Einde verhaal voor omstreden bruggetje aan de Kaai in Sluis
7
De kerk van Koewacht bestaat 100 jaar
Er zitten op een gewone zondagse viering nog
maar zo'n vijftig mensen in de katholieke kerk
van Koewacht. Maar kom je aan de kerk? Dan
kom je aan heel Koewacht. Hoe dat zo komt?
Daar zit een verhaal achter. Wat heet, talloze
verhalen.
Willy Verschraegen en George van
der Sijpt kunnen uren vertellen
over de historie van 'hun' kerk.
Willy (76) werd er als baby binnen
gedragen om te worden gedoopt.
,,Zie je dat smeedijzeren hek voor
de doopkapel? Dat staat er niet voor
niets. Tot in de jaren zestig moest je
eerst worden gedoopt, voordat je
langs het hek de kerk in mocht.
Echt, daar werd heel streng op toe
gezien. Mijn kleinzoon - en dochter
zijn ook in dit doopvont gedoopt.
Ze wonen in Gouda, maar mijn
zoon vond het mooi om het juist
hier te laten doen.''
Dat vervult Willy met trots. Zoals
eigenlijk heel de kerk hem met trots
vervult. Hij woonde veertig jaar op
tal van plaatsen, vanwege zijn rol
als militair. Niet lang na zijn laatste
uitzending naar Bosnië ging hij
met pensioen. ,,Na elf keer verhui
zen vonden mijn vrouw en ik het
tijd om terug naar Koewacht te
gaan'', vertelt hij. Sindsdien zet hij
zich weer in voor het godshuis, sa
men met zo'n honderd andere vrij
willigers. Zondag vieren ze het
100-jarig bestaan van de kerk vanaf
11 uur met een jubileumviering
waarin pastoors Wiel Wiertz, Jan
Voeten en pastor Ralf Grossert
voorgaan.
De haan en het kruis
,,En we hebben nog iets leuks'', ver
klapt George van der Sijpt. ,,Een
paar jaar geleden is de toren geres
taureerd. De haan en het kruis zijn
toen naar beneden gehaald. Omdat
er geen geld meer was voor het op
knappen van de torenspits, kunnen
ze voorlopig niet terug naar boven.
Daarom krijgen ze voorlopig een
plekje in de kerk. Het kruis is zon
dag voor het eerst te zien. Als je dat
tholieke Koewachtenaren naar de
kerk in Belgisch Koewacht. Dat was
al zo sinds de Tachtigjarige Oorlog,
toen de rooms-katholieke gods
dienst in de Republiek niet openlijk
mocht worden beleden. Toen de
Duitsers in 1915 de grens tussen het
neutrale Nederland en bezette Bel
gië met stroomdraad afsloten, werd
op Nederlands Koewacht een hou
ten noodkerk gebouwd.
Die werd later vervangen door de
huidige kerk, vooral omdat de in
woners heel graag in Nederland
naar de kerk wilden blijven gaan.
Een werkdag per week moesten de
inwoners helpen met de bouw.
,,Het voelt ook daarom nog altijd
echt als 'onze' kerk'', vertelt George.
Maar wat is dat 'ons' nog waard,
als er op zondag maar vijftig men
sen naar de kerk komen? ,,Toch veel.
Toen acht jaar geleden een aantal
katholieke kerken op de rol stond
voor sluiting, kwam Koewacht in
protest. En met succes'', zegt Willy.
Er is ook zoveel moois om je voor te
blijven inzetten, vindt hij. ,,Ik blijf
de kruisweg, door kunstenaar Tony
van Os uit Temse verdeeld over
veertien panelen, prachtig vinden.
Weet je dat daar lokale mensen
voor hebben geposeerd? Op twee
panelen zie je dezelfde persoon.
Daar heeft de Europees kampioen
worstelen uit 1936 model voor ge
staan. Die kwam uit Temse.''
Activiteiten
Toch sluiten ze hun ogen ook niet
voor de realiteit. Het kerkbezoek
loopt terug en de gemiddelde leef
tijd van de vrijwilligers is hoog. Met
activiteiten hopen de vrijwilligers
de inwoners bij de kerk te blijven
betrekken. Op 2 juli wordt het jubi
leum (samen met de twintigste
verj aardag van de dorpsraad) op het
Kerkplein gevierd met een food-
truckfestival.
op een toren ziet staan, lijkt het
maar klein. Maar daar vergis je je in:
het is vijf meter hoog en weegt
maar liefst 300 kilo.''
