Buiten Zeeland is de oorring wat losgekomen van de visserij
4
'Nog steeds
komen de
Zeeuwen speciaal
naar Urk gereden'
een maat van me gedaan, met een
tangetje. 'Wil je er nog een?' 'Ja
hoor, doe maar.' Ze gaan alleen uit
voor een poetsbeurt. Een ervan is
een creool met een Zeeuwse oes
ter erin. De Koeijer zat vijftien jaar
in de mosselen, oesters en kokkels.
,,Op alles gevist, behalve op vis,
zeg ik altijd!" Nog altijd zit hij in
de vis: nu bij een transportbedrijf
rand - betaalde
ik van mijn
baantje als sop-
per op een Bres-
siaanse kotter."
Ribbe vist niet
meer, maar hij
peinst er niet over zijn
oorringen uit te doen. „Onze
zoon kreeg toen hij 6 werd een
kinderoorring met kotter. Die is
nu 16 en werkt zelf in de vis. Hij
heeft hem nooit meer uitgedaan!"
Kinderkotter
Zijn plaatsgenoot Mitchell Fenijn
(28) was er al vroeg bij. Op zijn
4de gaven zijn grootouders hem
knopjes cadeau, op zijn 6de kreeg
hij een 'kinderkotter'. ,,In die tijd
hadden al die jonge vissers oorbel
len in", vertelt de Bressiaander.
Voor zijn eerste volwassen oorring
met kotter maakte hij haringen
schoon. Nu hangt er links een oor
bel met de naam van zijn vrouw,
rechts met die van zijn 3-jarige
zoon Levi. „Alleen bij de voetbal
doe ik ze uit. Dan moet het. Verder
nooit. Het voelt bloot als ze eruit
zijn. Volgens mijn vrouw is het
ook een kaal gezicht."
Voor het ouderwetse type vissers-
of boerenmansoorbel is juwelier
Minderhoud in Zeeland nogal al
tijd de aangewezen plek. Anders is
het met de ringen waarin een af
beelding gesoldeerd is. Die handel
is naar Urk verhuisd, vertelt Min-
derhoud. „Juwelier Kaptijn is hele
maal gespecialiseerd in dat soort
vissersoorbellen. Sinds je die van
Urk online kunt bestellen, maken
wij ze hier nog maar een paar keer
per jaar. Ze staan niet eens meer
op de prijslijst." Nadenkend:
,,Maar ik moet hier ergens nog de
mallen hebben."
Na enig zoeken vindt hij ze. In
een doos in de kluis. Tientallen
zijn het er. Van allerhande vissen,
van Michiel de Ruyter, het ijzeren
torentje in Westkapelle, van trac
toren en ringrijders. Hij laat zijn
vingers door de malletjes gaan.
,,Hier, nog een stuk goud met kot
ters erop gegraveerd. Wat ik alle
maal al niet in die ringen gesol
deerd heb..."
Arnemuidse vissers droegen
hetzelfde model als Walcherse
boeren, weet juwelier Piet Min-
derhoud: een rond buisje met in
de opening een bolletje of fi-
ligrein. ,,Dat model is heel oud, net
als de slang die in zijn staart bijt.
Het luisterde ook weer niet zo
nauw, hoor. Er was best wat varia
tie."
De 84-jarige Kees van Belzen uit
Arnemuiden stamt uit een vissers
familie. Maar Kees zijn opa van
moederszijde stapte aan boord van
een Vlissingse vissersboot. Zo
kwam Kees, die zelf zeven jaar op
de kleine handelsvaart zat, in Vlis-
singen terecht. Sinds hij bij kleder
drachtvereniging Ons Boeregoed
zit, draagt Kees van Belzen weer
Arnemuidse vissersdracht. ,,Daar
horen oorbellen bij, dus ik ben die
gaan halen bij Minderhoud." Had
hij die van zijn opa niet geërfd?
,,Geen idee waar die gebleven zijn!
Verloot, denk ik." Zo ging dat
vroeger met erfstukken, in die
grote gezinnen.
Waar zijn de erfstukken geble
ven? Ook Bas de Koeijer (54) uit
Yerseke zou dat graag weten. ,,De
opa van mijn opa komt uit de Zak
van Zuid-Beveland en droeg ook
oorbellen. Die zou ik echt heel
graag willen hebben. Maar ja, als je
twaalf, dertien kinderen te eten
moet geven en het is crisis, is dat
natuurlijk het eerste wat je ver
koopt. Ik zag er pas nog een paar
op Marktplaats staan. Kastvondst,
stond erbij, bieden vanaf 5 euro.
Dat vind ik eigenlijk wel erg, dat je
geen waarde hecht aan erfstuk
ken."
De Koeijer spaarde zijn eerste
oorbellen zelf bij elkaar met pie-
rensteken en 's nachts bij de bak
ker werken. ,,Ik was 15 toen ik op
een zaterdagmorgen de eerste liet
schieten. De andere twee heeft
dat IJslandse vis
vervoert. Een oor
bel met een kotter
moet je trouwens altijd
met de boeg naar voren dragen,
legt hij uit. ,,De toekomst in, be
grijp je. Ja, dat is bijgeloof."
Een gouden ring in de vorm van
geslagen touwwerk, met er in een
boomkorkotter. Dat was de eerste
oorring van Ronald Ribbe. De
44-jarige Bressiaander komt niet
uit een vissersfamilie, maar de zee
trok. ,,Ik moet een jaar of 13 zijn
geweest toen ik voor het eerst mee
ging vissen, op de zaterdagen. La
ter op de zeevaartschool had ie
dereen zo'n oorring. En allemaal
droegen ze hem met trots."
Bij de Urker juwelier De Parel
visser, die heel slim zijn waren
aanprees in cafés waar veel vissers
kwamen, kocht hij nog een oor
ring. ,,Anders ging je scheef lopen,
vond ik. Die oorring - met een vis-
kotter, een boeitje met een rood
steentje en een ankertje op de
ZATERDAG 19 MAART 2022 GO
Nico Boertjes, Yerseke. foto johan van der heijden
Mitchell Fenijn, Breskens. foto karen van de kerkhove
VERVOLG VAN PAGINA 3
Kobus Kaptijn, juwelier in Urk
Oorbel van Kees van Belzen: een gladde ring met Linkeroorbel van Ronald Ribbe: typisch voorbeeld
een filigrein bolletje bij het stekertje. foto ruben oreel van de 'revival-oorbel'. foto karen van de kerkhove
Kobus Kaptijn aan het werk in zijn atelier in Urk.
Foto inzet: de vissersoorbellen van Kaptijn, met
een afbeelding erin gemonteerd. fotos hettie visser
