Konijntransplantatie
in duinen Oranjezon
23
NOV
Vrijwillig
natregenen op
het Abdijplein
2022
Overschot uit Zeeuws-Vlaanderen
2
3
-W o»
9
Annemarie van de Vreugde
Toos&Henk
MIDDELBURG
COLUMN
‘Whatthefak
staan die
mensen daar
in de regen?’,
hoorde ik ze
denken
Zogezegd
in deze
krant
In Zeeuws-Vlaanderen worden
ze afgeschoten, op Walcheren
zijn er juist te weinig. De
komende vijf jaar verhuizen
zo’n driehonderd
donorkonijnen naar de duinen
van Oranjezon.
Een speciale jager
met fret en buidel
gaat op pad om de
dieren te vangen
Terwijl hij bij die vriend op de bank bier
zat te weg te klokken en de autootjes hun
rondjes reden over het circuit van Abu
Dhabi, stond ik bij de theatervoorstelling
Returning the Gaze. Verschil moet er zijn.
Op het Abdijplein werden wij, het publiek,
in rijen opgesteld. We voelden ons beke
ken. Terwijl we ons gedwee lieten natrege
nen op het plein, fietsten er wat jongeren
langs. Die keken raar op. „What the fak staan
die mensen daar in de regen?!” hoorde ik ze
denken. Nee, deze jongens voelden zich niet
geroepen aan te haken bij dit natte gezel
schap. Ze wilden gewoon veilig verstopt in
een schimmig hoekje van de Abdij onge
stoord hun net gekochte frikandelbroodje
naar binnen schuiven, de happen vermen
gend met grote slokken energiedrank.
SPEURENDE
STUDENTEN
STEEDS MEER HUISHOUDENS GETEISTERD
DOOR PLAAGDIEREN
nog even wachten op de vergun
ning van de provincie. Het gaat om
een Natura 2000-gebied, waarvoor
strenge regels gelden. Tegelijk is te
rugkeer van het konijn een doel
stelling van ditzelfde gebied. Pro
jectleider Jaco Walhout van het
Zeeuwse Landschap heeft goede
hoop dat de eerste konijnen in ja
nuari of februari worden uitgezet.
Drie jaar lang worden elk jaar zo'n
honderd konijnen ‘herplaatst’. De
projectduur is op vijf jaar gezet,
omdat door onvoorziene omstan
digheden vertraging kan optreden
bij het uitzetten.
Konijnenburchten
Ook de konijnenburchten dragen
bij aan de biodiversiteit. Dieper ge
legen, kalkrijk zand komt aan de
oppervlakte. Dat is precies wat de
bijzondere, typerende planten
soorten van het duin nodig hebben.
Bovendien broeden in de holen vo
gelsoorten als tapuit (nu nagenoeg
verdwenen) en bergeend.
Tientallen jaren geleden leefden
er honderden konijnen in Oranje
zon. Jaco Walhout schat het aantal
nu op hoogstens dertig. „We zijn
dit voorjaar begonnen met tellin
gen, om te kijken hoeveel het er zijn
Strenge regels
Met het project ‘Bijplaatsen konij
nen in Oranjezon’ wil het Zeeuwse
Landschap twee vliegen in één klap
slaan. In Zeeuws-Vlaanderen hoe
ven geen (of minder) konijnen af
geschoten te worden. Terwijl de
populatie konijnen in de Manteling
van Walcheren wordt versterkt, en
hopelijk ook op sterkte blijft. Het is
en waar ze zitten. De resultaten zijn
bedroevend.”
Extra geld gemeente
redt de Oostkerk
De Oostkerk is gered als cultu
reel podium, dankzij extra geld
van de gemeente Middelburg.
„Dit opent de weg naar fondsen
en subsidies”, aldus een opge
luchte directeur Leo Hanne-
wijk. Vrijwilligers hielden een
petitie om de Oostkerk open te
houden en zamelden ruim 3200
handtekeningen in. Stichting
de Oostkerk komt jaarlijks
80.000 euro tekort. Leo Hanne-
wijk en voorzitter Jolanda van
Koeveringe van de Raad van
Toezicht kregen maandag de
toezegging dat dat geld er komt.
Dat gaat overigens niet zomaar. Ko
nijnen hebben een behoorlijke ter
ritoriumdrift en indringers worden
niet vriendelijk onthaald. Even een
plekje zoeken in een bestaande ko
nijnenburcht is er niet bij. Wal
hout: „Wij graven daarom kunst-
burchten voor de nieuwkomers,
waar ze direct in kunnen duiken
om bescherming te vinden. In eer
dere projecten is dat niet gedaan.
Daar hebben we van geleerd.”
