'Eén miljoen extra huizen in tien jaar gaat niet lukken'
De oude vertrouwde stadsf iets wordt ingehaald door elektrisch neefje
3
Niets lijkt de opmars
van de e-bike te
kunnen stuiten. Voor
het eerst was het
merendeel van de
nieuw verkochte
fietsen vorig jaar
elektrisch. Moeten we
daar blij mee zijn?
Wie in het vorige millenium kind
was, weet het waarschijnlijk nog
maar al te goed. Elke dag met een
fiets met hooguit een paar versnel
lingen op en neer naar de middel
bare school, weer of geen weer.
Stond er windkracht 6, en blies die
je vol in het gezicht, dan zat er
niets anders op dan zo hard trap
pen als je kon. En met een onpret
tige hoeveelheid zweet onder de
oksels en op de rug de school bin
nenstappen, dat ook.
Dan de elektrische fiets. Waait
het hard, dan zet je als middelbare
scholier de elektrische ondersteu
ning toch gewoon een paar stand
jes harder? Een beetje meetrappen
en je bent er zo, terwijl onprettige
geurtjes je bespaard blijven.
De opmars van de elektrische
fiets lijkt onstuitbaar. Gisteren
bleek uit cijfers van RAI Vereni
ging en BOVAG dat in 2021 voor
het eerst meer dan de helft (52 pro
cent) van de 923 duizend nieuw
verkochte fietsen elektrisch was.
In 2007 was dat nog maar 6 pro
cent. En de oude vertrouwde
stads- of toerfiets? Die verliest on
miskenbaar terrein. Vijftien jaar
geleden viel nog 60 procent van de
nieuwe fietsen in die categorie, nu
slecht een kwart.
Zelfs bij de tweedehandsfietsen
begint de e-bike de gewone naar
de kroon te steken: 28 procent van
de fietsoccasions is al elektrisch,
tegenover 37 procent stads- en
toerfietsen. In totaliteit is de
e-bike overigens nog zeer ruim in
de minderheid. Van de bijna
23 miljoen fietsen in ons land
zijn er 1,8 miljoen elektrisch, schat
de fietsersbond.
Ouderen
Tot een aantal jaar terug was de
elektrische fiets vooral iets voor
ouderen, maar dat is rap aan het
veranderen. Uit onderzoek in op
dracht van het ministerie van In
frastructuur en Waterstaat in 2020
bleek dat een derde van de jonge
ren gebruik maakt van de e-bike.
En kljk eens om je heen in een
willekeurige stad op een vroege
zondagavond: het wemelt dan van
de bezorgers die met zo'n 25 kilo
meter per uur - de maximaal toe
gestane snelheid - op weg zijn om
een tas met pizza's, sushiboxen of
boodschappen af te leveren.
De twintigste-eeuwse tegen
windtrapper zal het misschien
met meewarige blik aanschouwen.
Maar hoe erg moeten we het nou
vinden? Kweken we jeugd met
papbenen? ,,Tja, het is gewoon een
ontwikkeling die plaatsvindt'',
zegt Douwtje de Vries, hoofd
communicatie en vereniging van
de Fietsersbond. ,,We zijn blij dat
jongeren in elk geval fietsen. Zoals
dat ook voor ouderen geldt.''
Fietsers met een elektrische fiets
rijden gemiddeld verder dan nor
male fietsers. De calorieën die
worden bespaard met de trapon-
dersteuning, worden deels gecom
penseerd door de langere afstan-
Als je wat ouder bent,
kun je bovendien
langer mobiel blijven
den. Zoveel slechter voor de ge
zondheid is het dus niet. ,,Als je
wat ouder bent, kun je bovendien
langer mobiel blijven", zegt De
Vries. ,,Dat lijkt mij een prima
ontwikkeling.''
Irritatie
Niet elke ontwikkeling die de
e-bike met zich meebrengt is posi
tief. Zo nemen zowel de drukte als
de snelheidsverschillen op fietspa
den toe. Een e-biker gaat gemid
deld zo'n acht kilometer per uur
harder dan een gewone fietser, en
dat kan tot irritatie en ongelukken
leiden.
In 2020 werd het hoogste aantal
overleden fietsers in 25 jaar tijd ge
noteerd. Een derde van de slacht
offers reed op de e-bike. Toch
kwam dat meestal niet door bot
singen met medefietsers, stelt
Douwtje de Vries. ,,Bij ouderen zie
je regelmatig eenzijdige ongeval-
len. Maar meestal is er bij ernstige
ongevallen een auto betrokken.
