‘Het was mijn therapeut die zei:
je kan toch ook weggaan bij
Toneelgroep Amsterdam? Dat was
nog niet eens in me opgekomen’
VI
en in zelf geschreven theater
bewerkingen als Revolutionary
Road en Verdriet is het ding met
veren. Wie hem januari vorig jaar
De Slimste Mens zag winnen, denkt
aan een man met een bescheiden,
nuchter en gedecideerd voorkomen.
‘Het kost jaren om zelfvertrouwen
op te bouwen en te voelen. Dat zal
iedere acteur beamen, ook als je
veel talent hebt. Als je wordt aan
genomen op de toneelschool denk
je even echt wat te kunnen, om na
een paar maanden tot de conclusie
te komen dat je nog zo wéinig kunt.
Ik moest door een lang proces
waar acteren nu eigenlijk écht
over gaat. Misschien ook daarom
is die bescheidenheid altijd bij me
gebleven. Ik heb niet voor niets
eerst drie jaar theaterwetenschap
gestudeerd. Naar de toneelschool
gaan, durfde ik niet.’
‘Dat was gek genoeg al op de
middelbare school, toen we een
voorstelling deden in de schouw
burg. Ik liep het toneel op en was
totaal niet bang. Ik voel me hier
wel thuis, dacht ik. Ik durfde daar
te staan, ruimte te nemen, naar
me te laten kijken. Dat bleef zo.
Ik ben hooguit gezond nerveus.’
Waar kwam dan de angst voor de
toneelschool vandaan?
‘Ik ging naar een open dag van de
Maastrichtse toneelschool waar ik
Jeroen Willems zag spelen. Hij was
zó goed, zó knap. Toen ik hem
later heel nonchalant ergens met
een sigaretje zag zitten, dacht ik:
dit kan ik niet en dit bén ik niet.
Mam, mogen we alsjeblieft naar
huis? Dus eerst theaterwetenschap.
Daar kreeg ik overigens geen spijt
van. Ik heb er heel veel theorie
geleerd, heel veel gezien en smaak
kunnen ontwikkelen. De laatste periode
van die opleiding heb ik vooral geac
teerd. Tot een studiegenoot zei dat ik
gewoon die toneelschool moest doen.
Dat duwtje had ik blijkbaar nog nodig.’
Tot tien jaar geleden bestond je leven
lange tijd uit spelen bij het huidige
Internationaal Theater Amsterdam.
‘Omdat ik het ingewikkeld vond dat ik
geen invloed had op mijn eigen agenda.
Je had daar als acteur sowieso geen
inspraak, in wat dan ook. Kijk, het
werken met zulke grote regisseurs en
acteurs, dat was geweldig. Maar toen
ik kinderen kreeg, wilde ik ook een
gezinsleven opbouwen. Het gezelschap
ging in die tijd net veel in het buitenland
werken. Ik kreeg dan een rooster met
daarin precies wat ik het komende jaar
ging doen. Mijn vrouw Kim werd tijdens
de zwangerschap van onze dochter ook
nog langdurig ziek. Een chronische darm
ziekte, zo bleek. Het werd ontzettend
moeilijk een balans te vinden tussen
werk en gezin.’
‘Het werden lastige gesprekken en het
duurde allemaal heel lang. Er kwam
zelfs een mediator aan te pas. Ik wilde
dat zij hun cultuur aanpasten, meer
naar hun werknemers luisterden, maar
dat gebeurde niet. Er was weer een
duwtje van een ander voor nodig, want
het was mijn therapeut die zei: je kan
daar toch ook weggaan? Dat was nog
niet eens in me opgekomen, zo graag
wilde ik dat zij de omslag zouden maken.
Maar ik dacht ook: ik ben halverwege
de veertig, dit is toch mijn leven? Het
was nooit mijn wens, dus voelde het dat
ik gedwongen werd een keuze te maken.
Maar het pakte goed uit: alles wat ik
daarna deed, behoort tot het leukste
dat ik mocht maken. Allemaal theater-,
k
z
uj
o
I
<x>
>-
e zullen wel gedacht
hebben, de gasten
van het restaurant
waar Jacob Derwig,
zijn eveneens in de
film- en televisie
wereld succesvolle
vrouw Kim van
Koot en en hun
kinderen Roman (18)
en Kee (15), recent wat te vieren hadden.
Eerst stralende, toen betraande gezichten
en vervolgens heel hard lachen. Aan dit
tafeltje gebeurde iets bijzonders.
‘De oudste was jarig en we hadden
allemaal iets bedacht om tegen hem te
zeggen. Toen het mijn beurt was, brak
ik al na één zin. Dat werkte blijkbaar
aanstekelijk. Uiteindelijk moesten
we zo hard lachen om het feit dat we
allemaal zo ongelooflijk zaten te huilen.
Een moment van puur geluk was het;
het is Kim en mij gelukt om twee
kinderen groot te brengen die allebei
heel gebalanceerd in het leven staan.
Emotioneel was het iets dat me harder
raakte dan ik ooit had gedacht.
Wij hebben zoveel mooie dingen gedaan.
Ik met een serie als Klem, zij met een
rol als in Hollands Hoop, samen met
De verschrikkelijke jaren tachtig (hij
als acteur, zij als schrijfster, red.). We
stonden dat onszelf allemaal toe zonder
dat er thuis te veel stress ontstond. Dat
maakt me blij en trots.’
Er zijn ook momenten dat het acteur-zijn
veel onzekerheid met zich meebrengt,
weet hij. En dat geldt ook als je denkt
alles op de rails te hebben staan. Terug
blikkend op zijn carrière komt hij tot de
conclusie ‘dat ik heel hard moest werken
om te ontdekken hoeveel talent ik had’.
Het is een misschien wat verrassende
zin uit de mond van een man die zo
trefzeker verdwijnt in zijn personages
als bijvoorbeeld de aalgladde crimineel
Marius in Klem, maar ook in films als
Publieke werken, Bankiervan het verzet
14
Weetje nog wanneer je dacht: ja,
ik kan dit wel degelijk?
Waarom stopte dat ineens?
Was daar bij ITA, toen nog Toneelgroep
Amsterdam, geen begrip voor dan?
i
LU
Q
<x>
LU
o
z
LU
z
<2
at
T
O
Z
üj
5
UJ
G>
O
z'
o
c/j
o
z
o'
z
1
<5
o
o
ca
s
a
at
LU
V)
5
LU
5
at
z
z
z
ti
5