Veel schatten nog spoorloos (of bestaan helemaal niet)
Iran woest
over Franse
spotprenten
ayatollah
Khamenei
Geroofde kluisjes
Victorio Peak
Nazi-goudtrein
Amberzaal
De Florentin
El Dorado
Kort na de Tweede Wereldoorlog
zou in de Betuwe een
miijoenenschat zijn begraven,
waarvan nu een kaart is
opgedoken. Het is niet de enige
schat waar vele verhalen over
rondgaan. Tal van andere-al
dan niet vermeende
schatten - zijn ook nog
nooit gevonden.
De ‘Schat van Lima’ is een van de
bekendste vermiste schatten ter we
reld. Het zou gaan om gouden religieuze
beelden, kisten met juwelen, zwaarden,
diamanten en goud- en zilverstaven. Bij
zonder waren twee levensgrote massief
gouden beelden van Maria met het kindje
Jezus. De Britse kapitein William
Thompson zou deze schat met enkele
handlangers in 1820 gestolen hebben toen
hij de waardevolle vracht van de stad
Lima naar Mexico bracht om ze in veilig
heid te brengen tijdens de Peruaanse on
afhankelijkheidsoorlog. Ze zouden de
buit op Cocoseiland hebben begraven,
niet ver van Costa Rica. Meerdere schat
zoekers hebben geprobeerd om de buit
met een geschatte waarde van 200 mil
joen euro te vinden, maar zonder succes.
Al jaren wordt getwijfeld aan het verhaal
van een verstopte trein van de nazi’s vol
geroofd goud, juwelen en kunst. Weten
schappers denken dat het niet meer is
dan een mythe, maar amateurhistorici ge
loven er heilig in. In 2015 werd er nog een
serieuze zoektocht gehouden in een tun
nelcomplex bij de Poolse plaats Wal-
brzych. Daar zou de trein volgens de ver
halen ergens zijn ingemetseld aan het
einde van de Tweede Wereldoorlog. De
graafwerkzaamheden leverden echter
niets op. Met de trein zouden de nazi’s
goud en andere kostbaarheden in veilig
heid hebben willen brengen.
In de kunstwereld wordt al jaren gezocht
naar een bijzondere diamant die ooit toe
behoorde aan Karei de Stoute. De Floren
tin is bleekgeel van kleur, 137,2 karaat, zo
groot als een walnoot en zoek sinds 1921.
De diamant was op dat moment in het
bezit van de Oostenrijkse keizerlijke fa
milie, die net was afgezet en een deel van
haar bezittingen had overgebracht naar
Zwitserland. Mogelijk is het juweel daar
gejat door een vriend van de familie. La
ter zijn op twee veilingen kleinere gele
diamanten aangeboden die doen denken
aan de Florentin. Dit sterkte het vermoe
den dat de diamant opnieuw is geslepen,
maar dit is nooit vast komen te staan.
Goudkisten in het
Toplitz-meer
Ook over een vermeende nazi-schat in
het Toplitz-meer in Oostenrijk wordt al
jaren gespeculeerd. Nazi’s gebruikten de
plek op 100 kilometer van Salzburg om
geheime wapens te testen. Het verhaal
gaat dat hoge nazi-officieren hier vlak
voor het eind van de oorlog kisten met
goud hebben gedumpt. In de jaren 60 en
80 werden hier wel kisten vol nagemaakt
geld gevonden (zie foto), waarmee Hitler
de geallieerde economie wilde schaden.
Het meer is met ongeveer 100 meter bij
zonder diep. Zeker vijf duikers kwamen
er de afgelopen jaren om het leven.
De schatten van het
Cocoseiland
De Berlijnse broers Erich en Franz Sass
braken in 1929173 bankkluisjes open en
maakten zo miljoenen buit. Een groot
deel hebben ze vermoedelijk in het Grü
newald bij Berlijn begraven, maar de
schat is nog altijd niet gevonden. De
broers werden vermoord en namen hun
geheim mee in het graf.
De Amerikaanse zakenman Milton Er
nest ‘Doc’ Noss claimde in 1937 een
enorme goudschat te hebben gevonden
in een gangenstelsel van een 150 meter
hoge rots, de Victorio Peak in de Ameri
kaanse staat New Mexico. Later zijn er
meerdere expedities in de grotten ge
weest, maar de veronderstelde schat is
nog niet gevonden. Jarenlang zochten
ook vele anderen naar de schatten, maar
die tochten liepen niet allemaal even
goed af. In 1990 werden twee lichamen
gevonden van mensen die vast waren ko
men te zitten in de grot.