■k a deze zondag was het echt klaar. Af-
gelopen. Uit. Mijn vriend sloeg voor
H de laatste keer de voordeur achter
zich dicht en vertrok huppelend naar een
vriend, ’s Avonds zou hij weer thuis komen.
De oogjes klein en vol verdriet. Een mistige
blik. Omdat Max Verstappen de race weer
had gewonnen en niet zijn geliefde Lewis
Hamilton. Het was dit jaar in ieder geval de
laatste keer dat ik hem terugkreeg na een
middag gevuld met pitstops, crashes en an
der oninteressant gezever. Dat ellendige
Formule i-seizoen was bijna voorbij.
De rode draad van deze voorstelling is het
verhaal van de 130 Afrikaanse mannen,
vrouwen en kinderen die op 18 november
1596 op het Abdijplein tentoongesteld wer
den aan de inwoners van Middelburg. Een
kijkdag, maar dan
met mensen. Als ge
doopte christenen
zouden zij niet ver
kocht mogen wor
den en in vrijheid
kunnen leven. Nou
ja, vrijheid. Wie be
loofde ze ‘op te
bringhen in godts-
vreese’ kon ze in
dienst nemen. Ge
doopt of niet, twee
weken later werden
ze toch weer inge
scheept en doorverkocht. Anders was het
zonde van de investering tenslotte.
Toen ik na de voorstelling mijn fiets van
het slot haalde, had ik kippen
vel. Niet van de kou maar van
dit verschrikkelijke verhaal
dat deel uitmaakt van de
Zeeuwse geschiedenis, en
de groep jonge acteurs die
dit zo pijnlijk goed ver
telde. Wat was ik blij dat
ik hier bij was geweest.
Het enige dat me die
middag even aan de For
mule 1 herinnerde was
het geplette blikje Red
Buil dat de jongens had
den achtergelaten. Met
een mistige blik vertrok
ik naar huis.
Het gaat uitstekend met het
Zeeuwse konijn. Althans, in de Wa-
terwinbossen bij Kapellebrug, in
Zeeuws-Vlaanderen. Daar komen
tientallen konijnen bij het invallen
van de schemering uit de bosscha
ges rond de akkers huppen, om zich
tegoed te doen aan de cultuurge-
wassen. Tot groot verdriet van de
boer. De afgelopen jaren zijn in dat
gebied elke herfst zo’n 250 konijnen
afgeschoten om de schade te beper
ken.
Aan de andere kant van het wa
ter, in het voormalige waterwinge
bied Oranjezon, zouden ze juist
graag méér konijnen zien. Het ko
nijn is daar namelijk een gewaar
deerde grazer. Ondanks zijn kleine
formaat levert het knaagdier een
belangrijke bijdrage aan het herstel
en de instandhouding van het open
duin, waarin het zand kan stuiven.
Ze graven en knabbelen aan wortels
van jonge planten, zodat de duinen
niet overwoekerd worden door bij
voorbeeld meidoorn.
Bloedonderzoek
In de kantlijn van het project hopen
onderzoekers nóg meer te weten te
komen over de konijnen. Elk jaar
worden vijf vangdagen ingepland.
Een gespecialiseerde jager gaat dan
met ‘fret en buidel’ op pad om de
dieren te vangen. Bij 25 dieren
wordt bloed afgenomen om te kij
ken hoeveel dieren besmet zijn met
myxomatose en RHD-V (een virus
dat een acute leverontsteking ver
oorzaakt, vaak met dodelijke af
loop).
Dat laatste, nieuwe virus is de af
gelopen jaren in opkomst en komt
in heel Nederland voor. Onduide
lijk is hoeveel slachtoffers het virus
precies maakt, omdat zowel onder
tamme als wilde konijnen maar
heel weinig onderzoek naar
doodsoorzaken gedaan wordt.
Bloedonderzoek kan ook veel ver
tellen over de genetisch variatie.
ZEELAND4
Konijn in de duinen bij Domburg, fotojacowalhout
JONG IN HOEK
ZEELAND 9
Paul Kusters
Internet: toosenhenk.nl
Reageren?
a.vandevreugde@pzc.nl
- Senna
Hamelink
(17 jaar)
„Studenten
hebben be
hoefte aan on
derzoeksop
drachten en wij
kunnen hun
hulp goed ge
bruiken”
HE VER&OMME
WEER t>E TV-KABEL
ÖOOR6EBETENI.'
...EN JE SCHOENVETERS
AAN ELKAAR GEKNOOPT?
„De gymles
was mijn mo
ment van vrij
heid en dat ge
voel wil ik
graag doorge
ven”
- Tom
Driessen,
SKC
Ondine van der Vleuten
Vrouwenpolder
WOENSDAG 23 NOVEMBER 2022 GO
