Nieuwe bewoners op de plek van de zwavelzwam
M
8
Dat ik ‘neger’ of ‘Bounty’ werd genoemd was voor mij doodnormaal
6
Voorstelling
NATUURJOURNAAL
Ben je allochtoon of
autochtoon, of bestaat
er ook iets tussenin?
Het is een van de
vragen die centraal
staat in de muzikale
voorstelling Grijs
Gebied. Theatermaker
Marcos Valster da
Costa Ferreira (31) uit
Middelburg gaat in een
monoloog op zoek
naar hoe je huidskleur
je identiteit bepaalt.
Als kleine jongen neem
je alles voor lief, maar
als je ouder wordt, kijk
je er anders naar
an de voet van een grauwe
abeel bij De Piet, langs het
Veerse Meer, groeide afge
lopen voorjaar een flinke zwavel
zwam. Dat is een felgeel gekleurde
zwam, die bruinrot in het hout
van de boom veroorzaakt. De
zwam was al een beetje op zijn re
tour, maar juist dan kun je er soms
allerlei insecten op ontdekken. En
dat was dit keer niet anders: op de
zwavelzwam liep een aantal
mooie zwarte kevertjes met rode
vlekken op de dekschilden. Het
ringen heeft Valster da Costa
Ferreira verwerkt in een muzikale
monoloog over keuzes maken, cul
tuur, vooroordelen en identiteit.
Verschillende personages komen
tot leven. Spoken word gaat naad
loos over in spelscènes en omge-
waren boletenzwartlijfjes; kever
tjes waarvan de larven opgroeien
in het inwendige van een padden
stoel.
Een week of zes later was er van
de vruchtlichamen van de zwavel
zwam niets meer over en ook de
kevertjes waren nergens meer te
bekennen. Maar de plek van de
zwavelzwam had nieuwe bewo
ners gekregen. Grote wespen vlo
gen af en aan en al snel bleek dat
hier een nest van de hoornaar ge
vestigd was. De hoornaars hadden
hun nest precies op de plek van de
zwam. Daar was het hout wat
weggerot en daardoor was een ide
ale nestplaats ontstaan. De dieren
vlogen de hele dag in en uit. Hoe
wel hoornaars in het algemeen
niet agressief zijn tegenover men-
keerd. Op het podium staat van
avond iemand met een gitaar die
zijn verhaal vertelt, een verhaal
met een lach en een traan. Zijn er
varingen zijn niet alleen maar ne
gatief, op sommige momenten
werken ze zelfs op de lachspieren.
Tegelijkertijd zijn ze vooral con
fronterend.
sen is het toch beter om zo’n nest
niet al te dicht te naderen, want
dan kunnen de dieren wel degelijk
kijk je daar anders naar. Met mijn
vrienden bij de voetbal kon ik
prima opschieten, maar toch was
ik altijd ‘de neger’. Op de middel-
in de verdediging gaan.
Een paar weken geleden bleek
de zwavelzwam weer een nieuw
vruchtlichaam te hebben ontwik
keld. Daarmee was de ingang van
het hoornaarsnest compleet ge
blokkeerd. Dat riep de vraag op
hoe het er met de hoornaars voor
stond. Weliswaar gaat het com
plete nest in het najaar dood, maar
dat gebeurt vaak pas eind oktober
of in november. Alleen een jonge
koningin overleeft de winter en
die zoekt rond deze tijd naar een
beschutte plek om te overwinte
ren. Maar de hoornaars in het nest
zijn momenteel nog volop actief.
Ze vliegen druk af en aan en ze
hebben onder en boven de zwa
velzwam nieuwe gangen geknaagd
waardoor ze het nest binnen gaan.
Blijkbaar zonder enig besef dat het
einde van de kolonie nadert...
bare school hetzelfde, daar werd ik
altijd ‘de Bounty’ genoemd.”
Een belangrijk onderdeel van de
voorstelling is het gesprek over het
thema tussen de theatermaker en
het publiek na afloop. Een dialoog.
Niet over politiek, maar een open
gesprek, zodat het invoelbaar
wordt wat het betekent om met
een kleur in Nederland te leven.
„Inmiddels ervaar ik minder nega-
tiviteit, omdat ik zelf bepaal wie ik
ben en dat niet door anderen laat
bepalen. Toch blijft het een zoek
tocht, iets waar ik nog steeds in
kan groeien.”
Besef
„In de voorstelling vertel ik verha
len uit mijn jeugd, het publiek zal
voelen dat er bij mij langzaamaan
het besef komt, ‘is het wel ok dat ik
iedere keer wordt gewezen op
mijn huidskleur?’Als kleine
jongen neem je alles voor lief,
maar naarmate je ouder wordt,
arcos Valster da
Costa Ferreira ver-
BflwH telt in ’t Beest in
H Goes zijn eigen ver-
M haal, dat van een
jongen die geadopteerd is uit Bra
zilië en opgroeit in Nederland. Een
verhaal over zijn Hollandse ou
ders, zijn voetbalvrienden en zijn
oude klasgenoten. Over een
jongen die heel graag ergens bij
wil horen. Een jongen die met ie
dereen kan opschieten, maar zich
bij niemand echt op zijn gemak
voelt. Zijn centrale vraag: Hoe
houdt iemand die zwart is zich
staande in een witte omgeving?
„Mijn teamgenoten bij de voet
bal noemden mij altijd ‘de neger’,
dat vond ik toen heel normaal”,
vertelt hij, terugkijkend op zijn
jeugd in Dordrecht. „Inmiddels zet
ik daar toch vraagtekens bij. Ook
basisschoolvriendjes of vaders van
vriendjes maakten regelmatig
grappen over het feit dat ik zwart
ben. Ik ben volledig volgens de
Nederlandse school opgevoed,
maar toch werd ik als ‘anders’ ge
zien, puur door mijn huidskleur.”
Het resultaat van al die erva-
- Marcos Valster da Costa Ferreira
Hoornaars op een zwavel zwam, foto chieljacobusse
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland
Grijs Gebied is een productie
van de Jeugdtheaterschool
Zeeland en is onderdeel van
de Black Achievement Month,
een jaarlijks evenement in ok
tober dat Black Achievers’
(zwarte Nederlanders) en hun
bijdrage aan de Nederlandse
samenleving onder de aan
dacht brengt.
- Chiel Jacobusse
Vanavond, 20.00 uur in Podium
’t Beest in Goes
Hans Puik
Middelburg
Marcos Valster da Costa Ferreira vertelt in ’t Beest in Goes zijn eigen verhaal, dat van een jongen die geadopteerd is uit Brazilië en op
groeit in Nederland, fotopr
WOENSDAG 19 OKTOBER 2022 GO
Ik bepaal nu zelf wie ik ben
- •-
