u
O
1
V
Project Dood doet Leven draait samen met Het Zeeuwse Landschap
Slechte markt was oorzaak
van lage verkoopprijs woning
Voormalige boerderij biedt straks
zorg en onderdak aan 38 mensen
'9™
1
6
Cirkelende gieren?
Opengereten
runderkadavers? In Zeeland?
Jazeker! In Oranjezon, de
Slikken van de Heen en de
Boswachterij worden bewust
dierenlijken neergelegd.
Zo’n groot dier
betekent heel veel
voedsel voor heel
veel andere beesten
Er zijn in 2014 geen rare dingen
gebeurd bij de verkoop van
een woning aan de Ringweg in
Colijnsplaat. Tot die conclusie
komt raadslid Charles Lelkens.
De rond 1890 gebouwde schuur en
de woning van de Elsa Hoeve zijn
beide een Rijksmonument. Daar
komt bij dat de schuur in een
enigszins vervallen staat verkeert.
„Dat alles maakt het wel tot een
uitdaging”, zegt projectmanager
Petra van de Fliert van ontwikke
laar Estea.
Het is de bedoeling dat in de
schuur een aantal appartementen
tiebedrijf.
Niet alleen de destructiewet
van dat hij blijft liggen in de natuur.
Soerinks collega Leo Linnartz is
in Zeeland actief voor Dood doet
Leven. De ecoloog onderzoekt on
der meer wat in de praktijk de ef
fecten zijn van het project en dat
betekent vooral kijken wat er alle-
In 2011 kocht Noord-Beveland een
woning aan de Ringweg in Co
lijnsplaat omdat het pand in de
weg stond voor de ontsluiting van
de Valkreek. Omdat de plannen
veranderden, werd de woning vier
jaar later weer verkocht voor een
veel lagere prijs. Lelkens kon het
prijsverschil van 250.000 euro niet
verklaren en wilde uitleg. De ver
koop was destijds niet publiek
aangekondigd en het pand was
ook niet getaxeerd.
Die uitleg heeft hij gekregen in
een persoonlijk gesprek. De
scherpe prijsdaling kwam omdat
de woningmarkt op een diepte
punt zat. „Omdat in een dergelijke
markt een taxatie weinig zinvol
werd geacht, heeft het college geen
taxateur ingeschakeld”, zegt Lel
kens. Hij neemt genoegen met de
uitleg, maar vindt wel dat het ver-
koopproces beter en transparanter
had gekund.
Mineralengebrek
Want dat er al jaren geen grote
overleden dieren meer in natuurge-
Begin 2024
Op de Elsa Hoeve rust nu een agra
rische bestemming. Dat betekent
dat het bestemmingplan moet
worden aangepast om de komst
van de zorgvoorziening mogelijk
te maken. Het plan wordt binnen
kort door de gemeente ter inzage
gelegd. Als de procedures soepel
verlopen, denkt Estea begin 2024
te kunnen bouwen.
die geen dementie hebben, maar
wel 24-uurs-zorg nodig hebben,
kunnen er straks terecht.
bieden achterblijven heeft ook zijn
effect op de bodemsamenstelling.
Soerink: „Aan kalk en calcium is al
eeuwen een gebrek. We zien op de
Veluwe koolmezen letterlijk met
gebroken pootjes in het nest zitten
vanwege een mineralengebrek. Het
lichaam van zo’n grote grazer geeft
via de botten sporenelementen en
mineralen af die hij tijdens zijn le
ven uit planten heeft opgenomen.
Het dode dier kan dus weer hele
maal worden teruggenomen door
de natuur en bijna letterlijk een
nieuwe generatie dieren en planten
voeden. Hoe completer een ecosys
teem, hoe beter de natuur ook tegen
een stootje kan.”
maal op zo’n kadaver afkomt. „In
Oranjezon zien wel heel veel insec
tensoorten en raven. Zo zie je de oe-
veraaskever alleen op kadavers van
grote beesten. Zijn die er niet, dan
zie je die kever ook niet. Alleen al
het feit dat er zo veel meer kever-
soorten worden gezien, maakt dit
project al tot een succes”, zegt Lin
nartz. „Er is van alles te beleven
rond zo’n kadaver. Zo’n groot dier
betekent heel veel voedsel voor heel
veel andere beesten, ook grotere
aaseters zoals gieren.”
annex studio’s komen, aangevuld
met een ontmoetingsruimte.