De vrijwilligers van de Stichting
Kerkbelang Koewacht tekenden
voor dat opknapwerk. Eigenlijk is
dat geheel in traditie met de tot
standkoming van de kerk, die op 3
mei 1922 werd ingewijd door de
toenmalige bisschop van Breda. De
kerk werd gebouwd door de inwo-
ners van Koewacht, met hun geld.
Niet omdat het moest, maar omdat
ze het heel graag wilden. Tot de
Eerste Wereldoorlog gingen de ka
l
Het voelt nog altijd
echt als 'onze' kerk
Het bruggetje moest aan de Kaai,
over de Damse Vaart komen. Daar
door zouden de winkels en restau
rants aan de westkant van het win
kelgebied beter bereikbaar worden.
Direct nadat het project in 2016 we
reldkundig werd gemaakt, stak een
storm van kritiek op. Een groep in
woners richtte de groep Een Brug Te
Veel op. De Heemkundige Kring en
Erfgoedvereniging Heemschut
vreesden aantasting van de monu
mentale kademuren. En ook de
stadsraad en de oppositiepartijen
wilden niets van de brug weten.
Aan de andere kant richtten voor
standers de pro-brugclub In Sluis
Blijven We Bruggen Slaan op.
Verkondigde voormalig wethou
der Peter Ploegaert november vorig
jaar nog dat alle seinen voor de rea
lisatie op groen stonden, nu zet het
nieuwe college van burgemeester
en wethouders er een streep door.
Zij vindt de brug veel te duur.
Geen 1,5, maar 2,5 ton
Vijf jaar geleden werd de opdracht
gegund aan Damsteegt BV uit
Meerkerk voor 153.000 euro. Ver
volgens kwam een heel circus op
gang. Door diverse bezwaren werd
het project keer op keer vertraagd.
Bovendien was het bedrag van
ruim 1,5 ton lang niet meer kosten
dekkend. In het oorspronkelijke
plan zou de brug volledig overspan-
C Het project is
inmiddels ingehaald
door de tijd.
De prijzen van
grondstoffen
zijn gigantisch
gestegen
nen tussen de beide kademuren ko
men. De monumentencommissie
stak daar echter een stokje voor,
omdat de cultuurhistorische
waarde van de muren in het geding
zou komen. De brug moest daarom
een stuk opschuiven. De meerprijs
was, inclusief noodzakelijke bo-
menkap, ruim 16.000 euro.
Verder is het project ingehaald
door de tijd. De grondstofprijzen
zijn gigantisch gestegen. De aanne
mer begrootte de bouw van de brug
inmiddels niet op 153.000 euro,
maar op ruim 236.000 euro. Inclu
sief onder meer onvoorziene kosten
die bij een bouwproject altijd om
de hoek komen kijken, zou de brug
zelfs 250.000 euro gaan kosten.
Aangezien Sluis de afgelopen jaren
al zo'n 25.000 euro aan het project
heeft uitgegeven, zou de gemeente
bijna 126.000 euro tekort komen.
Dat vindt het college wel erg gor
tig. Daarom vraagt het volgende
week tijdens een vergadering of de
gemeenteraad het project wil stop
zetten. Het is de vraag wat die daar
van vindt. De coalitiepartijen wa
ren tijdens de vorige raadsperiode
groot voorstander van de brug. B en
W benadrukken dat het stopzetten
van de aanbesteding geen financi-
ele en juridische risico's oplevert.
Dat is zo afgesproken met de aanne
mer.
VL DONDERDAG 5 MEI 2022
'Alle inwoners bouwden mee'
Raymond de Frel
Koewacht
Willy Ver
schraegen
(links) en
George van
der Sijpt kun
nen uren ver
tellen over
'hun' kerk in
Koewacht. fo
to's ANNE HANA
G Het interieur
van de kerk in
Koewacht.
- George van der Sijpt
Het omstreden bruggetje aan de
Kaai in Sluis lijkt er toch niet te
komen. De gemeente Sluis komt
voor de realisatie 126.000 euro
tekort. Het nieuwe college van
burgemeester en wethouders
vraagt de gemeenteraad
daarom het project te stoppen.
- Bob Maes
