Jan Vantoortelboom
Een oorlog
om van te
smullen
T In het nieuws
Uit het nieuws
Hrieps is weer helemaal terug
Scheepswrakken-speurder gaat door
DEZE WEEK IN Z
Het is
prachtig
voor alle
muzieklief
hebbers
Wrakken
kunnen
mooie
duik-
locaties zijn
71
6 PIET KRAAN
BLIJFT
GEWOON
KNOKKEN
8JANNEKE
ZOEKTHET
GRAFVAN
HAAR OPA
9 DENNIS
LAAT ZIJN
MANCAVE
LOS
Als ik toen
een
goulash-
mitrailleur
bij me had
gehad...
k zag op Omroep Zeeland dat het bevrijdingsmuseum uit
Nieuwdorp een nieuwe aanwinst heeft: een Duitse veld
keuken uit de Tweede Wereldoorlog, bijgenaamd het
'goulashkanon'. Een bijzonder originele en humoristi
sche benaming vind ik dat. Schoten ze in het echt ook
maar met goulash, dan zouden oorlogen lekkerder verlopen
en het moreel van de manschappen nooit onder het nul
punt zakken, behalve bij de vegetariërs en veganisten.
Omgekeerd geldt echter ook: ik denk dat er een aantal
leraren uit mijn middelbare schooltijd in Ieper destijds
maar al te graag een paar goulashgranaten naar me zouden
hebben gegooid. Te beginnen bij de leraar Duits, die lang
nadat ik al weg was ontslagen werd omdat hij porno zat te
kijken in de les en niet doorhad dat het geprojecteerd werd
op het grote scherm. Ik was slecht in Duits, en dat heeft-ie
geweten. Of de leraar fysica, een vriendelijke kale man met
een Hitlersnor, die later ontslag gaf omdat hij een bedrijf
wilde oprichten dat energie uit aardwormen haalde. Ik was
slecht in fysica en dat heef-ie geweten. Maar toen werd er
niet geschoten met goulash, maar met belabberde cijfers.
Vuurden de Russen maar goulashbommen af, dan zou
den de Nederlanders dat vuur beantwoorden met een zuur
koolkogelregen en de Belgen met frietafweergeschut en de
Turken zouden het feest afwerken met hun tartaartanks.
Dat zou nu eens een oorlog zijn om van te smullen.
'Nie kapot te kriege', onder dat
thema barst muziekfestival Hrieps
weer los op zaterdag 7 mei. Maar
het was spannend of Hrieps zijn
26ste editie nog zou beleven, zegt
festivalorganisator Hugo Kramer.
,,We zijn beroofd na het festival
van 2019. En daarna kon Hrieps
twee jaar niet doorgaan vanwege
corona."
Het grootste tentenfestival van
Zeeland lag twee jaar stil. Het
nieuws over de diefstal van de fes
tivalopbrengst domineerde toen
het nieuws over Hrieps. Maar het
Grijpskerkse festival is terug in
2022, met meer bezoekers dan ooit
én het festival is helemaal uitver
kocht.
De elfduizend bezoekers kun-
nen een keuze maken uit de ruim
vijftig acts die te zien zijn tussen
13.00 en 01.00 uur. In vijf tenten en
op het Open Podium gaat het van
Zeeuwse surfpunk tot Pater Moes-
kroen. Er zijn tributebands als
Dowwen Heeze, Bizkit Park en
band die ABBA-covers speelt. In
de feesttent treden onder meer
Snollebollekes en Mental Theo op.
Er zijn ook rock-, metal- en rocka-
billybands bij Hrieps.
Natuurlijk ontbreekt ook de
Zeeuwse dialectrockband Surren
der niet. De band was er in 1995 al
bij op het allereerste Hriepsfesti-
val. Hugo Kramer is dolblij dat
Hrieps er weer staat. ,,Het is prach
tig voor alle muziekliefhebbers en
alle bands."
