Ronselen van stemmen is zeldzaam en levert hooguit boete op
'Stemmen heeft
toch geen zin'
5
Annet van der Hoorn
Mira Alberto
Edgar Lourens
Mireille Deventer
Armagan Cetin
Cora Stello
Danny de Cactus
Het verboden ronselen van
volmachten om stemmen
binnen te slepen, zoals in
Roermond wellicht is gebeurd,
is een zeldzaam fenomeen. En
als het vergrijp al wordt
bestraft, gaat het vaak om een
geldboete.
Begin deze week deed burgemees
ter Rianne Donders van Roer
mond aangifte van het ronselen
van volmachtstemmen rondom de
gemeenteraadsverkiezingen in
haar gemeente. Inmiddels zijn
twee verdachten gehoord, zegt het
OM. Hun partijkleur is niet be-
kendgemaakt.Bij het ronselen be-
nadert iemand stelselmatig kiezers
met het verzoek hun stempas te
ondertekenen en af te geven. Dat
is strafbaar. Je mag in Nederland
best voor een ander stemmen,
maar dan moet diegene dat aan jou
vragen en niet andersom. Ook iets
beloven of geven in ruil voor een
stem, is verboden. Overigens zijn
deze praktijken niet veelvoorko
mend en lastig te bewijzen.
Roermond is al vaker opge
schrikt door vermeende ronsel
praktijken. In 2014 deed toenmalig
waarnemend burgemeester Peter
Cammaert aangifte van ronselen.
De aangifte werd toen door het
OM geseponeerd. Destijds wilde
de burgemeester ook niet zeggen
welke partij hij in het vizier had.
En in 2008 werd 30 kilometer
verderop een gemeenteraadslid uit
de Limburgse plaats Weert in ho
ger beroep alsnog vrijgesproken
van ronselen van volmachten, een
misdrijf dat twee jaar eerder ge
pleegd zou zijn. Hij ontliep zo een
boete van 1000 euro of een gevan
genisstraf van twintig dagen.
En dan is er nog de zaak van Jos
van Rey, de veelbesproken oud
wethouder van Roermond. Die
werd eerder nog door de recht
bank vrijgesproken van ronselen.
Uiteindelijk achtte De Hoge Raad
het in 2019 toch bewezen dat Van
Rey, als stemcoördinator van de
VVD, kiezers heeft benaderd om
het volmachtonderdeel van de
stempassen in te vullen, op het
onderdeel van de adresgegevens
van de gevolmachtigde na. De
stempassen konden vervolgens
onder leden van de VVD en fami
lieleden van Van Rey worden ver
spreid om ermee te stemmen.
Nu dus deze nieuwe zaak in
Roermond. Toch vindt Ger Koop
mans, jarenlang gedeputeerde in
Limburg, 'niks Limburgs' aan het
ronselen van volmachten. ,,De re
gels zijn ook zoveel strenger ge
worden, dat het echt incidenten
betreft. Natuurlijk zijn er altijd po
litici die heel fanatiek zijn, maar
dat geldt overal in het land. En
langs de deur gaan met het ver-
zoek om op een bepaalde persoon
of partij te stemmen, dat mag na
tuurlijk gewoon nog steeds.''
Bart de Koning - econoom en
onderzoeksjournalist - stelt jaar
lijks de Politieke Integriteitsindex
op. Hij zegt dat hij kwesties met
ronselen nauwelijks tegenkomt.
,,Deze in Roermond gaat in de in
dex van volgend jaar mee.'' De Ko
ning vindt het gek dat de namen of
partijen van de betrokken politici
bij het jongste incident niet wor
den gepubliceerd. ,,Er wordt dan
vaak met privacy geschermd, maar
dat is bij politici een beetje
vreemd argument.''
GO VRIJDAG 18 MAART 2022
Kirsten Jaarsma viert verkiezingswinst
Leefbaar Krimpen met een barbecue in ei
gen tuin. FOTO JAN KOK BOOMERANG FOTOGRAFIE
Stemcontainers in het stadhuis van Steenwijk.
Gelukkig staan er nummers op. foto wilbert bijzitter
SGP-leider Kees van der Staaij deelt in de
fractiekamer in Den Haag een dag na de ge
meenteraadsverkiezingen taart uit. foto anp
Stemmen tellen in de sporthal in Geldermalsen. Vanaf de tribune
kunnen kiezers meekijken. foto william hoogteyling
Een stralende GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver krijgt ap
plaus en bloemen in de Haagse fractiekamer. foto anp
De opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen
was in Rotterdam historisch laag. Niet-stem-
mers hebben zo hun redenen.
Trambestuurder
,,Waar je ook op stemt, het heeft
toch geen zin. Neem de stij
gende energiekosten. Met uitke
ring gecompenseerd, ik niet."
37 jaar
,,Ik heb nog nooit gestemd. Ooit
heb ik de Stemwijzer gepro
beerd in te vullen, maar ik vond
de vragen moeilijk te begrijpen.''
50 jaar
,,Door hoe de politiek is omge
gaan met de coronapandemie,
ben ik mijn vertrouwen kwijtge
raakt. We zijn voorgelogen.''
45 jaar
„Waarom zou ik stemmen? Het
boeit me niet zo. Het gaat toch
altijd dezelfde richting op.''
Student, 17 jaar
,,Ik mocht voor de wijkraad
stemmen, maar ik denk dat het
geen verschil had gemaakt.''
Gepensioneerd, 75 jaar
,,Toch onbegrijpelijk dat Rutte er
nog zit? Dit ging over de ge
meente, maar ook daar heb ik
geen hoge hoed van op.''
Winkeleigenaar, 54 jaar
Heeft nog nooit gestemd. ,,Ik
vertrouw politici niet.''
DEN HAAG
- Edwin van der Aa
De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb (r) en minister Bruins Slot
bekijken in Ahoy het tellen van de stemmen. foto anp