M
'f
1 'q
Lisi
JBU
Chris Verhage schrijft boek over 120 jaar christelijke school Reuzenhoek
6
9
f
Chris Verhage haalde
zich een enorme klus op
de hals met zijn boek
De Christelijke school
Reuzenhoek 1891-2012.
De oud-politieman wilde
vrijwel de hele
geschiedenis van deze
polderschool laten zien.
De school was
het bindmiddel
in dit gehucht.
De betrokken
heid van
ouders en
leerlingen bij
de school was
enorm
„De school was het bindmiddel in dit
gehucht. De betrokkenheid van ou
ders en leerlingen bij de school was
enorm. Van diverse families zaten
kinderen uit vier generaties hier op
school. Dat leerlingen uit verschil
lende klassen samen les hadden, was
eigenlijk ook prima. Daardoor moes
ten ze al snel leren zelfstandig te wer
ken. Op de school was een orkest,
kinderen kregen dam- en schaakles-
sen. Het schoolplein en het veldje er
naast waren altijd beschikbaar om te
spelen.”
„Ik las hoe juffrouw Los de eerste
vrouwelijke lerares werd in 1920. Ter
wijl hoofdonderwijzer Kosten het
maar niks vond, een vrouw voor de
klas. Ook het schoolbestuur mor
relde. Maar ze deed haar werk ontzet
tend goed en gaf hier uiteindelijk 55
jaar les. En dat in een tijd dat vrou
wen, als ze al werkten, meteen moes
ten stopten als ze trouwden en zwan
ger werden. Juffrouw Los bleef vrij
gezel, was enorm geliefd onder
schoolmeisjes, die liepen haar vaak
tegemoet als Los naar school liep. De
dochters van hoofdonderwijzer Kos
ten zijn later zelf in het onderwijs ge
gaan. Het is een mooi en vroeg eman-
cipatieverhaal.”
„Dat de school onder meer werd
gefinancierd met renteloze leningen
door leden van de schoolvereniging
is ook apart. Eind 19de eeuw, toen er
nog kinderarbeid was en de leer
plicht nog niet bestond, kregen kin
deren uit grote boerenarbeidersge
zinnen nauwelijks scholing. Voor
kinderen uit de Grote Huissenspol-
der was reisafstand een obstakel.
Daarom besloot het schoolbestuur
deze nieuwe christelijke school te
starten in Reuzenhoek. Dat mensen,
veelal boeren, daarvoor zelf soms
duizenden guldens uitleenden is
echt bijzonder. Dat waren kapitalen
toen.”
„De school was creatief en zocht
slimme samenwerkingen. De nor
men voor een minimale school
grootte werden steeds scherper. Eind
jaren 70 was de minimale school
grootte 27 leerlingen voor zes klassen
onder één schoolbestuur. In 1985 was
dat 45. Door fusies met scholen in
Zaamslag en later Axel bleef het ge
middelde net op peil. Maar in 2009
was het niet meer te houden, toen
kwam het besluit in 2012 te stoppen.
De school is toen opgegaan in CBS
De Parel, de nieuwe school in de Ter-
neuzense wijk Nieuw-Othene.”
„Weten wat er speelt op de plek waar
je woont, vind ik belangrijk. Deze
school was een parel hier in de pol
der. Mijn vier kinderen zaten er op
school, hadden er een fantastische
tijd. Ik zat een tijd in het bestuur. De
interesse voor de schoolgeschiedenis
was er al snel. En ik stuitte op veel
opmerkelijke verhalen door in de
schoolgeschiedenis te duiken.”
„Het verhaal van een steekpartij in
1916 is ook apart. Een paar jongens
wilden een leraar die geregeld
schoolmeisjes lastigviel een lesje le
ren. Ze gingen naar de avondschool
en zouden hun leraar aanpakken. Een
11-jarige jongen die niet mee wilde
doen met de wraak, werd neergesto
ken door een andere jongen. Hij liep
een flinke steekwond op, maar over
leefde het gelukkig.”
„De school had al in 1911 centrale
verwarming, dat was ook apart. Die
was kolengestookt, maar geen van de
leerlingen had zoiets moderns thuis.
In gehucht Reuzenhoek werd pas in
1924 elektriciteit aangelegd en water
leiding volgde in 1939. De school had
in 1998 ook al een warmtepomp, iets
waar je nu pas veel meer over hoort.”
„Leraren vinden voor een kleine
school waar een docent in één ruimte
drie klassen les moest geven, was niet
makkelijk. Maar leraren die dat aand
urfden, hoefden niet in militaire
dienst, zo kwamen er eind jaren 60
toch voldoende leerkrachten.”
„Nee, de oplage is vierhonderd stuks
en door hoge drukkosten kan het
maar net uit. Ik heb zeven maanden,
zes uur per dag aan dit boek besteed.
Ik had gelukkig al veel fotomateriaal
en verhalen van het 100-jarig bestaan
in 1991. Voor mijn eerdere boek De
Reuzenhoek, historie, bewoners en hun
woningen had ik ook al veel uitge
zócht. De tijd die daar in zit, tel ik
niet eens mee.”
et schoolgebouw staat er
I nog in het gehucht Reu-
I zenhoek, op de grens
I van de Zaamslag- en de
I Groot Huissenspolder.
Maar de laatste leerling verliet tien
jaar geleden het pand en de voorma
lige basisschool is nu een woonhuis.
Chris Verhage (69) brengt op ruim
400 pagina’s met verhalen en 1200
foto’s en illustraties de protestantse
schoolgeschiedenis weer even tot le
ven. Een school die in zijn toptijd,
95 jaar geleden, 140 leerlingen had.
W i
^4 F”®
Hf. (fe. 'xvaJÖ?
ujci
VL
DONDERDAG 17 NOVEMBER 2022
School was parel in de polder
- Chris Verhage
Klassenfoto van de
school in Reuzenhoek
in 1911 met rechts
hoofdonderwijzer
J. Kosten. Chris Ver
hage: „Op klassenfo
to’s van 1891 tot onge
veer 1921 zijn de kin
deren nog in kleder
dracht, daarna is dat
opeens over.”
Wat mist Reuzenhoek, nu de school
er niet meer is?
De Christelijke school Reuzenhoek
1891-2012 is te bestellen via
cverhage@zeelandnet.nl. Boek met
softcover kost 34,95 euro, met hard
cover 39,95 euro.
Arie Westeneng
Reuzenhoek
Wat voor bijzondere verhalen kwam
u tegen?
Hoe wist een hele kleine school 120
jaar door te gaan?
Waarom moest dit boek er komen?
Gaat u binnenlopen als dit boek een
bestseller wordt?
Laatste schoolfoto van De Reuzenhoek, deze werd geno
men in 2011.
Chris Verhage bij het schoolgebouw.
FOTO ANNE HANA
y
y4'
iWj
I 1 t
