m
c SLZ zoekt vrijwilligers voor groenonderhoud, maar ook voor onderzoek
1
6
:,.,n 7*3,
Bert Helm schoffelt,
snoeit en zaagt drie
dagen in de week naar
hartenlust als vrijwilliger
bij de Stichting
Landschapsbeheer
Zeeland (SLZ). ,,Je komt
zo op de mooiste
plekjes."
Dikke zweetdruppels lopen onder de
rand van zijn zonnehoedje vandaan.
Best warm zo in de luwte, merkt hij na
wat geschoffel en gesjouw met afge
zaagde takkenbossen op de kerkheu-
vel bij Brijdorpe. De werkjas gaat snel
weer uit. Bert hoort tot de harde kern
vrijwilligers waar SLZ-voorman Ivo
van Leeuwen minimaal één keer per
maand graag een beroep op doet voor
het groenonderhoud op historische
plaatsen.
,,De ene keer sta je op het landgoed
Mon Plaisir in Schuddebeurs en dan
weer op een oude begraafplaats."
Maakt Bert niet uit waarvoor hij uit
Middelburg moet komen. ,,Ik vind het
heerlijk om buiten te werken. Als het
even kan drie keer per week. Je komt
zo op de mooiste plekjes in Zeeland."
,,Daar in die hoek", wijst Bert naar
de buitenste ring op het heuveltje in
Brijdorpe, ,,vind je een hele rij Pad
mossen. En op de begraafplaats van
Looperskapelle ligt een jongetje van 8
dat is verdronken, zo staat op zijn
steen." Het werk op de verstilde plek
doet hem verder niet veel, zegt Bert.
Hij haalt z'n schouders op. ,,Er komt
weleens een bot tevoorschijn, door de
werking van de bodem. Dat is dan
even een kuiltje graven en een paar
scheppen grond erover."
Naast Bert bestaat het team van Ivo
uit nog vijf vaste vrijwilligers. Eigen
lijk te weinig om het groen goed bij te
houden en dus zoekt de landschaps
beheerder versterking. ,,Je weet nooit
zeker wie wel ofniet kan. Dus kan het
zomaar zijn dat we zoals nu met z'n
tweetjes staan te ploeteren", zegt Ivo.
Zijn kruiwagen ligt vol kleefkruid dat
hij 's ochtends onder de struiken van
daan heeft geplukt. ,,Dit staat over de
hele begraafplaats. Je moet de bloei
voor zijn, anders zaait dat spul zich
enorm uit. Vorig jaar waren we dus
iets te laat. Daar hebben we nu weer
meer werk aan
Paradijsjes
De begraafplaatsen van Brijdorpe en
Looperskapelle zijn respectievelijk in
1966 en 1976 door de gemeente geslo
ten. In het midden op beide heuvels
stond ooit een kerk, waar rondom
werd begraven. De kerkheuvels zijn
archeologisch van groot belang en ge
nieten bescherming als Rijksmonu
ment. Maar ook landschappelijk, eco-
■k
Er komt
weleens
een bot
tevoor
schijn. Dat
is dan even
een kuiltje
graven en
een paar
scheppen
grond
erover
smeedijzeren hekwerk. De geschiede
nis van de oude begraafplaatsen kent
nog vele gaten. Geluk: ,,Het zou heel
mooi zijn als we ook een aantal vrij
willigers kunnen vinden die voor ons
op onderzoek uit zouden kunnen
gaan. De archieven verder uitspitten
bijvoorbeeld. Ofmisschien zijn er nog
mensen die oude foto's hebben, of
wier betovergrootmoeder hier begra
ven ligt en daar meer over kunnen ver
tellen. Onze bedoeling is al die kennis
te bundelen. Als dat is gelukt, komt er
op het toegangshek een bordje met
logisch en cultuur-historisch zijn de
oude begraafplaatsen erg waardevol,
vertelt SLZ-projectleider Caroline Ge
luk. ,,Door niet te veel te maaien, ofop
sommige plekken juist wél te snoeien
zodat andere plantjes weer ruimte
krijgen om te groeien, zijn het biodi-
versiteitsparadijsjes op zich gewor
den."
De geschiedenis van de twee ge
huchten onder Scharendijke gaat voor
zover bekend terug tot de dertiende
eeuw. De meeste grafstenen die nu
nog te vinden zijn op beide kerkheu-
vels (23 in Brijdorpe en 34 in Loopers
kapelle), dateren uit de negentiende
eeuw; de meeste grafschriften door
weer en wind moeilijk of nauwelijks
meer leesbaar. Ook korstmossen dra
gen wat dat betreft hun steentje bij,
maar poetsen is allerminst wenselijk,
zegt Geluk nadrukkelijk. ,,Die korst
mossen hebben net zo goed waarde
voor de biodiversiteit en dus is het be
langrijk dat we die behouden."
Diep spitten uit den boze
Zo zijn er nog wat meer aanvullende
regels voor het groenonderhoud op de
heuvels. In verband met de mogelijke
aanwezigheid van menselijke resten
en archeologische sporen in de bo
dem, is dieper spitten dan twintig
centimeter uit den boze. ,,Een oude
boomstronk die we anders misschien
zouden uitgraven, laten we daar ge
woon lekker met rust."
De stichting is niet alleen op zoek
naar een paar extra helpende handen
voor in het groen of herstel van het
Misschien zijn er nog
mensen die oude foto's
hebben, of wier
betovergrootmoeder
hier begraven ligt
een QR-code. Wanneer bezoekers dat
dan scannen met hun smartphone,
krijg je via zeeuwseankers.nl achter
grondinformatie bij de begraafplaats
te zien en wie daar zijn begraven." Op
die site staat onder meer ook het ver
haal over de gevonden skeletten uit
verdronken dorp Klaaskinderkerke,
tussen Den Osse en Scharendijke.
DINSDAG 3 MEI 2022 SD
Historische begraafplaats
is een paradijsje op zich
Marcel Modde
looperskapelle/Brijdorpe
;v. ïoBIHR
Bert Helm
schoffelt het on
kruid weg tussen
de grafstenen
van de familie
Padmos op de
oude begraaf
plaats van Brij-
dorpe. foto marieke
MANDEMAKER
- Bert Helm
vrijwilliger SLZ
De oude begraafplaats van Looperskapelle. foto marcel modde
- Caroline Geluk
projectleider SLZ
Wie als vrijwilliger bij SLZ aan de
slag wil, kan bellen (0113-230936)
of een mail sturen naar info@land-
schapsbeheerzeeland.nl.
