v£enIS
Overnacht extra voordelig
bij Bastion Hotels
lP
25
(SUPER) RIJK IN NEDERLAND
r 1
Het is niet de rol
van de staat om
het individu zo te
kneden dat het
precies doet wat
wij willen
- Pieter Grinwis
Tweede Kamerlid
ChristenUnie
Een select groepje Nederlanders wordt alsmaar rijker.
We vergapen ons graag aan hun pracht en praal.
Journalist Irene van den Berg onderzocht de keerzijde
van deze extreme rijkdom. Vandaag de slotaflevering.
In het coalitieakkoord, de
meerjarige agenda voor
het kabinetsbeleid, komt
de term 'armoede' dertien
keer voor. Vaak gevolgd
door een vervoeging van
de werkwoorden aanpak
ken, bestrijden of beper
ken. De boodschap is duidelijk: ar
moede is een probleem dat de
overheid - in ieder geval deels -
moet oplossen. Niet voor niets is
er in het nieuwe kabinet een mi
nister voor Armoedebeleid (Carola
Schouten).
Over rijkdom wordt in het coali
tieakkoord echter met geen woord
gerept. Mocht het kabinet de kloof
tussen arm en rijk willen verklei
nen, dan niet door het inperken
van extreme rijkdom. In het ak
koord staan wel een paar maatre
gelen die vermogende Nederlan
ders raken. Zo is het vanaf 2023
niet meer mogelijk om je kinderen
ruim een ton belastingvrij te
schenken voor de koop van een
huis. Ook gaat de fiscus vanaf 2025
- of eerder door een uitspraak van
de Hoge Raad - uit van het daad
werkelijk behaalde rendement bij
het berekenen van de vermogens-
rendementsheffing. Wat in de
regel goed nieuws zal zijn voor
spaarders en slecht nieuws voor
beleggers.
Deze maatregelen zijn echter
niet speciaal gericht op de extreem
rijken, maar raken ook de midden
klasse. Hoe kijkt de politiek aan te
gen extravagante rijkdom? Komt
er ooit een minister van Rijkdom-
beleid?
Moreel beroep
,,Dit lijkt ons niet helemaal het
moment voor een dergelijk onder
werp'', reageerde de Tweede Ka
merfractie van de VVD vorige
week. Pieter Grinwis, Tweede
Kamerlid van de ChristenUnie,
vindt het wel een 'heel interessant
onderwerp'. Volgens hem ligt de
focus van de ChristenUnie bij 'de
arme kant' van de kloof, en is de
partij er minder mee bezig om ex
treme rijkdom in te perken. ,,Wij
misgunnen mensen hun rijkdom
niet, maar vinden wel dat die extra
verantwoordelijkheid met zich
meebrengt.''
Grinwis doet in eerste instantie
dan ook een moreel beroep op de
superrijken om netjes belasting te
betalen en hun CO2-uitstoot in de
hand te houden door bijvoorbeeld
niet heel de wereld over te vliegen.
Al ziet hij ook dat niet iedereen
zich daaraan houdt. ,,Het is echter
niet de rol van de staat om het in
dividu zo te kneden dat het precies
doet wat wij willen.''
Extra verantwoordelijkheid be
tekent voor de ChristenUnie wél:
meer belasting betalen. Een motie
van SP-kamerlid Mahir Alkaya
voor een miljonairsbelasting werd
oktober vorig jaar met een ruime
meerderheid aangenomen. Ook
coalitiepartijen D66 en Christen
Unie stemden voor een speciaal
belastingtarief voor Nederlanders
die meer dan een miljoen vermo
gen hebben. En de miljonairsbe
lasting kwam ook terug in het ver
kiezingsprogramma van D66.
Hij kwam echter niet terug in
het coalitieakkoord. ,,Ik sluit niet
uit dat hij er alsnog komt, want het
belasten van vermogen staat wel
hoog op de agenda'', reageert Grin-
wis. ,,Maar nog belangrijker is dat
we sluwe belastingconstructies en
-ontwijking hard aanpakken.''
