Deze krant is nergens
zonder bezorger
c Getuigenissen van Bataljon Zeeland vastgelegd nu het nog kan
8
Acht van de vijftien leden van het Bataljon Zeeland die nog bij het Bevrijdingsmuseum bekend zijn en in staat waren om aanwezig te zijn.
Vlnr voorgrond: Jo Tilroe, Cornelis Goud, Jo Deurloo, Gerrit de Bruin en Lou Baaijens. Achter: Jaap Maljaars, Rokus Rijnberg en Rinus Nieu-
wenhuize. foto marcelle davidse
De verhalen van Bataljon
Zeeland zijn gedocumenteerd
voor het Bevrijdingsmuseum
Zeeland. Gisteren, op de 72ste
reünie, werden de filmbeelden
voor het eerst vertoond.
Ondine van der Vleuten
Nieuwdorp
Tholenaar Jo Deurloo (94), de jong
ste van de in Nieuwdorp aanwezige
veteranen, zal het nooit vergeten.
De kist die zwaar op zijn schouders
drukt, het bloed van zijn gestorven
kameraad dat vanuit de kist over
zijn arm loopt. ,,Pa, ik ga Nederland
helpen bevrijden", zei Jo Deurloo in
1944 tegen zijn vader. Dat denken
ook andere Zeeuwen die dan, vlak
voor de capitulatie van de Duitsers,
vrijwilliger worden in het Neder
landse leger. Twintig van hen teke
nen daarmee hun doodvonnis: zij
zullen later sneuvelen in een ver en
vreemd land.
De voertaal in Bataljon Zeeland
was - hoe kan het anders - Zeeuws.
Voor mannen van elders die toege
voegd werden, zoals de nu 99-jarige
Hagenaar Gerrit de Bruin, was dat
even slikken. Sergeant De Bruin
weet nog goed hoe hij als butendie-
ker werd ontvangen. Zwijgend, en
met een blik van 'wat mot je?' ,,Ze
spraken allemaal plat Zeeuws. Zei
er een: ''k Heb pien in de poke'. Zei
de ander: 'Hij heb pien in de buuk'."
De Bruin lacht smakelijk. ,,Het ijs
brak toen ze zagen dat ik van wan
ten wist. Ook ik was vrijwilliger,
maar ik had een keiharde opleiding
gehad bij de Irene Brigade."
Sergeant-majoor Margret Bleker
van het Veteraneninstituut, die een
toespraak hield, trok een parallel
met de vrijwilligers die zich nu
aanmelden om te gaan vechten in
Oekraïne: ,,De gemene deler is: je
wilt iets doen." De Zeeuwen die in
'44 tekenden om de rest van Neder
land te helpen bevrijden, hoorden
al snel dat hun diensten hier niet
meer nodig waren. Maar terug naar
huis en het meisje, dat zat er niet in:
zij werden verscheept naar Neder-
lands-Indië. Om daar rust en veilig
heid te brengen, werd gezegd. Om
te strijden tegen de Indonesiërs
zelf, bleek later, die zich onder het
koloniale juk uit worstelden.
Vechten voor vrijheid
,,Wij hadden niet moeten gaan,
achteraf bekeken", zegt Cor Goud
(97) uit Krabbendijke, die als 22-ja-
rige jongen naar 'de Oost' ging, te
gen de interviewer. ,,Wlj waren de
vijand." Lou Baaijens: ,,Als ik had
geweten wat ik nu weet, had ik het
nooit gedaan. Die mensen vochten
voor hun vrijheid."
De 95-jarige Jacob Maljers uit
Grijpskerke benadrukt dat hij van
de lokale bevolking alleen maar
vriendelijkheid heeft ervaren. Het
maakte nogal uit in welk deel van
Indonesië je zat, hoe je die jaren be-
Ze spraken allemaal
plat Zeeuws
- Gerard de Bruin, Hagenaar
leefde. Toch heeft ook Maljers nare
herinneringen: ,,Een maat, gesneu
veld in eigen vuur. Die heb ik horen
janken, dat is niet mooi meer." Si-
mon Corbijn uit Oostkapelle was
20 toen hij tekende. Hij herinnert
zich het wachtlopen in de eerste,
angstige tropennachten: donker,
vol vreemde geluiden en schim
men. ,,Je wist niet wie je vijand
was", zegt hij. Want de vijand droeg
geen uniform: hier werd een guer
rillaoorlog uitgevochten.
Onbegrip
Bij thuiskomst was er voor sommi
gen een feestelijke ontvangst - in
huiselijke kring, althans. Verder
was er vooral onbegrip. Niemand
die snapte waarom ze nou eigenlijk
naar 'de Oost' waren gegaan, en al
helemaal niet wat ze daar doorstaan
hadden. „Terwijl het bloed, zweet
en tranen gekost heeft", verzucht
Corbijn. ,,En dat je dan die twintig
jongens moet achterlaten. Het is
het misschien achteraf niet waard
geweest."
Fifi Visser en Gijs Haak docu
menteerden de verhalen van acht
van de laatste nog levende vetera
nen. Op de 'Indië-afdeling' van het
Bevrijdingsmuseum komt een ca
bine te staan waarin hun getuige
nissen opgeroepen kunnen wor
den met een druk op de knop. 'Ge
tuigenissen Bataljon Zeeland' zal
vanaf deze lente te zien zijn.
Zoek je iets nieuws? Start als krantenbezorger! Goed, je moet
vroeg uit de veren, maar als Nederland wakker wordt, heb jij je
geld al verdiend. Naast een prima vergoeding ontvang je na
drie maanden bezorgen ook nog eens een bonus van 200,-.
Dus wat let je? Bezorg jezelf - en onze lezers - een plezier
en meld je vandaag nog aan!
Ga snel naar krantenbezorgen.nl
Of scan de QR-code
DONDERDAG 17 MAART 2022 PC
Onbegrepen oorlog in de Oost