Gif is verboden: hoe houd je ratten nu nog tegen?
L
L
RS
c Deskundige ‘Tussen kunst een kitsch’ noemt vondst ‘droom die uitkomt’
3
K
tl
zaam, met zo’n
Ver-
Sinds 1 januari kun je niet
meer zomaar rattengif
kopen. Maar waarom
eigenlijk niet? En voor
geplaagde huishoudens
misschien nog wel
belangrijken hoe hou je
knaagdieren dan buiten de
deur?
Wie last heeft van ratten mag geen
rattengif meer gebruiken. Sinds
1 januari gelden strengere regels.
De middelen mogen alleen nog
gebruikt worden door professio
nele ongediertebestrijders. Wel is
sprake van een overgangsperiode:
ondernemers mogen tot eind juni
hun voorraad verkopen en parti
culieren mogen tot het eind van
het jaar hun gif gebruiken. Daarna
is het verbod definitief.
Besluiten over welke middelen
wel of niet gebruikt mogen wor
den, worden genomen door het
College voor de toelating van ge
wasbeschermingsmiddelen en
biociden (CTGB). Dat rattengif
nu op de ‘zwarte lijst’ staat, heeft
volgens Hans van Boven van het
CTGB drie redenen: de stoffen
in rattengif zijn heel slecht voor
het milieu, ze zijn moeilijk af
breekbaar en er is een kans op
‘doorvergiftiging’. Dat laatste wil
zeggen dat het gif ook dieren ziek
maakt die vergiftigde muizen en
ratten eten.
Teamleider dierplaagbeheersing
Dave de Jonge van de GGD Am
sterdam is positief over het gifver-
bod. ,,Bij de GGD willen we het
rattenprobleem duurzaam uit de
wereld helpen. Bovendien is het
een goede ontwikkeling dat huis
dieren nu niet meer aan het gif
kunnen snuffelen.”
Er is één uitzondering: bestrij
dingsmiddelen op basis van
alfachloralose zijn minder schade
lijk en mogen nog wel gebruikt
worden. ,,Maar alleen voor de
bestrijding van muizen binnens
huis”, aldus Van Boven. ,,Voor de
bestrijding van ratten ben je echt
aangewezen op een professional.”
Een val zetten mag nog steeds. Al
zijn met name ratten erg goed in
het ontwijken van klemmen. Wat
kun je dan wel doen? De Jonge en
Van Boven zijn het erover eens dat
preventie het allerbelangrijkste is.
,,Zorg gewoon dat er geen voedsel-
resten in huis liggen’’, zegt Van
Boven. ,,Bewaar voer voor huisdie
ren in afgesloten bakken, gooi
geen brood in de tuin of in plant
soenen en zorg dat kieren dicht
man bekend. We hebben jaren gele
den een telling gemaakt. We kwa
men toen aan 44 gemerkte stukken,
maar daar zat deze schotel niet bij. Er
zwerven er ongetwijfeld nog ergens
wat rond, maar ik vermoed dat er
over de hele wereld hooguit vijftig
gemerkte stukken Delfts aardewerk
van hem zijn.”
Door de zeldzaamheid maakt het
volgens Aronson niet uit dat het be
schadigd is. „Het is net zoiets dat als
je een Rembrandt ontdekt en zegt ‘er
zit een vlekje op’. Ja, dat vlekje zie je
niet meer, het is een Rembrandt die
je ontdekt. Dat is eigenlijk hier ook
het geval.”
De scheuren zijn volgens hem te
repareren. „Ik zou een museumres
tauratie laten uitvoeren. Aan de ach
terkant zie je de breuklijnen dan nog
steeds goed, maar aan de voorkant
worden ze onzichtbaar gemaakt. Dan
zijn. Op die manier kun je echt
een heleboel ellende voorkomen.”
De Jonge: ,,Ga bij jezelf na: heb ik
er wel alles aan gedaan om te
voorkomen dat er ratten zijn? Een
vuilniszak op je balkon of in je
tuin is gewoon een zak eten voor
ongedierte. Reken maar dat ratten
daarop afkomen.‘’
heb je een prachtig plaatje met een
geweldige geschiedenis.”
1,7 miljoen kijkers kregen uiteinde
lijk te horen hoeveel het bord daad
werkelijk waard is. „Zelfs in deze si
tuatie durf ik met droge ogen te be
weren dat de schotel 30.000 euro
waard is.” De eigenaar zelf is overdui
delijk verrast. „Dit had ik nooit ver
wacht. Wat veel geld!”