Haaks op de al bestaande schuur
komt een nieuw gebouw, dat ook
het uiterlijk van een boerenschuur
krijgt. Daarin komen de overige
appartementen. De twee gebou
wen worden met elkaar verbon
den door bebouwing van één laag
voor de huiskamer. In de be
staande woning komen de kanto
ren en de wasruimtes.
Waar in het verleden nog werd
gesproken over de huisvesting van
mensen met dementie in de Elsa
Hoeve is nu sprake van een wat
bredere doelgroep. Ook mensen
davers, ook de jacht speelt al eeu
wen een rol, zegt Soerink. „De
mens heeft heel veel grote dieren
die vroeger in de natuur rondliepen
opgegeten.” En als er nu een hert
wordt geschoten, komt die meestal
ook op ons bord terecht in plaats
Er is een tekort aan kadavers in Ne
derland, tenminste, in de natuur.
Dan hebben we het niet over kleine
beestjes, zoals hazen en vogels,
maar over dieren van groter for
maat: herten, runderen en paarden.
Een armoe voor ons ecosysteem,
zeggen ze bij ARK Natuurontwik
keling, een organisatie die stimu
leert om de natuur zoveel mogelijk
zijn gang te laten gaan in natuurge
bieden. ARK heeft daarom het pro
ject Dood doet Leven opgezet. Dat
draait in samenwerking met Het
Zeeuwse Landschap al twee jaar in
Oranjezon op Walcheren en de
Slikken van de Heen bij Sint Phi
lipsland, maar sinds kort ook in sa
menwerking met Staatsbosbeheer
in de Boswachterij in de Kop van
Schouwen.
Doodgereden hert
Een hert dat is aangereden of uit
zijn lijden is verlost nadat het bij
voorbeeld verstrikt raakte in een
omheining, wordt in het Dood doet doet Leven-project blijven kadavers van grote grazers liggen indenatuurin plaats van dat ze worden weg gehaald.
Leven-project bewust in zijn na
tuurlijke omgeving gelegd. Geen kelijk dat we kadavers van grote
prettig zicht voor voorbijgangers, dieren laten liggen. Runderen en
zoals wandelaars en mede daarom paarden worden aangemerkt als
worden de dieren vaak naar een ‘gehouden dieren’ en daarom is bij
plek gebracht waar niet zo snel pu- wet verboden om hun kadavers te
bliek komt. Zo’n kadaver is een laten liggen. Natuurbeheerders zijn
feestje voor de natuur. „Er komen verplicht grote dieren na hun over-
dieren en organismen op af die ge- lijden af te voeren naar een destruc-
specialiseerd zijn in het opeten van
zo’n dood dier. Neem nou de kle-
dingmot. Dat is een nachtvlinder zorgt voor een gebrek aan grote ka-
die gespecialiseerd is in het eten
van haar. Onze kleding is een alter
natief voor wat hij in de natuur zou
eten: de vacht van een dood dier”,
zegt woordvoerder Lars Soerink
van ARK.
Het is in Nederland niet gebrui-
U'1
I
BE
WOENSDAG 30 NOVEMBER 2022
Kadaver is feest voor natuur
- Leo Linnartz, ecoloog ARK
KLOETINGE
COLIJNSPLAAT
- Rob Paardekam
- Melita Lanting
De Elsa Hoeve in Kloetinge
wordt een zorgvoorziening. In
de boerderij aan de Stelleweg
kunnen 38 mensen wonen die
zwaardere zorg nodig hebben.
Valeska Nastaly
Burgh-Haamstede
Boswachters Marijke Lieman en John Grandia met een schedel van een damhert in de Boswachterij in Burgh-Haamstede. Bij het Dood
FOTO MARIEKE MANDEMAKER
