Topstatisticus hekelt onderzoek toeslagenouders CBS
13
M
- fel
Kameel en alpaca straks nog wel toegestaan als huis- en hobbydieren
O
wV
AS
3
'V
Hertjes voeren. Hele generaties in Nederland zijn ermee
opgegroeid, maar binnenkort lijkt het gedaan met deze
hoefdieren op kinderboerderijen en in hertenkampen.
De conclusie dat de
gedupeerde ouders
niet harder zijn
geraakt, kan het
CBS niet trekken
met één bok heb je daar geen last van.
Het enige gevaar is dat de herten ont
snappen en dan aangereden kunnen
worden.”
Vanuit de herten gezien begrijpt ze
het standpunt van Den Haag over het
dierenwelzijn, maar dat is volgens haar
wel heel zwart-wit. „Dierenwelzijn is
belangrijk, maar je kunt niet alle herten
kampen op een hoop gooien. Hier vlak
bij in Oranjewoud is een hertenkamp
waar de dieren enorm veel ruimte heb
ben. Ons kampje, dat al zo’n vijftig tot
zestig jaar bestaat, is weliswaar kleiner
maar alle hindes krijgen in principe elk
jaar jongen.” Dat bewijst in haar ogen
dat de leefomstandigheden goed zijn.
ster liefdevol. Het jonge hertje verblijft
nu in een hertenkamp in Jubbega waar
ook zo’n ‘natuurfoutje’ rondliep.
Hendrik Althuisius, beheerder van
het hertenkamp, ziet alleen maar dieren
die goed in hun vel zitten. „Het voedsel
dat ze krijgen, valt blijkbaar ook in de
Matrasje
„Alleen in 2021 hadden we een natuur
foutje, toen een kalfje niet in juni maar
in oktober werd geboren. Lotte is met de
fles grootgebracht, omdat ze niet genoeg
vetreserve had voor de winter en kalfjes
worden verstoten zodra je ze aanraakt.
De eerste nachten lag ik ’s nachts tussen
de flesjes door op een matrasje met haar
en onze Jack Russell”, zegt de verzorg-
aldus een woordvoerder. Over de
gebruikte methodologie gaat het
CBS met Gill in gesprek, maar het
CBS ziet zich wél als de juiste partij
om het onderzoek uit te voeren.
„Het CBS beschikt over de nodige
expertise en technieken. In dit ge
val was een duidelijke maatschap
pelijke behoefte aan statistisch in
zicht.” Ook wijst het CBS op nuan
ceringen in de tekst van het rapport,
bijvoorbeeld na de zin: ‘Gedu-
peerdheid verhoogt de kans op kin-
derbeschermingsmaatregelingen
niet’. „Er kan op individueel niveau
wel een relatie tussen dupering en
jeugdbescherming zijn, dat staat op
meerdere plekken vermeld.” »P8
thematische statistiek aan de uni-
versiteit van Leiden en was in het
verleden adviseur bij de afdeling
methodologie van het CBS. Ook
hielp Gill bij het vrijpleiten van de
ten onrechte veroordeelde ver
pleegster Lucia de Berk. Hij liet zien
dat berekeningen die zouden aan
tonen dat De Berk vaker sterfgeval
len in haar dienst had, niet klopten.
Nu bijt Gill zich vast in de toesla
genaffaire. „De CBS-conclusie liet
velen denken: alleen de Belasting
dienst faalde, maar er is gelukkig
niets mis met jeugdzorg. Maar: de
conclusie dat de door de toeslagen
affaire gedupeerde ouders niet har
der zijn geraakt bij uithuisplaatsin
gen, kan het CBS niet trekken.”
Sterker, het CBS had nooit aan het
onderzoek moeten beginnen, zegt
Gill. Nadat het CBS becijferde hoe
veel kinderen van toeslagenouders
uit huis werden geplaatst (uitein
delijk bleken het er 2090), keek het
of gedupeerden in de affaire vaker
hun kinderen kwijtraakten dan
soortgelijke ouders die geen slacht
offer waren.
Gill is emeritus hoogleraar ma-
Hertenkampen
De Tweede Kamer, die de lijst van
daag bespreekt, zou daar nog veran
dering in kunnen brengen, maar het
is al duidelijk dat een ruime meerder
heid het voorstel van LNV-minister
Piet Adema zal steunen. Dat betekent
het einde van de hertenkampen en
de aanwezigheid van herten op kin
derboerderijen.
