Première cantates Pucklitz tijdens
Lutherconcerten op 26 en 27 maart
Arnon
Grunberg
op festival
11
-\&Uj M67 ÓHZe QetAOC&KTlë
/MPEIZPMD ja!-: IK k/eS éjzmz cM
hie7 re KiezenpemTSiA&eN \jozqeN~toch
GeMWiPuue&o poog ju Lueween S7P€AMi media
fc. 6h pie purre Bujfr jow/rtjjp 2ni£H
AARDENBURG
Het Kunstenfestival staat voor
de derde keer op het programma
en vindt plaats van 16 juli tot en
met 4 september. Het thema is
dit jaar Over Grenzen. Daarom is
ook samenwerking gezocht met
het Vlaamse grensdorp Middel
burg. Het kunstparkoers voert
bezoekers langs kerken, verlaten
huizen en privétuinen.
Er is een uitgebreid pro
gramma van kunst, poëzie, mu
ziek en literatuur. De gevestigde
kunstenaars Koen van den
Broek, Folkert de Jong, Johan Ta-
hon, Hadassa Ngamba, Manjot
Kaur, Maartje Korstanje en Jo-
rieke Rottier hebben hun komst
bevestigd. De werken zijn vooral
geselecteerd op het thema mi
gratie.
Op 19 juli gaat schrijver Arnon
Grunberg, winnaar van de P.C.
Hooft-prijs, in de Sint-Baafskerk
in gesprek met kunstenaar Koen
van den Broek. In Middelburg
staat op 13 augustus eenzelfde
evenement op het affiche. Dan
praat auteur Jeroen Olyslaegers
met kunstenaar Johan Tahon.
CORDEJONGE
HOEDEKENSKERKE
Monnikenwerk
Luther maakt vrolijk, afgaand
op de goede zin die Rutger
Mauritz en Jeroen de Haan
hebben in de derde serie
'Lutherse muziek op de Bevelan-
den'. Rutger is cantor in Goes en
met Erik Zwiep initiatiefnemer
tot het project. Jeroen is luthers,
organist en hij spreekt zondag 27
maart deskundig over lutherse
kerkmuziek.
,,Luther is bekend als reforma
tor, voor veel mensen houdt het
daarmee op", steekt Rutger van
wal. ,,Maar Luther was muzikaal
begaafd." In de inleiding van Een
door God geschonken gave - Luthers
erfenis in de Nederlandse protes
tantse kerkmuziek las ik dat Luther
opviel doordat hij zo goed kon
zingen: 'Hij ging voor wat voedsel
of geld met medescholieren vier
stemmig zingend langs de deuren
van hun stadsgenoten; het zoge
naamde Kurrende-singen. Ook
bij het zingen in het kerkkoor viel
hij op wegens zijn muzikaliteit.
Het zorgde ervoor dat een welge-
stelde dame in Eisenach hem in
huis opnam, wat zijn studie be
vorderde maar ook zijn muzikale
vorming.'
Ratio en gevoel
Rutger: ,,Luther wilde later als
kerkhervormer mensen meer be
trekken bij de mis. Daarvoor ver
taalde hij vijf vaste misgezangen
in het Duits. Deze koralen - het
Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus en
Agnus Dei - vormen tot op de dag
van vandaag de ruggengraat van
een Lutherse kerkdienst. Een
kenmerk van Lutherse kerkmu
ziek is dat de tekst door de mu
ziek wordt gevolgd. Een zucht
klinkt ook als een zucht. Het ge
heel wordt daardoor zo krachtig
dat het mensen emotioneert.
Weet je dat bij complexe muziek
zoals polyfone muziek van Bach
dit ook komt doordat beide her
senhelften, ratio en gevoel, gaan
meetrillen? Natuurlijk staan
stukken uit die tijd bol van toen
heersende theologische opvattin
gen. Maar wanneer het 'Erbarme
dich, mein Gott' uit de Mattheüs-
passie nu klinkt onder beelden
van Marioepol dan heeft dat niets
aan actualiteit ingeboet."
