7
VOORRAAD DREIGT BINNEN ENKELE WEKEN OP TE RAKEN
Het dreigende tekort aan zonnebloemolie zorgt
voor een run op de laatste flessen. Supermarkten
stellen een quotum in, producenten proberen nog
snel extra te bestellen bij leveranciers.
Vanwege de oorlog in Oekraïne
waarschuwde de Federatie Neder
landse Levensmiddelenindustrie
(FNLI) al dat de plantaardige olie
dreigt op te raken. Oekraïne is een
grote producent van zonnebloemolie.
Er zou nog voldoende zijn om een
paar weken vooruit te kunnen, maar
daarna is het op. Dat leidde direct tot
een schrikreactie bij groothandels,
producenten en veel particulieren.
Nederlanders pakken snel de laatste
flessen in de supermarkt.
Enkele supermarkten besloten
daarop een quotum in te stellen voor
het aantal flessen dat een klant mag
kopen. ,,De hoeveelheid verschilt per
supermarkt. We zijn ondertussen
druk in gesprek met fabrikanten om
alternatieven te zoeken'', zegt een
woordvoerder van het Centraal Bu
reau Levensmiddelenhandel (CBL).
De tijd dat in de keuken boter,
reuzel en ossenvet de boventoon
voerden, ligt achter ons. ,,Er is veel
campagne gevoerd omdat roomboter
veel verzadigde vetten bevat'', zegt
voedingskundige Frouwkjen van
Duin. ,,Dat heeft langzaamaan voor
een verschuiving gezorgd naar olie.''
Het tekort aan zonnebloemolie kan
een serieus probleem worden, denkt
Van Duin. ,,Het zit in zo veel produc
ten: vloeibare bakmargarine, bak en
braad, margarine. In bewerkte pro
ducten zoals salades zit ook vaak
dressing van olie. En kant-en-klare
frietjes zijn ook vaak bereid met zon
nebloemolie. Die producten zullen
ook duurder worden.''
Geenander
land kan zo
veel leveren
Dat levert chaotische dagen op bij
familiebedrijf Levo uit Franeker.
In de Friese fabriek worden plant
aardige oliën, frituuroliën, marga
rines en sauzen vervaardigd, maar
nu de benodigde aanvoer van zaden
vanuit Oekraïne richting de raffina
derijen schaars begint te worden, is
het alle hens aan dek. Levo levert
aan visbakkers, oliebollenbakkers
en cafetaria en de producenten van
onder meer snacks, friet en chips.
„Oekraïne levert zo veel zonne
bloemzaden, er is op de korte ter
mijn geen ander land in de wereld
dat dergelijke volumes kan leve
ren'', zegt directeur Simon Rol
lingswier. ,,Door de oorlog komt er
bijna niets meer. Ondertussen wil
len onze bestaande klanten meer
bestellen uit angst voor tekorten, en
bellen talloze nieuwe klanten, om
dat zij al niets meer krijgen van hun
eigen leveranciers. Maar wij nemen
geen nieuwe klanten aan en leveren
niet meer dan gebruikelijk aan
vaste klanten.''
Duurder
De schaarste zal de prijs verder
opdrijven, en die lag al hoog voor
plantaardige oliën, zegt Nadia
Menkveld van ABN Amro. ,,Je kunt
spreken van een all time high, door
slechte oogsten en problemen in
de toeleveringsketen. Nu komt daar
de oorlog bij, die voor nog meer te
korten zorgt. Op zich kan er wor
den gezocht naar vervanging voor
zonnebloemolie, maar dat betekent
wel vaak aanpassing van de recep
tuur én bijvoorbeeld de verpakking.
Ook bij vervanging zal de prijs nog
hoog blijven, dus zullen fabrikan
ten zich moeten afvragen of dit
rendabel is.''
Bij Levo is het aanpoten. ,,We zijn
een familiebedrijf uit 1916, dus we
hebben veel meegemaakt. We heb
ben eerder uitdagingen gekend,
maar na twee jaar coronapandemie
worden we opnieuw geconfron
teerd met een crisis waarop we
geen invloed hebben. Dit is een
bizarre situatie. Olie is onze basis.''
Dan relativeert de directeur zijn
problemen: ,,Als ik de beelden van
die verschrikkelijke oorlog zie, mo
gen wij niet zeuren. Normaal wordt
er in april gezaaid in Oekraïne. Als
dat niet lukt, kan dit probleem nog
langer duren. Ik hoop bovenal voor
alle Oekraïners dat zij straks wel
kunnen zaaien.''