Arie de Lange (77) uit Zoutelande
weet duizenden scheepswrakken
te liggen. De Rijksdienst voor Ma
ritiem Cultureel Erfgoed is razend
enthousiast over zijn database. De
oud-slager verzamelde in veertig
jaar een schat aan informatie over
vergane schepen.
Speuren naar schepen begon
vanuit De Lange's vissen op zee.
,,Ik merkte dat vooral kabeljauw
zich graag verstopt bij wrakken,
dus dat waren mooie plekken om
te vissen." Hij kocht zelfs sonarap-
paratuur om wrakken op te sporen
en raakte gefascineerd door de ver
halen over schepen. Het vissen
verdween wat naar de achter
grond, het zoeken naar schepen
werd zijn passie.
Niet alleen historici, maar ook
duikers zijn benieuwd naar de in
formatie over wrakken. De Lange
kreeg ook diverse reacties uit die
hoek na het PZC-artikel dinsdag.
,,Ik duik zelf niet, maar wrakken
kunnen mooie duiklocaties zijn.
De verhalen van de duikers vullen
de beelden die ik maak ook mooi
aan."
Alle verzamelde scheepsdata
staan in de Lange's laptop. Bestaat
het risico dat het verdwijnt mocht
hij overlijden? ,,Ik heb al tien jaar
een deal met de dienst voor Mari
tiem Erfgoed en met Rijkswater
staat. Zij delen informatie en ik
stuur jaarlijks een kopie van mijn
gegevens." De Lange hoopt ook
nog een tijd door te kunnen gaan.
Abraham Lincoln
KIEK! P10
12 Holocaust Dansen voor de duivel
16 Ad Melkert Voor altijd met Pim Fortuyn samen
18 Roel Grit Weet eerst nou eens wat je niet weet
19 Wetenschap Wat doet radioactiviteit met je
Ik hou van goulash. De eerste echte goulash at ik in
Slowakije, klaargemaakt door een echte Slowaakse boven
een kampvuur op de boerderij van mijn broer. Ik kon niet
stoppen met eten; de pot was te klein. Hier loop ik bij de
Plus steeds langs die verse soeppakketten en gris ik altijd
goulashsoep mee. Niet alleen ontlokte de uitzending een
glimlach vanwege de benaming van het goulashkanon,
maar de jonge directeur van het museum is Stef Traas. Ik
ben vreselijk slecht in het onthouden van namen, maar die
naam deed een belletje rinkelen en ik denk met stellige ze
kerheid te kunnen besluiten dat hij tijdens de zestien jaren
dat ik docent Engels aan de
Hogeschool Zeeland was, ooit
één van mijn studenten is ge
weest. Ik vermoed zelfs een
van de studenten in de eerste
jaren van mijn docentschap,
toen ik nog enigszins in staat
was namen te onthouden.
Een brave, aardige en gemoti
veerde jongen, meen ik me te
herinneren.
Ik denk niet dat een profes
sor van de universiteit Gent
mij nog herinnert, behalve
die ene van Engelse Letter
kunde, die ooit voor een vol
auditoruim vroeg waar de
student Vantoortelboom ei
genlijk uithing, want er was
een essay dat weken geleden
ingeleverd had moeten wor
den. Toen ik voor zijn zware
mahoniehouten bureau stond
om mijn werkje uiteindelijk
af te leveren, kon hij mijn uit
leg dat ik voornamelijk auto
didact wilde zijn, niet appre
ciëren. Alles wat onbereik
bare professoren vanaf hun
hoge spreekgestoeltes ver
kondigen kan ik ook uit de
boeken halen, zei ik. Ik geloof
dat ik een paar maanden later
op het mondelinge tentamen
flink ben afgebrand. Als ik
toen een semi-automatische
goulashmitrailleur bij me had gehad, dan zou ik een reeks
goulashkogeltjes in een boogje op zijn arrogante knikker
hebben gemikt.
ZATERDAG 30 APRIL 2022 GO