De Barnsteenkamer of Amberzaal is een
van de bekendste verloren schatten. Tsaar
Peter de Grote liet de kamer in de 18de
eeuw maken in het Catharina-paleis bij
Sint-Petersburg. De muren waren van
rijkversierde barnsteenpanelen. In 1941
roofden de Duitsers de kunst en brachten
de schat naar een slot in Koningsberg, het
huidige Kaliningrad. Sindsdien zijn de
panelen spoorloos en bestaan er heel
veel theorieën over waar ze kunnen
zijn. Mogelijk zitten ze in de eer
der genoemde nazi-trein, maar
de schat kan ook tijdens geal-
l lieerde bombardementen in
L vlammen zijn opgegaan.
In april 1942 werd het Britse
vlaggenschip, HMS Edinburgh,
aangevallen door de Duitsers in
F de Barentszzee. Het marineschip
begeleidde een konvooi van koop
vaardijschepen die goederen hadden
afgeleverd in het Russische Moermansk.
Na de aanval zonk het schip naar 245 me
ter diepte met aan boord nog 4570 kilo
goud. In 1981 slaagde een bergingsbedrijf
erin 431 baren goud uit het wrak te halen,
maar nog altijd zijn er 34 niet terecht.
Zoeken naar ‘verloren schatten’ is zeker
niet iets van de laatste jaren. Al in de 16de
eeuw werden er vele expedities opge
tuigd om de vermeende verloren stad van
goud, El Dorado, te vinden in Zuid-Ame-
rika. Geobsedeerde avonturiers zochten
er eeuwen naar, maar vonden de schat
niet. El Dorado is ook niet de naam van
een stad in ongekende weelde, maar van
een stamhoofd, weten we nu. Deze leider
van de Muisca-indianen bedekte zichzelf
met goud en werd ingewijd in een meer
dat in het huidige Colombia ligt. In dit
meer zijn gouden spullen gevonden, ver
moedelijk offers, maar dus niet de ge
droomde stad.
Baren goud in de
Barentszzee
Weekblad Charlie Hebdo komt deze
week met een speciaal nummer
waarin Iran centraal staat. Het bevat
een serie cartoons over Khamenei.
Op één tekening is hij te zien met
een bom als tulband, op een ander
draagt hij een opwaaiende jurk a la
Marilyn Monroe. Eén tekenaar
beeldt hem af als het skelet van een
uitgestorven diersoort en een ander
tekent hem staand onder de ge
spreide blote benen van een vrouw
die op hem urineert.
‘Het zijn beledigende en onge
paste spotprenten tegen onze reli
gieuze leider’, laat de Iraanse minis
ter van Buitenlandse Zaken op
Twitter weten. Dit kan niet zonder
hard antwoord blijven. Wij staan
niet toe dat de Franse regering z’n
boekje te buiten gaat.’ Wat het
eventuele ‘antwoord’ van Iran zal
zijn, zegt de minister niet.
Charlie Hebdo maakte het num
mer als ‘steunbetuiging aan de Ira-
niërs die vechten voor hun vrij
heid’. In het land zijn al maanden
protesten na de dood van Mahsa
Amini in september, die werd op
gepakt omdat ze haar hoofddoek
niet goed gedragen zou hebben.
Charlie Hebdo schreef een wed
strijd uit met als motto ‘Mullahs-
GetOut’. Tekenaars uit de hele we
reld werden gevraagd om Iran, de
leiders en de protesten vast te leg
gen. Van de driehonderd inzendin
gen zijn nu zo’n dertig afgedrukt.
Onder de tekenaars bevinden zich
Fransen, Turken en Italianen, maar
ook Iraniërs en Nederlanders.
Opgehangen
Op één tekening wordt Khamenei
opgehangen aan een galg, gemaakt
van het lange haar van Mahsa
Amini. „Op de cartoons zijn de rol
len omgedraaid: de vrouwen doen
bij de religieuze leiders waar zij in
het echte leven aan worden bloot
gesteld”, aldus hoofdredacteur Riss.
Charlie Hebdo was in 2015 het
doelwit van een terreuraanslag,
waarbij bijna de hele redactie werd
doodgeschoten uit naam van al-
Qaeda. De aanleiding was toen dat
het weekblad spotprenten van de
profeet Mohammed had afgedrukt.
7
Ayatollah Khamenei, fotoanp/epa
Mariabeelden, een bleekgele
diamant en een nazi-trein
Cocoseiland.
FOTO'S GETTY
Goud
uit HMS
Edin
burgh.
De regering van Iran heeft felle
kritiek op Frankrijk, omdat het
spotprenten toelaat over de
hoogste leider van het land, aya
tollah Khamenei.
Raymond Boere
Rotterdam
Frank Renout
Parijs
Vals geld uit
het Toplitz-meer.
GO DONDERDAG 5 JANUARI 2023