaren tachtig (de onlangs bij de
VPRO uitgezonden serie over het
bizarre wel en wee binnen een
commune, red.).’
‘Het is misschien een vleugje
gezonde jaloezie, maar vooral
bewondering. Hij zei tegen zich
zelf: ik ga het maken in de inter
nationale film- en televisiewereld
en dat is hem gelukt! Dan moet je
heel veel zelfvertrouwen hebben
en ondernemend durven zijn.’
Jij hebt het ook geprobeerd.
‘Omdat het zo tastbaar wordt als
je met Barry draait en je hoort wat
hij allemaal doet. Ik ben er zelf
ook even voor gegaan door enkele
‘Dan zegt mijn ego wel: dit kan jij. Dus geef
mij dat boek en ik wil dat verder niemand
eraan zit. En o ja, ik wil zelf ook de hoofdrol
spelen. Maar ik noem het liever zelfvertrouwen.
Ik ben dan ook de eerste die toegeeft dat iets
is mislukt.’
‘Het liefst wil ik alleen dingen maken die echt
goed worden, terwijl de essentie van kunst
is dat je nooit van tevoren weet hoe goed
iets wordt. Ik bewerkte in 2019 Het duel van
Tsjechov voor het toneel en dat werd geen
goede voorstelling. Vooral de vrouwenrollen
waren slecht uitgewerkt. En daar was ik me
toen totaal niet van bewust. Jacqueline Blom,
die meespeelde, heeft me laten inzien hoe
cliché mijn blik was. En hoe dominant het
mannelijk perspectief is. Daar ben ik haar
enorm dankbaar voor, want zij heeft mij echt
de ogen geopend.’
‘Dit was de eerste grote rol op tv waar ik in
belandde na vast bij toneelgezelschappen
9
Fatsoenlijk boos, zo klinkt het.
Of hoop je nu stiekem dat het een
waardeloze film wordt?
Ook een bescheiden mens mag
toch beschikken over trots en ego?
Wanneer zat dat ego je in de weg?
Jij initieerde Nederlandse theater-
Is het sinds Klem makkelijker rollen
te scoren?
Over Barry Atsma gesproken, die
boert de laatste jaren goed in het
buitenland. Dat benoem je zelf
vaak in interviews. Proef ik enige
jaloezie?
bewerkingen van bijvoorbeeld het boekRevo-
lutionaryRoad. Hielp je ego je toen?
Wanneer gebeurde dat dan?
Na drie seizoenen Klem is er een bioscoopfilm
waarin je terugkeert als Marius Milner, een bij
het publiek geliefd personage. Hoe was het
om weer in zijn huid te kruipen?
GEBOREN 15 juli 1969 in Den Haag OPLEIDING Theaterweten
schap in Utrecht, daarna Toneelschool Arnhem. THEATER
maakte deel uit van De Trust, ’t Barre Land, Toneelgroep
Amsterdam SPEELDE in Platonov, Opening Night, Kinderen
van de zon, Who’s Afraid of Virginia Woolf, Revolutionary Road
en Verdriet is het ding met veren TV grote rollen in In therapie,
Penoza, Klem en De verschrikkelijke jaren tachtig FILM
speelde in Lek, Zus zo, Alles is familie, Publieke werken
en Bankier van het verzet PRIJZEN Mary Dresselhuys Prijs,
Arlecchino, Paul Steenbergen-penning, vier Gouden Kalveren,
twee keerde Louis d’Or PRIVÉ Getrouwd met Kim van Kooten,
vader van Roman (18) en Kee (15)
