Oud Nieuw 11
Terugblik op plof middensluis
De bouw van de nieuwe
zeesluis in Terneuzen
domineerde dit jaar het
nieuws op een manier
die niemand had
voorspeld. Een
verwachte rimpeling in
het water bleek een plof
die de halve stad liet
trillen. Omgevings-
manager Harm
Verbeek blikt terug.
De minister van
Landbouw zat in
de jaren 80 al bij
onze vader aan
tafel toen er een
melkquotum
werd ingevoerd
twee
prachtige
kathe
dralen, de
plof heeft
over
sluis. „Dé hamvraag was ‘hebben
wij wel goed genoeg nagedacht’.
En dat past helemaal niet bij dit
project. We denken over alles wel
drie keer na, voordat we tot uit
voering overgaan. Ik ben na de plof
eerst eens een stukgaan wandelen
om na te denken over de ontstane
situatie. Ik zal nooit vergeten dat
er toen een man uit de binnenstad
vraag: ‘of we dit vaker gingen
doen’. Een uur later had ik een
goed beeld en heb ik aan de media
Goed beeld
Eigenlijk raakt dat precies de kern
van de complete bouw van de zee-
eerste dagen wel moeite met gein
tjes. Nu kan ik ze weer hebben
hoor. Laatst zei iemand mij dat hij
wel weet wanneer wij die tweede
wand laten knallen: vast op 31 de
cember, want dan valt het niet zo
op. Daar kan ik smakelijk om la
chen.”
In de maanden erna ging Ver
beek met een aantal deskundigen
op zoek naar het antwoord op de
vraag hoe het zo mis kon gaan.
maar die is echt beperkt tot een
heel klein veld. Er zijn niet zoveel
springmeesters. En in die wereld
is er ook nog concurrentie. Aanne-
de ontploffing niet aan de spring-
meester die eerder de proefscho-
ten had uitgevoerd. Die had na de
plof kritiek in de PZC, maar
meldde zich niet bij ons. Wij zoch
ten daarom naar deskundigheid,
los van de hele discussie over wie
deze klus mocht uitvoeren.”
Die is er buiten dit kleine
groepje experts maar weinig, con
stateerde Verbeek. En ook bij de
overheid, dat vergunningen moet
verlenen voor dit soort explosies,
laat die te wensen over. „Door de
centralisatie is ook bij de overheid
de kennis over dit onderwerp te
veel versnipperd. Er is niet één
centraal nummer dat je kunt bel
len voor alle vragen.”
Al die conclusies zijn terug te
brengen tot vier woorden: ‘wij
wisten niet genoeg’. Of zoals Ver
beek het eerder dit jaar al eens zei:
Wij geloofden de springmeester
op zijn blauwe ogen.’
Het leidde ertoe dat 11.085 kilo
springstof in vijf seconden in
plaats van 23 seconden ontplofte.
Bovendien was een verkeerde for
mule gebruikt om het effect van
.„We
wisten dat de bouw van de zee
sluis impact zou hebben, maar
deze vijf seconden hadden we niet
voorzien. Dat blijft jammer, ook
omdat er dit jaar veel meer hoogte-
dan dieptepunten waren. De aan
voer van de bruggen en sluisdeu
ren, de open dag met 1500 bezoe
kers, het moment dat het water de
sluishoofden in liep... Eigenlijk
bouwen wij twee prachtige kathe
dralen, die we deze zomer onder
water hebben gezet. De plof heeft
daar helaas een schaduw over ge
worpen.”
op met onze gewassen. Maar als
dat stikstofkaartje doorgevoerd
wordt zoals het nu is, is er geen
bank meer die ons nog financiert.
Als je in een 47 procent reductie-
gebied zit en je wilt een schuur
bouwen, zegt de bank: je krijgt
geen geld meer want de waarde
van je bedrijf is gehalveerd.”
Erik: „Dus het kaartje is echt heel
bepalend.”
Kees: „Het kaartje is van tafel,
maar het is niet weg. Het is ge
woon spannend allemaal. Ook
voor de burgers. Dat voedsel is
toch hetgeen waar het allemaal
om draait.”
Erik parkeerde zijn tractor in juli
ineens op de rotonde in Zierikzee,
was dat de start van Eriks acties?
Erik: „Ik deed altijd al mee, maar
nooit op de voorgrond. Ik zit altijd
vol met ideeën, maar hou het lie
ver in eigen hand, want ik wil
graag dat het goed gaat. Ik zit niet
op rotzooi te wachten, dat risico
loop je als je iets met een clubje
gaat organiseren.”
gaan.”
