Als het handschrift verbetert, gaat de rest van het leren ook vooruit’
23
Vroeger schreven we met de hand, nu gaan
alle schrijfsels via een toetsenbord. Jammer,
want met de hand schrijven is goed voor de
creativiteit, de fijne motoriek en je geheugen.
FIJNE SCHRIJVERS
Wie schrijft, leert
Oefening baart kunst
Rustgevend
Betere motoriek
‘Denk aan het
spiekbriefje:
ook als je het niet
gebruikt, heb jW
onthouden wat er
op stond’
r was eens... een tijd waarin
mensen elkaar brieven schre-
ven, met pen en papier. Brie
ven aan penvrienden, zakelijke
correspondenties en - vooral
niet te vergeten - liefdesbrieven. Nu
kunnen veel mensen nog nauwelijks
fatsoenlijk schrijven, laat staan leesbaar.
Want alles gaat via computer of smart
phone. Toch is en blijft schrijven wel
degelijk belangrijk. Vandaar de Dag van
het Handschrift, op 23 januari, die daar
aandacht voor vraagt.
Schrijven moet weer een apart vak
worden op de basisschool, net als vroe
ger, vindt Gerda Broekstra van De
Schrijfvriend. „Het moet meer worden
dan even twintig minuten tussendoor.
Spelling, grammatica en lezen verbete
ren als een kind goed kan schrijven.”
kinderen aan te leren, blokletters of
toch aan elkaar? „Maak een duidelijke
keuze voor één methode en leer ze die
vervolgens goed te beheersen”, zegt
Broekstra. „Van daaruit kunnen ze hun
eigen, persoonlijke handschrift ontwik
kelen.”
Als handschriftcoach helpt Peggy de
Vries naast kinderen ook volwassenen
die hun handschrift willen verbeteren.
„Ze willen leesbaarder leren schrijven.
Daar moet je wel wat voor doen, zoals
twee keer per dag tien minuten met
aandacht schrijven. Oefening baart
kunst. Het handschrift wordt in Neder
land verkwanseld, terwijl leesbaar kun
nen schrijven een belangrijke commu
nicatievorm is, ook in het digitale tijd
perk.”
Leren schrijven is dus iets wat tijd en
oefening kost, maar alles moet tegen
woordig snel en dat is vragen om pro
blemen, stelt Broekstra. „Veel kinderen
beleven maar weinig plezier aan schrij
ven, omdat het een warboel is op hun
papier en daardoor indirect ook in hun
geheugen. Als je iets opschrijft dat je
niet terug kunt lezen, dan leer je er ook
niets van.” Goed leren schrijven zou wel
eens dé oplossing van de achterstanden
in het onderwijs kunnen zijn, denkt
Broekstra. „Want als het handschrift
verbetert, gaat de rest van het leren au
tomatisch ook vooruit. Het loont dus de
moeite om daar meer tijd in te steken.”
Schrijven is ook goed voor de creativi
teit. Denk aan krabbels die je maakt tij
dens een vergadering, je persoonlijke
gedachten toevertrouwen aan een dag
boek of het bijhouden van een bullet
journal, waarbij je alles in één boekje
met de hand noteert, van to-do lijstjes
tot afspraken en ideeën. Peggy de Vries:
„Bij schrijven werken de twee hersen
helften samen, wat de creativiteit bevor
dert. Schrijven kan ook rustgevend zijn.
Ik zie bij mijn kalligrafieworkshops dat
het heel goed werkt om geconcentreerd
en met aandacht in het hier en nu bezig
te zijn. Alleen al daarom is het in deze
k gejaagde tijd heel waardevol om met
de hand te blijven schrijven.”
De motoriek van kinderen holt
tegenwoordig achteruit omdat ze min
der buiten spelen en veel achter de ta
blet zitten, constateert Peggy de Vries
van Studio voor Handschriftverbetering
en Kalligrafie. „Ze hebben vaak moeite
met ronde letters. Of schrijven veel te
groot. Door beter te leren schrijven
verbeter je de fijne motorische vaardig
heden.”
Welk handschrift is nu het beste om
Schrijven is een goede methode om iets
te leren. Want als je met de hand
schrijft, reflecteer je op de inhoud, legt
Broekstra uit. Het is een vorm van sa
menvatten waarbij je ook woorden kunt
omcirkelen, onderstrepen en met pijlen
kunt benadrukken. „Door met de hand
te schrijven ben je actiever bezig dan tij
dens het typen, het zorgt voor een die
pere verwerking in het geheugen, waar
door je het daarna beter kunt begrijpen
en onthouden. Denk maar aan een
boodschappenlijstje of spiekbriefje: ook
als je het niet gebruikt, heb je toch ont
houden wat erop stond, want je hebt
het opgeschreven.”
Kleuters vinden het leuk om hun ei
gen naam te leren schrijven, maar is dat
wel zo’n goed idee? Broekstra: „Het is
beter om kleuters eerst te leren kleuren
met kleine kleurplaten, om de fijne mo
toriek te laten oefenen en opdrachten te
organiseren en structureren, allemaal
vaardigheden die je ook nodig hebt
om goed te kunnen schrijven.
Door letterlijk binnen de
lijntjes te kleuren, leren
kinderen hun pen of
potlood aan te sturen
en dat is nodig om de
vormgeving van let
ters goed op papier te
krijgen.”
Dt WW
Höofc
SARA LUIJTERS
ILLUSTRATIE GETTY IMAGES
ScHKlJ
IS &0E"D VOOK
VULPEN
Een vulpen leert je niet alleen
om de pen op de juiste manier
vast te houden, maar ook om
niet te hard te drukken. Daar
door ontstaat een soepel en
net handschrift. (Waterman,
€33,28).
Een vulpotlood van 0.5 mm is
een goed alternatief.
BALPEN
De klassieker onder de bal
pennen is de BIC-pen, met
een drukknop aan de zijkant
en verkrijgbaar in verschil
lende kleuren. Maar om netjes
te (leren) schrijven is een fij
nere balpen die meer weer
stand geeft wel beter, zoals
deze Papermate (€1,20)
ROLLERBALL-PEN
Een fijne 0.5 mm rollerballpen
geeft een flinke weerstand bij
het schrijven, waardoor je niet
uitglijdt en automatisch rusti
ger schrijft. (Kaweco, €56)
'pafiWHan, HexGnp Ultra LOM
GO ZATERDAG 21 JANUARI 2023