Rijdt een automobilist vijftig kilo
meter per uur, dan loopt het met
de fietser vaak niet al te best af.
Wij pleiten daarom voor een
maximumsnelheid van dertig in
de bebouwde kom.''
Wat volgens de Fietsersbond
ook zou helpen: ,,Fietspaden bre
der en vrijliggend maken, zorgen
dat fietsers veilig kunnen overste
ken.'' De bond is niet voor een
helmplicht. ,,Veel fietsers zien het
niet zitten'', zegt De Vries. ,,Ze
zeggen dat ze dan minder vaak
met hun e-bike op pad zullen
gaan. Dat wil je niet. Wij zijn niet
tegen het dragen van een helm,
maar niet als verplichting. Het
lijkt ons beter als de focus meer
wordt gelegd op het voorkomen
van ongelukken. Daar kunnen we
met zijn allen voor zorgen, niet al
leen de elektrische fietsers.''
Volgens Jan van Zanen van de Ver
eniging van Nederlandse Gemeen
ten is 500.000 tot 750.000 nieuwe
woningen, gezien het capaciteitste
kort bij gemeenten en het tekort
aan bouwvakkers, echt het maxi
maal haalbare. Maxime Verhagen
van brancheorganisatie Bouwend
Nederland mikt nog wel op 1 mil
joen. ,,Want als je nu al verlaagt
naar 750.000, dan weet je zeker dat
je dat niet haalt.'' Martin van Rijn
van Aedes, de koepel van woning
corporaties, zegt dat de 300.000
nieuwe huurwoningen wel gereali
seerd kunnen worden, tenminste
als het aan de corporaties ligt en er
wel voldoende bouwlocaties zijn.
De scepsis over het aantal te rea
liseren woningen komt voort uit de
ervaring van afgelopen jaren. Als er
75.000 huizen in een jaar werden
gebouwd, dan ging het héél goed.
De nieuwe opgave - 1 miljoen hui
zen erbij in 2032 - is in dat licht gi
gantisch. Dat betekent elk jaar een
stad als Breda erbij. Of in tien jaar
bijna evenveel woningen bouwen
als er nu staan in Amsterdam, Rot
terdam, en Den Haag samen.
18,6 mijoen inwoners
De woningen moeten worden ge
bouwd om het tekort aan huizen op
te lossen maar ook omdat het aantal
inwoners van Nederland tot 2032
met een miljoen mensen stijgt tot
18,6 miljoen. Dat is exclusief de
vluchtelingen die uit Oekraïne ko
men. Verhagen: ,,De hoge ambitie is
terecht. Maar er is een tekort aan
realistische bouwlocaties. Voor de
komende vijf jaar is maar 30 pro
cent van de bouwplannen juridisch
zeker, de rest dus niét.''
Geldgebrek bij de gemeenten is
een andere grote rem op de bouw
productie, stellen de betrokkenen.
Volgens Van Zanen is er 2 miljard
euro per jaar extra nodig. Gemeen
ten kampen ook met te weinig
ambtenaren om alle benodigde ver-
gunningen in verhoogd tempo af te
handelen. Het duurt nu gemiddeld
zeven jaar van bouwplan tot sleute
loverdracht.
Minister Hugo de Jonge van
Volkshuisvesting, zo oppert Verha
gen, moet de regie nemen als ge
meenten talmen over de woning
bouwlocaties. ,,Wanneer een ge
meente zegt: hier mag niet worden
gebouwd, dan is de consequentie
dat we het aantal woningen niet ha
len. Er moeten harde afspraken ko
men.'' P13
- Ton Voermans
GO VRIJDAG 11 MAART 2022
Jong en oud zijn dol op e-bike
De elektrische fiets is al lang niet meer alleen voor ouderen, ook jongeren maken er graag gebruik van. Een gegeven dat door de Fiet
sersbond wordt toegejuicht. foto arie kievit
Chris van Mersbergen
Utrecht
- Douwtje de Vries, hoofd
communicatie Fietsersbond
DEN HAAG
Het gaat Nederland niet lukken
om in tien jaar tijd een miljoen
woningen te bouwen zoals de
regering voor ogen heeft. De
reden: gemeenten krijgen het
niet voor elkaar en er zijn te wei
nig bouwvakkers en locaties.
