5
De rit duurt langer dan gedacht, niet
alleen omdat de meeste wegen rich
ting Hostomel door de oorlog zijn af
gesloten, maar ook omdat zijn
vriend, die zo vriendelijk was zijn
auto ter beschikking te stellen, zich
tot doel heeft gesteld om de gruwel
van de oorlog op band vast te leggen.
Om de haverklap moet er halt wor
den gehouden, tot we in de buurt van
de plaats van bestemming bijna niet
meer vooruit komen. Als geen andere
plaats heeft Hostomel te lijden gehad
onder de oorlog.
De ooit 17.000 inwoners tellende
stad haalde op de eerste dag van de
oorlog het wereldnieuws toen Russi
sche para's er met gevechtshelikop
ters de luchthaven bezetten. Het
werd het begin van een slijtageslag
die bijna veertig dagen zou duren,
tot de stad uiteindelijk door het
Oekraïense leger zou worden bevrijd,
al is bevrijd misschien een verkeerd
woord, want zoveel blijft er van
Hostomel niet meer over.
In het centrum moet Stepan met
zijn Hyundai tussen het puin lave
ren. Ook de op het Mariabeeld ge
verfde smeekbeden - SOS Moeder
Gods, Red ons Vergeef ons onze
schulden - hebben duidelijk niet veel
uitgehaald. Net als in het aanpalende
Boetsja schoten Russische soldaten
C Dat de leeuw
nog leeft,
heeft hij te
danken aan
mensen van
goede wil,
vertelt Andrej
gewoon burgers op straat dood, om
dat ze op het verkeerde moment een
foto maakten of gewoon terwijl ze de
stad probeerden te ontvluchten. Her
en der staan tot schroot gereduceerde
auto's schots en scheef over de weg,
alsof de inzittenden nog op het laat
ste moment probeerden weg te ko
men en daarbij verschrikkelijke on
gelukken veroorzaakten.
Andrej blijft er onbewogen onder,
zelfs wanneer hij het heeft over de
vernielingen die de oorlog bij beken
den heeft aangericht. „Dit is de win
kel van mijn schoonzus", zegt hij,
wijzend op een gebouw waarvan de
blikplaten aan de voorgevel er ver
wrongen bijliggen. Bij weer een an
der totaal verwoest gebouw: ,,Dit was
de winkel van mijn kennis Ramazan
Koermagezetov; hier kocht ik altijd
mijn kaas."
Grote gaten
Vergeleken daarmee lijkt zijn boer
derij aan de rand van Hostomel, op
een rommelig terrein vol loslopende
honden, het er nog relatief goed
vanaf te brengen. Die staat er ten
minste nog, iets wat niet van alle ge
bouwen in de stad kan worden ge
zegd. Maar bij nader toezien heeft het
gebouw toch ook zijn deel van de el
lende gekregen. Aan de ene kant ont-
breekt het dak en aan de andere kant
zitten grote gaten in de muur.
En dan zijn er nog de doden.
Behalve zijn vriend Vladimir vond
ook nog zijn werknemer Oleg er de
dood. Hij heeft zijn laatste rustplaats
gevonden naast een stapel betonnen
platen, aan de overkant van de aarden
weg waarlangs zich behalve de boer
derij van Andrej ook nog een dieren
asiel en een manege bevinden. Eerst
lag er enkel een witte zak over zijn li
chaam, maar daarna moet iemand
toch medelijden hebben gehad, want
er is een hoop aarde over hem ge
gooid, zij het niet heel grondig; zijn
gymschoenen steken er nog uit.
Volgens Sergej, een manusje van
alles die samen met zijn vrouw La-
rissa voor het asiel werkt, werd zijn
37-jarige kameraad doodgeschoten
toen hij weigerde de Russen te hel
pen bij het opbergen van munitie,
maar heel zeker weet hij het niet,
want hij zat bijna de hele tijd samen
met Larissa ondergedoken in het
asiel aan de overkant. Honderden
blaffende honden hebben er een on
derkomen gevonden.
Alina Serpinska, beheerder van wat
het grootste asiel van Oekraïne moet
zijn, kan haar boosheid moeilijk de
baas wanneer ze de met kogels ge
vulde granaat laat zien die hier onder
C Behalve
zijn vriend
Vladimir vond
ook zijn
werknemer
Oleg de dood
haar lievelingen dood en vernieling
zaaide. Al even weinig geluk hadden
de paarden in de manege achter het
dierenasiel. In een van de stallen lig
gen, met opengereten buiken, de ver
koolde karkassen van minstens zes
dieren; er moet een raket op het ge
bouw terecht zijn gekomen, met als
gevolg een moeilijk te harden walm
van rottend vlees die zich over de
hele omgeving verspreidt.
Niet dat de paarden in de stal aan
de andere kant van de jumpingpiste
er veel beter vanaf kwamen. De
meeste kwamen aan hun eind toen
ze door de Russen werden losgelaten
en daarna werden doodgeschoten,
vertelt Sergej tijdens een rondleiding.
Wat dan weer niet belette dat een
van die Russen op de muur van de
stal 'Vrede aan de wereld' schreef.
Misschien lag het wel aan die Rus
dat Andrejs leeuw de oorlog over
leefde. Nadat het dier een week lang
zonder voedsel had gezeten, kreeg
Sergej van de Russen de opdracht om
het eten te geven. Eten was er ge
noeg, godzijdank. In de koelkasten
van wat het grootste dierenasiel van
Kiev moet zijn, zit wel 20 ton voed
sel.
Verkoolde vriend
Nadat Andrej afscheid heeft geno
men van zijn verkoolde vriend Vladi
mir moet diens stoffelijk overschot
worden geborgen, een taak die ge
makkelijker gezegd is dan gedaan.
Het duurt een eeuwigheid voor An-
drej erin is geslaagd om de grootste
resten op te rapen, en dan blijft ook
nog eens het bekkenbeen haperen
aan de bovenkant van de zak.
Maar eindelijk is het dan zover en
kan hij zich reppen naar het dier dat
hem als geen ander ter harte
gaat. Voor het eerst sinds hij in Kiev
in de auto is gestapt, lijkt Andrej zijn
kalmte te verliezen. Hij loopt sneller
dan daarnet en nog voor hij het hok
bereikt waarin de leeuw zit opgeslo
ten, is hij al aan het roepen: Grr Grr,
hallo, poesje.
Hij herkent je, zegt zijn vriend Ste-
pan, die volop aan het filmen is. En
inderdaad, aan de andere kant van
het ijzerdraad die de leeuw scheidt
van de rest van de boerderij springt
Grr ongeduldig tegen de afscheiding.
Normaal gesproken zou Andrej nu
de kooi moeten binnenkomen, maar
met zijn toegetakelde been kan dat
niet. Zijn blijdschap is er niet minder
om. Terwijl het opgewonden beest
zijn poot door de draad steekt, laat de
anders zo onbewogen Andrej zijn ge
voelens de vrije loop: 'Mijn liefje,
mijn liefje, mijn liefje'.
De oorlog is even heel ver weg.
GO ZATERDAG 9 APRIL 2022
,,Grr, Grr, hallo
poesje.'' Andrej's blijd
schap is groot bij het
weerzien van zijn
leeuw.
FOTO'S GERT JOCHEMS
Kijk op de site van deze
krant voor een video
waarin leeuw Grr en
Andrej te zien zijn.