M
i t
r
9
ZICH HET LOT AAN VAN GEDUPEERDEN
José kreeg haar
kind niet terug. Ze is
uiteindelijk ontspoord.
Ik heb haar niet meer
kunnen vinden
tingdienst heeft gefaald, er is geluk
kig niks mis met jeugdzorg.” Alsof
alle ophef over die uithuisplaatsingen
onnodig was, maar dat betwijfelt Gill
en kan zeker op basis van het
CBS-rapport niet worden gezegd.
Cambridge
En ondertussen bewaart hij die doos.
En denkt Gill aan José als hij zich
buigt over het onderzoek van het
Centraal Bureau voor de Statistiek,
naar uithuisplaatsingen van kinderen
van slachtoffers in de toeslagenaf
faire. Gill maakt er gehakt van. De
conclusie dat deze ouders niet harder
getroffen zijn dan ouders in de con
trolegroep, zou het CBS niet mogen
trekken. Sterker, wat Gill betreft had
het CBS het onderzoek helemaal niet
uit moeten voeren. Hij kan het we
ten, want Gill is niet alleen een top-
Pensioen
Eigenlijk zou hij nu met haar van zijn
pensioen willen genieten - hij is in
middels zes jaar gestopt met zijn be
taalde werk. Dan zou hij zijn dagen
vullen in het bos, zoekend naar eet
bare paddenstoelen. En veel tijd
doorbrengen met zijn kleinkinderen.
Maar nu helpen zijn berekeningen
ook bij het vrijpleiten van andere
verpleegkundigen. Vorig jaar werd
Daniela Poggiali nog vrijgelaten in
Italië, nadat Gill zich met een Itali
aanse collega met de zaak bemoeide.
In Engeland zijn nog zaken die op
hem wachten.
En de toeslagenaffaire is er hier in
Nederland dus. Daar moet, wat Gill
betreft, diepgravender en gedegen
onderzoek naar komen, om uit te
zoeken wat nu precies de uithuis
plaatsingen veroorzaakte. „Ik ben
daarom terechtgekomen bij Pieter
Omtzigt en prinses Laurentien, die
zich ook met de toeslagenaffaire be
zighouden.” Tussen de mensen die
zich diplomatiek uiten, wil hij best
de boeman zijn, de man die de boel
opschudt, zoals hij deed toen hij
dreigde zijn paspoort in de fik te ste
ken. Maar tegelijkertijd hoopt hij toch
vooral ook dat er een jonge statisticus
op staat, die bereid is de fakkel over te
nemen.
kunnen vinden. Ik heb gehoord dat
ze nog is gezien in het zuiden van
Nederland, nadat ze was ontsnapt uit
een psychiatrische kliniek in Enge
land.”
gedupeerde ouders niet harder zijn
geraakt bij uithuisplaatsingen, kun
nen ze niet trekken. Het enige wat
het CBS kan zeggen, is dat de uit
komsten suggereren dat de verschil
len tussen de twee groepen die zijn
vergeleken, vrij klein zijn. Er zou veel
meer voorzichtigheid moeten zijn en
toch zie je in de samenvatting in vet
gedrukte letters stellige samenvattin
gen, zoals: ‘Gedupeerdheid verhoogt
de kans op kinderbeschermings
maatregelen niet’. Ik vermoed dat het
CBS onder druk is gezet om dit on
derzoek te doen, of zijn bestaansrecht
heeft willen verantwoorden. Wel
licht is er sprake van een drang om
dienstbaar te zijn.”
Nu is het tijd om dat recht te zet
ten, vindt Gill. „De CBS-conclusie
liet velen denken: alleen de Belas
statisticus - de rekenmethodes die hij
tijdens zijn promotieonderzoek op
Cambridge bedacht worden nog al
tijd toegepast, hij was in het verleden
als adviseur ook betrokken bij de af
deling methodologie van het CBS.
„Het CBS is helemaal niet gemaakt
voor dit soort onderzoek. Het voert
steekproeven uit, bijvoorbeeld bij be
drijven, waarna de resultaten worden
vermenigvuldigd zodat er conclusies
kunnen worden getrokken. Maar sta
tistisch onderzoek naar oorzaak en
gevolg is enorm complex, daar is het
CBS niet voor.”
Daar komt bij dat volgens Gill twee
methodes om de berekeningen over
de toeslagenaffaire te maken, afvielen
en er gekozen werd voor een derde,
eigenlijk niet ideale optie. „De con
clusie dat de door de toeslagenaffaire
Genen
„Ik had eigenlijk gehoopt dat er in
middels jongere collega’s zouden zijn
opgestaan die dit soort zaken op zou
den pakken.” Maar zolang dat niet ge
beurt, doet hij het zelf wel. Gill ligt
nu eenmaal wakker van onrecht.
Misschien zit het wel in zijn genen.
Het was Gill’s moeder - hij werd ge
boren in Engeland - die tijdens de
Tweede Wereldoorlog meewerkte
aan het kraken van de Enigmacode,
die door de Duitsers werd gebruikt
om in het diepste geheim te kunnen
communiceren. Gill verraste het niet,
toen hij erachter kwam. Hij had al
zo’n vermoeden dat zijn excellente
verstand niet alleen een erfenis van
zijn vader, maar ook van zijn moeder
was.
Toch was het uiteindelijk zijn
vrouw - de liefde zorgde dat hij in
Nederland neerstreek - die hem op
dit spoor heeft gezet. Zij wees Gill op
de zaak van Lucia de Berk en stimu
leerde hem ermee aan de slag te gaan.
Misschien heeft ze dat wel eens be
treurd. Bijvoorbeeld toen Gill tijdens
opnames van De Wereld Draait Door
dreigde zijn Nederlandse paspoort te
verbranden, als de zaak De Berk niet
werd herzien. „Ze zei: Dat kan je toch
niet doen?”
- Richard Gill
Richard Gill, emeri
tus hoogleraar ma
thematische statis
tiek van de universi-
teit van Leiden, foto
ROBVOSS
Lucia de
Berk werd in
2010 vrijge
sproken van
meervoudige
moord. Vol
gens Gill is
in haar zaak
verkeerd
gebruikge
maakt van
statistisch
‘bewijs’.
FOTO ANP
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen praat met gedu
peerde ouders van de toeslagenaffaire tijdens een demon
stratie. FOTO ANP
GO DONDERDAG 26 JANUARI 2023