De cantates van Johann Daniel
Pucklitz (1705-1774) beleven op 26
en 27 maart hun première in Ne-
derland. ,,Ik kwam ze via Spotify
op het spoor. Toen ik de partitu
ren opvroeg kwam ik uit bij een
dirigent in Gdansk, die de muziek
zelf had getranscribeerd van bij
de bibliotheek beschikbare stuk
ken. Het is bijzonder dat mensen
deze cantates in kerken in de Be-
velanden kunnen horen. De con
certen en diensten zijn gratis,
maar aanmelden is fijn ter voor
koming van overvolle kerken."
Op zondag houdt Jeroen de
Haan om 15.30 uur, voorafgaand
aan de cantatevesper in de Grote
Kerk in Goes, een lezing over
Lutherse kerkmuziek: ,,Luther is
de eerste componerende domi
nee. Hij ontdekte dat gemeente
zang een krachtig instrument is
om een boodschap in te prenten.
Muziek zag hij als gave van God.
Calvijn liet alleen Psalmen zin
gen. Luther niet, die schreef im
mers zelf liederen voor het kerk
volk." Luther schreef in Gesprek
ken aan tafel: 'Zingen is een edele
kunst en een heerlijke activiteit.
Zang heeft niets met de wereld en
haar rivaliteit te maken. Wie
zingt heeft weinig zorgen. Zingen
verdrijft alle problemen en maakt
ons goedgehumeurd.'" Is dit zijn
persoonlijke aanbeveling voor het
bezoeken van de Lutherconcer-
ten?
Er loopt weer een wolf door
Zuid-Beveland. De afgelopen
dagen is hij gesignaleerd in
's-Gravenpolder, Hoedekens-
kerke en Ellewoutsdijk. In Ril
land beet hij in de nacht van
woensdag op donderdag al een
schaap dood.
,,Er zijn meerdere bevestigde waar
nemingen op Zuid-Beveland", ver
telt Caroline Huetink. Zij is specia
list dier bij de ZLTO en waarschuwt
de leden in de omgeving voor de
wolf.
,,In de nacht van woensdag op
donderdag is er in Rilland al een
schaap doodgebeten. Daarbij zijn
sporen aangetroffen die lijken op
die van een wolf en donderdag is
hij ook op andere plekken op
Zuid-Beveland gesignaleerd. Don
derdagmiddag is de wolf op de
foto gezet in Ellewoutsdijk. We
hebben diverse foto's en filmpjes
op basis waarvan je kunt conclu
deren dat het om een wolf gaat.
Dat is vrij duidelijk te zien."
Waar de wolf vandaan komt is
nog niet bekend, al heeft Huetink
wel een vermoeden: ,,We weten dat
er roedels in Duitsland en België
zitten. Na een tot twee jaar gaan de
jongen op zoek naar een eigen leef
gebied. Dit is hoogstwaarschijnlijk
een van die jonge wolven die zoekt
naar een nieuw leefgebied."
70 kilometer per dag
Ook waar de wolf naartoe gaat is
niet te voorspellen. ,,Ze kunnen wel
tot 70 kilometer per dag afleggen,
Misschien zelfs wel meer. En het
zijn ook nog eens goede zwem
mers. Dus deze wolf zou ook zo
maar de oversteek naar Noord-Be
veland kunnen maken. Daarom
lichten we onze leden daar ook in."
De ZLTO raadt dierenhouders in
het gebied dringend aan hun dieren
zeker 's nachts binnen te houden.
,,Dan gaat het vooral om schapen en
lammetjes, maar ook pony's, vooral
als ze veulentjes hebben. Want de
wolf zelf is heel hoog beschermd,
daar kunnen we niks tegen doen."
/N PE GEMeeHTE&AAO
GO ZATERDAG 19 MAART 2022
Het Kunstenfestival Aarden
burg trekt gerenommeerde
kunstenaars voor de editie
van komende zomer. Ook
schrijver Arnon Grunberg is in
de Kikkerstad te vinden.
- Bob Maes
Wolf in Zuid-
Beveland
José Baars schrijft wekelijks over
religie en kerken in Zeeland. Lees
haar blog op pzc.nl/monnikenwerk
Zie ook pzc.nl/video
- Willem Adriaansens