Peter Essers, hoogleraar belas
tingrecht aan de universiteit van
Tilburg en Eerste Kamerlid voor
het CDA, pleit voor 'terughou
dendheid van de politiek' als het
gaat om de aanpak van extreme
rijkdom. Hij wijst daarbij op arti
kel 1 van het Eerste Protocol bij het
Europees Verdrag voor de Rechten
van de Mens: het recht op eigen
dom. ,,Een hoge vermogensbelas
ting kan door het Europees Hof
voor de Rechten van de Mens wor
den uitgelegd als onteigening en
daarmee in strijd zijn met de men
senrechten.''
Omzeilen
Essers vindt zo'n miljonairsbelas
ting geen goed idee. ,,Ik begrijp de
emotie dat mensen wat aan die
ongelijkheid willen doen. Maar er
zijn geen simpele oplossingen, al
doen sommige partijen dat wel zo
voorkomen. Deze miljonairsbelas
ting is vooral symboolpolitiek'',
stelt hij. Essers wijst erop dat het
voor de superrijken gemakkelijk is
om zo'n belasting te omzeilen. ,,Ze
hebben toegang tot de beste belas
tingadviseurs die weten hoe ze
met dat vermogen kunnen schui
ven, zodat ze er geen belasting
over hoeven te betalen. Bovendien
kunnen zij vaak de extra belasting
op anderen afwentelen door ho
gere prijzen te berekenen.''
Het CDA-kamerlid wijst er ook
op dat belastingmaatregelen vaak
onbedoelde neveneffecten heb
ben. ,,Neem nu de 'jubelton' die
ouders onbelast aan hun kinderen
kunnen schenken. Die maatregel
was goed bedoeld, om starters op
de woningmarkt te helpen. Het re
sultaat was echter dat deze belas
tingmaatregel de huizenprijzen al
leen maar extra omhoog hielp. Het
werd voor starters met een kleine
beurs, en zonder vermogende ou
ders, nog lastiger om een huis te
kopen.''
Slimmer dan de Zuidas
Zijn de politici in Den Haag eigen
lijk wel partij voor de superrijken
en hun duurbetaalde financieel
adviseurs? Grinwis: ,,Ik heb als
lekenpoliticus niet de illusie dat ik
slimmer ben dan de Zuidas. He
laas loopt de politiek vaak achter
de feiten aan. Toch is het een wed
loop die we moeten blijven lo
pen.'' Het Kamerlid denkt dat een
eenvoudiger belastingstelsel de
superrijken minder mogelijkhe
den biedt hun verantwoordelijk
heden te ontlopen. Al geeft hij ook
toe dat je de superrijken nooit
moet onderschatten. ,,Geld biedt
macht en invloed. Het is niet een
voudig voor de politiek om dat te
beteugelen, maar we moeten dat
wel doen.''
Deze serie werd mede mogelijk
gemaakt door het Steunfonds
Freelance Journalisten.
SPECIAAL
VOOR JOU
(X) ACTIE LOOPT T/M 31 MAART 2022
HOTEL
WEKEN
Ben je toe aan een weekendje weg? ALie hotels van Bastion
Hotels staan in en rondom grote steden zoals Groningen,
Maastricht en Amsterdam, waardoor je het stadsleven
goed kunt ontdekken!
Keuze uit 34 Bastion Hotels
Te verzilveren t/m 31 december 2022
Nu €11,- korting op 2 tickets voor LibeLLe Zomerweek
bij elke aankoop
Profiteer nu op pzc.nl/bastion of koop direct
BASTION HOTELS
PC VRIJDAG 18 MAART 2022
■C'iC i',"-
So
W
I
yj
O
pi
Politiek is
terughoudend
bij aanpak
superrijken
Ar kCtf -NoHajuI sis-Aft.