„Ik vind het een beetje bizar”, zegt
Karin Brandsma van zorg-kinder-
boerderij Ten Woude in Heerenveen.
Die bevindt zich in een openbaar
park en beschikt voor de dagbeste
ding onder andere over een herten
kamp. Dat telt momenteel vier hin
des en een bok. „Veiligheids-
risico’s? Herten vallen niet
aan, maar rennen weg
zodra je binnen het
hek komt. Bokken
kunnen in oktober
(bronsttijd) welis
waar met elkaar
vechten, wat soms
hard aankomt, maar
Gill stelt dat het CBS niet is inge
richt op dit type onderzoek en wijst
erop dat nadat twee onderzoeks
methodes afvielen slechts één ‘niet
ideale, maar enige optie’ overbleef.
Ook vindt hij dat zwaarder getrof
fen gedupeerden in de toeslagenaf
faire centraal zouden moeten staan
bij het onderzoek. Relatief licht ge
raakte gezinnen ondervinden
minder ingrijpende gevolgen. Het
CBS zegt ook dat het graag informa
tie over de mate van gedupeerdheid
gebruikt, maar dat die er niet was.
Het CBS erkent sommige punten
van kritiek. „Een aantal heeft het
CBS zelf als kanttekening genoemd
bij het rapport. Op een enkel punt
lijkt sprake van een misverstand”,
am~ en edelherten ko-
men niet voor in de
H H nieuwe lijst ‘dierenwel-
zijn huis- en hobbydie-
ren’ van het ministerie
van Landbouw, Natuur en Voedsel
kwaliteit (LNV). Die laat vanaf 1 ja
nuari 2024 alleen het houden, kopen
of verkopen toe van de dertig dieren
die wél op de lijst staan, waaronder
alpaca’s, ezels, schapen, geiten en ka
melen. Wie een zoogdier heeft dat
niet op de lijst staat, mag het houden
tot het overlijdt. Ermee fokken mag
niet meer.
De lijst is opgesteld door weten
schappers die stellen dat herten ei
genlijk niet gehouden kunnen wor
den op kleine stukken grond afge
schermd door hekken. ‘Herten heb
ben een sterke vluchtreactie waar
voor ze de ruimte moeten kunnen
hebben’, stelt het wetenschappelijk
adviescollege. ‘Qua sociaal gedrag
zijn ze complex om te houden; ze
hebben een sterke hiërarchie. Ze heb
ben ook hele specifieke voedingsbe-
hoeftes, waardoor een speciaal dieet
nodig is om gezondheidsproblemen
te voorkomen.’ Het college wijst ook
op veiligheidsrisico’s. ‘Onderzoek
wijst uit dat herten dominante en
sterke dieren zijn. Bovendien hebben
de mannetjesdieren ook nog eens
een gevaarlijk gewei.’
A smaak want hun vachten glanzen”, zegt
hij. „Den Haag zou beter het probleem
met de ongeveer driehonderd wilde
damherten rond Heerenveen en Oranje-
woud aanpakken”, verzucht hij.
Als de plannen van LNV-minister
Adema doorgaan, zit er volgens hem
niks anders op dan zijn herten te laten
slachten. „Ze zijn weliswaar nog maar
5 tot 6 jaar oud en kunnen wel een jaar
of 25 worden maar met al die regels is
het voor mij afgelopen, Daar ben ik heel
makkelijk in.”
Karin Brands moet er niet aan denken
dat het hertenkamp verdwijnt. „Het zijn
h zulke prachtige dieren.”
Het voedsel dat ze
krijgen, valt blijkbaar in
de smaak want hun
vachten glanzen
N I
LEIDEN
- Richard Gill
Hert mag straks
niet meer op de
kinderboerderij
Caspar Naber
Topstatisticus Richard Gill
maakt gehakt van het onder
zoek dat het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS) uit
voerde naar uithuisplaatsingen
van kinderen van gedupeerden
in de toeslagenaffaire.
- Carla van der Wal
u
- Hendrik Althuisius, beheerder
sü
GO DONDERDAG 26 JANUARI 2023
A
Wa
