Verrassing! Een tuin vol
verstekelingen en aanwaaiers
•^s
EIGEN TUIN EERST
23
ROMKE VAN DE KAA
Je wilt voorkomen dat ze onzeker
worden over hun eigen lichaam.''
Sexting, het versturen van seksu
eel getinte beelden of berichten, is
voor veel ouders iets wat ze niet ken
nen. Vaak waarschuwen ze hun kin
deren er ook voor. ,,Maar er is op zich
niks mis mee'', vindt Reitzema. ,,Het
hoort bij de seksuele ontwikkeling in
deze tijd. Maar het is alleen oké als de
ander er ook oké mee is. Dus dat
moet je altijd eerst checken bij de an
der. En iets ongevraagd doorsturen
mag niet, dat is strafbaar. Wil je pu
ber het echt niet over seksualiteit
hebben? Ook dat is oké, maar laat we
ten hij of zij altijd bij je terechtkan
met vragen of problemen.''
Grenzen aangeven
Bij seksualiteit hoort ook het aange
ven van je grenzen. ,,Je lijf is van jou,
niemand mag daar zomaar aanko
men. Gebeurt dat toch, dan is het
nooit jouw schuld. Een ander moet
altijd bij jou checken of je iets wel
wilt. Dat kan ook gaan over het geven
van een knuffel of een kus. Wil een
kind bijvoorbeeld opa geen kus ge
ven, dan zeggen ouders soms 'toe
nou, doe niet zo flauw' en dan moet
het toch. Maar zo gaat het kind over
zijn grenzen heen. Je kunt beter be
spreken op welke andere manier het
kind opa gedag wil zeggen, maar laat
die kus zitten. Het kind mag zelf aan
geven wat het wel en niet wil. Net als
later, wanneer het seksuele ervarin
gen gaat opdoen.''
Seks is ook fijn
Het is ook goed om als ouder niet al
leen te vertellen over de negatieve
kanten van seks, zoals ongewenste
intimiteit en soa's, benadrukt Reit-
zema. ,,Seks is ook leuk en fijn als je
er aan toe bent en als je het allebei
wilt. Het heeft heel veel mooie kan
ten, maar daarvoor is het ook belang
rijk om je lichaam te kennen en te
weten wat je fijn vindt. En dat je er
van mag genieten.''
Een aanwaaier is een plant
die als verrassing in de tuin
verschijnt, zonder dat je
hem ooit gezaaid of geplant
hebt. De bekendste aan
waaiers zijn onkruiden: zaad van dis
tels en paardenbloemen komt aan
zeilen op de wind, en de gevleugelde
zaden van esdoorns komen schom
melend naar beneden, als helikopters
die een noodlanding maken. Spring-
balsemienen schieten hun zaad van
uit de tuin van de buren over de
schutting.
verstekeling van tuincentra en kwe
kerijen. Zo'n illegale immigrant is
levermos, of parapluutjesmos, een
onschuldig uitziend mosje dat als
een groene film de grond bedekt in
potjes met vaste planten en bloeit
met geinige, piepkleine parapluutjes.
Vooral als de grond weinig humus
bevat, kan levermos woekeren en de
grond volledig voor lucht en voedsel
afsluiten. Dan is de aardigheid van
die leuke parapluutjes er snel vanaf.
gekochte planten meekomt, is dat
gehate veldkersje dat nu al bloeit en
bij de geringste aanraking zijn zaden
meters ver lanceert. Jumping Jesus is
de Engelse naam voor
deze door kwekers ver
spreide plaag. De blaad
jes zijn eetbaar en een
goede vervanger voor
waterkers in salades,
maar dat is een schrale
troost. Er valt gewoon
niet tegenop te eten.
zelden welkom, maar
onverwachte aanwaai-
ers kunnen soms een
leuke verrassing zijn:
sporen van varens zijn
zo klein, dat ze kilome
ters door de lucht kun
nen zweven om dan in
een regenbui naar bene
den te komen en in een
willekeurige tuin te
ontkiemen. Plotseling
groeit er dan een ste
kelvaren uit je stapel
muurtje. Ook het zaad
van orchideeën is fijn
als stof: je zult de eerste
niet zijn in wiens tuin spontaan een
wespenorchis ontkiemt.
Niet alle aanwaaiers komen aan
waaien. Er zijn planten die de tuin
drijvend, rollend, via de uitwerpse
len van mussen en merels, klevend
aan schoenzolen en broekspijpen, of
hangend aan de labradoodle berei
ken. Zij plaatsen de tuineigenaar
voor raadsels. Plotseling staat daar
een volkomen onbekende plant -
een botanische surprise. Doornap
pels komen als vanuit het niets op
tussen de sperzieboontjes en geest
verruimende hennepplanten staan
zomaar in de volière van de graspar
kieten. Muurleeuwenbek ontkiemt
spontaan in verweerd metselwerk en
opiumpapavers staan opeens in een
tuin waar niemand ze gezaaid heeft.
Waar komen die planten vandaan?
Vaak zijn het dieren
die plantenzaden
verspreiden; vogels
eten bessen van
vlier, meidoorn en
lijsterbes, maar ook
van vaste planten
als de karmozijnbes,
en poepen de zaden
kilometers verder
weer uit. Sommige
zaden zijn voorzien
van een 'mieren
broodje', een zoet
aanhangsel waar
mieren verzot op
zijn. Begerige mie
ren worden zo op
grote schaal door de
plant als versprei
ders ingescha
keld en slepen
zich een onge
luk met zaden
van muurleeu
wenbek,
kerstroos en
sneeuwroem.
Bestel nu op pzc.nl/slagharen
PC ZATERDAG 19 MAART 2022
ILLUSTRATIE FLOS
Meer informatie: rutgers.nl
Muurleeuwenbek
Sommige onkruiden komen mee als
Een tweede verstekeling die met
Opiumpapaver
Verstekelingen zijn
Snoeien, stekken,
planten, verpotten,
zaaien en schoffelen.
Tuingoeroe Romke
van de Kaa helpt een
handje.
Ontvang nu een gratis thermocup warme drank
Aanbieding exclusief geldig op:
1, 2,3,8,9 en 10 april 2022