Goede ontwikkeling
dat huisdieren niet
meer aan het gif
kunnen snuffelen
Jongens, dit is de
Rembrandt onder het
Delfts aardewerk. Zo
ongelofelijk zeldzaam
Een kapotte Delfts blauwe schotel, die normaal
ergens in Nederland in een doos op zolder staat,
blijkt tienduizenden euro’s waard te zijn. De
eigenaar verscheen maandag met het bord in het
televisieprogramma Tussen kunst en kitsch.
over”, aldus secretaris Jan Ver
schoor. Hij benadrukt dat de bran
chevereniging niet zozeer tegen de
strengere regels is. Het zal de pro
fessionaliteit van ongediertebe-
strijders ten goede komen, maar er
kleeft volgens hem wel een risico
aan: ,,Als mensen geen professio
nal inschakelen, bijvoorbeeld om
dat ze dat niet kunnen betalen, is
er een kans dat ze via internet be
strijdingsmiddelen uit het buiten
land bestellen. En daarvan weet je
niet hoe schadelijk ze zijn. Er
dreigt nu dus een grote chaos te
ontstaan.”
De oplossing van het rattenpro
bleem zit volgens Verschoor in
een centraal georganiseerde aan
pak voor plaagdierbeheersing.
„We laten het nu aan de burgers
over om bedrijven in te schakelen,
maar wat eigenlijk zou moe
ten, is dat de gemeente
meer het voortouw
k neemt om mensen
te wijzen op de mo-
H gelijkheden. Er is
regie nodig.”
geleden is het bij mij /b
gekomen. Ik wist
eerst niet wat ik
met de schotel
moest, dus toen
heb ik hem maar
geruild met vrien
den. Jaren later
kwam ik bij mensen
thuis om een aantal
Delftse borden te kopen
en daar zat dit exemplaar op
nieuw bij.”
Het heeft bij de man geen mooi
plekje in de woonkamer of in de
keuken. „Ik heb er geen ruimte
voor, dus het zit in een doos. Ik ga
Bij de GGD in Amsterdam kwa
men afgelopen jaar veel meer mel
dingen binnen van rattenoverlast.
Ook in andere steden nam de
overlast toe. In sommige gevallen
kwamen de dieren zelfs via de wc-
pot naar boven. Wordt de overlast
niet nog groter als door het gifver-
bod bestrijden lastiger wordt? De
Nederlandse
eniging van
Plaagdier-
manage
ment Be
drijven
(NVPB) vreest
van wel. „Daar
maken wij
ons echt
zorgen
et is een klein wonder
dat de man de schotel
I überhaupt nog in zijn
bezit heeft. „Ik verza-
I mel zelf een beetje,
maar dit komt uit een nala
tenschap. Zo’n dertig jaar j
thuis toch ook geen kapot bord
neerzetten? Dan is het wel heel
slecht met mij gesteld.”
Taxateur Robert Aronson van
Tussen kunst en kitsch, dat werd
opgenomen in het Rijksmuseum
Twenthe in Enschede, denkt hier
heel anders over. Hij is lyrisch
over het ‘kapotte bord'.
„Jongens, dit is de
Rembrandt onder
- o et Delfts aarde-
o i- werk. Dit is zo
WHiO ongelofelijk zeld-
zaam, met zo’n
ongelofelijke
WL verfijning.” Of
X hij ooit eerder
o zoiets bijzonders
f/"c in het televisiepro-
gramma heeft gezien?
„Nee, echt nog nooit. Dit is
een droom die uitkomt!”
Volgens de kunstexpert is de
schotel ergens rond 1670 gemaakt
door Jacob Wemmersz. Hop-
pesteyn. „Er is maar weinig over die
j
f r -
li’
Schotel met
barsten blijkt
fortuin waard
1. Wat houdt het verbod op ratten
gif in?
2. Waarom is dat verbod er?
3. Is alle gif verboden?
4. Wat mag je nog wel doen om
ratten en muizen te bestrijden?
De eigenaar is ver
baasd over hoeveel de
schotel waard is. Thuis
zit het aardewerk in
een doos. FOTO’S TUSSEN
KUNST EN KITSCH
- Dave de Jonge, GGD
- Robert Aronson, taxateur
Michel van Ballegooij
Enschede
Marlie van Zoggel
Anna Livia de Kort
Amsterdam
5. Wordt het rattenprobleem (in
steden) nu nog groter?
GO WOENSDAG 11 JANUARI 2023
- ''o
r