Er volgden verklaringen, voor
heel veel camera’s. Binnenstadbe-
woners kregen de volgende och
tend een brief met excuses. Ver
beek stond twee dagen in standje
‘overdrive’.
„Het was vooral belangrijk geen
rookgordijn op te trekken. Ik was
de dag van de plof heel laat thuis.
Maar nee, ik heb er niet wakker
van gelegen. Simpelweg omdat ik
Boerentrots, een biertje, is ook
zo’n actie uit de koker van Erik.
Erik: Eerst had ik het bord Haagse
Zot voor op mijn tractor samen
met mijn neef Lenno gemaakt
naar aanleiding van het bierglas
van Brugse Zot. Ik dacht: hoe kan
ik nu iets verzinnen waardoor er
door zoveel mogelijk mensen over
de landbouw wordt gesproken? De
burger staat ver van de boer af, er
moet iets zijn dat ons bindt. Toen
kwam ik op dat idee van dat bier.
Het is de bedoeling dat in veel
huiskamers dat biertje op tafel
komt en dat er over de boeren ge
sproken wordt.”
Kees: „We zitten hier in een gun-
stige provincie met heel veel ak
kerbouw. Wij nemen juist stikstof
aten we de eerste zinnen van
een artikel in de PZC van 15
maart er eens bij pakken,
waarin de omgevingsmana-
gers van de Nieuwe Sluis de aan
staande plof van de Middensluis toe
lichtten. Hier komen ze: ‘Verwacht
geen spektakel, maar het is natuurlijk op mij afkwam met een heel droge
wel een ‘dingetje’. Volgende week
woensdag ploft de eerste wand van
de middensluis in Terneuzen. Daar
zie je niks van, het gebeurt onder wa- erkend dat dit niet goed was ge-
ter.’ En de kop? ‘De Middensluis gaat
ploffen (al merkje daar niks van)’.
Het ging allemaal heel anders. Of
beter, het ging mis. Nee, niet gruwe
lijk mis. Dat was wél zo geweest als er
slachtoffers waren te betreuren, maar
alle veiligheidsprotocollen voor ‘het
geval dat’ waren netjes opgevolgd. De
explosie van de eerste van twee wan
den van de sluis zorgde alleen voor
materiële schade, vooral aan wonin
gen in de nabijgelegen binnenstad.
Omgevingsmanager Harm Verbeek helemaal kapot was. Ik had die
geloofde heel even zijn ogen en oren
niet, toen de brokstukken met veel
kabaal uit het water vlogen. „Heel
gek, maar ik heb die ene knal in vijf
seconden drie keer ervaren. Eerst zag
ik het. Pas daarna hoorde ik de plof
en vervolgens voelde ik ‘m. Ik stond
een seconde of vier, vijf te trillen.
Daarna dacht ik ‘dit klopt niet’ en
vervolgens besefte ik dat ik beter
even mijn mond kon houden tegen
de aanwezige media. Eerst moest ik
de feiten boven tafel zien te krijgen”,
vertelt Verbeek.
WÜ bOUWen de trillingen te berekenen.
,Wij zochten naar deskundigheid, hier een
schaduw
merscombinatie Sassevaart gunde geworpen
Kees: „Het wordt een roerig jaar
met veel onzekerheden.”
Erik: „Willen ze ons kwijt of mo
gen we blijven?”
Kees: „Als de overheid bepaalt dat
er onteigend gaat worden, nou,
dan komt er oorlog. Er zitten boe
ren dagelijks huilend aan tafel,
omdat ze met zoveel onzekerheid
voor hun kinderen zitten. Als de
overheid daar aanklopt om te ko
pen, staan de boeren bijna klaar
om ze van het erf af te knuppelen.”
Knal die de stad
I
I
stevig deed trillen
,/a. i
Op de grote foto de
ontploffing. Op de
kleine foto omge-
vingsmanager Harm
Verbeek: „Heel gek,
maar ik heb die ene
knal in vijf seconden
drie keer ervaren.”
FOTO KELLY THANS
RAYMOND DE FREL
TERNEUZEN
Is dat bij jullie ook zo?
TTTt r Ia ZMÏTTT TTA-»-S /A
Hoe kijken jullie naar 2023?
GO ZATERDAG 31 DECEMBER 2022