Thijs H. gaat in cassatie tegen 22 jaar
celstraf en tbs voor drievoudige moord
'Ook compensatie
voor studenten'
Corona-activist
ontslagen bij politie
'Privacy zit hulp
soms in de weg'
Kokosolie, koolzaadolie of ghee
GO VRIJDAG 18 MAART 2022
Quotum op zonnebloemolie,
alternatieven ook duurder
Ellen den Hollander
Bram Verbrugge
Amersfoort/Franeker
- Simon
Rollingswier, Levo
F Consumenten
en producenten
hebben last van
het tekort.
FOTO SHUTTERSTOCK
DEN BOSCH
UTRECHT
Het is onacceptabel dat stu
denten en jongeren onder de
21 jaar geen extra energietoe
slag krijgen, vindt de Landelijke
Studentenvakbond (LSVb).
Andere huishoudens met een
laag inkomen ontvangen dit
jaar ongeveer 800 euro extra
energietoeslag naar aanleiding
van de stijgende energieprij
zen. ,,De financiële positie van
studenten is al enorm kwets
baar", stelt Ama Boahene,
voorzitter van de LSVb. ,,Daar
komt nu een torenhoge ener
gierekening bij. Het is onbegrij
pelijk dat deze groep buiten de
compensatieregeling valt.''
UTRECHT
De politie heeft gisteren een
medewerker ontslagen wegens
ernstig plichtsverzuim. De man
maakte zich bij coronademon
straties die hij organiseerde ken
baar als politieambtenaar. Daar
naast deelde hij tactische poli-
tie-informatie met derden.
De 52-jarige Dennis Spaanstra,
voorman van de Nederlandse
tak van Police for Freedom, or
ganiseerde coronademonstra
ties en leverde openlijk kritiek op
het politieoptreden. Hij meldde
eerder op sociale media: 'Ik was
maar een simpele agent die het
onrecht wilde bestrijden.' Hij kan
nog in beroep tegen het ontslag.
Thijs H. moet 22 jaar de cel in
voor de moord op drie mensen.
Daarnaast krijgt hij tbs met
dwangverpleging opgelegd.
Dat heeft het gerechtshof in Den
Bosch besloten. De straf is vier
jaar hoger dan de rechtbank in
Maastricht hem eerder oplegde.
Advocaat Job Knoester laat we
ten dat H. in cassatie zal gaan.
H. heeft bekend dat hij op 4 mei
2019 in de Scheveningse Bosjes
in Den Haag een 56-jarige vrouw
heeft gedood. Drie dagen later
stak hij op de Brunssummerheide
eerst een 63-jarige vrouw dood
en even later een 68-jarige man.
In de zaak speelde vooral de
vraag in hoeverre H. toereke
ningsvatbaar was.
Knoester vindt de uitspraak zeer
opmerkelijk. ,,Ze gaan compleet
in tegen het advies van twee psy
chologen en twee psychiaters,
die zeggen dat hij volledig werd
gestuurd door de psychose. En
toch zegt het gerechtshof dat hij
slechts gedeeltelijk ontoereke
ningsvatbaar was. Als onderzoek
naar de geestestoestand van
een verdachte zó makkelijk aan
de kant wordt geschoven, zullen
veel verdachten in de toekomst
denken: Daar werk ik ook niet
meer aan mee.''
DEN HAAG
Minister voor Armoedebestrij
ding Carola Schouten wil het
debat aangaan met de Tweede
Kamer over het afwegen van
privacyregels tegenover ma
nieren om mensen uit de ar
moede te helpen. Ze zegt dat
de privacywet soms in de weg
zit, vooral om mensen te berei
ken die recht hebben op soci
ale regelingen, maar hiervan
geen gebruik maken. Schouten
kijkt met de SVB, uitkeringsin
stantie UWV en gemeenten
'hoe we gerichter mensen kun
nen benaderen om te zeggen:
misschien heeft u recht op een
aanvulling.'
Joshi is van plan de
zonnebloemolie te ver
vangen door kokosolie,
koolzaadolie of ghee
(geklaarde boter). ,,Ook
avocado-olie is heel
goed om te koken en
arachideolie, ghee en
frituurolie kun je gebrui
ken om te frituren.''
Voor het garneren van
gerechten en voor
sausjes adviseert ze
extra virgin olijfolie of
sesamolie.
Kookboekenauteur
Paulami Joshi uit
Hoofddorp gaat zonne
bloemolie missen, als
die schaars wordt. ,,Ik
gebruik 80 procent van
de tijd zonnebloemolie.
Ik heb het afgelopen
weekend twee kook-
workshops gegeven en
had moeite om daar
voor zonnebloemolie te
vinden. Gelukkig vond ik
hem uiteindelijk bij
Turkse winkels.''
