11
ACHTERBLIJVERS
HET RESULTAAT VAN TWEE WEKEN VOL BOMMEN, GEWELD EN ONTBERINGEN
Al twee weken leven de
inwoners van Kiev,
Charkov en Marioepol
24 uur per dag met de
angst voor bommen. Zij
die niets te zeggen
hebben over de oorlog,
lijden er het meest
onder. Zoals altijd.
Er liggen lijken op
straat. Er is geen elek
triciteit en geen ver
warming. Er is geen
stromend water en
zelden mobiel bereik.
Mensen plunderen
winkels voor eten. Een oorlog heeft
vele lelijke gezichten, maar die van de
stad Marioepol is gruwelijk pokdalig.
Al dagenlang.
„Waarom zou ik niet huilen? Ik wil
mijn huis terug. En mijn baan'', ver
telt Goma Janna bij het licht van een
olielamp in een volle, ondergrondse
schuilkelder aan persbureau AP. ,,Ik
ben zo droevig om al deze mensen,
deze stad."
Marioepol (430.000 inwoners, stra
tegisch belangrijk gelegen) wordt al
meer dan een week beschoten door
Russische troepen die de stad omsin
geld hebben. Al dagenlang wordt er
geprobeerd 'humanitaire corridors' te
maken waardoor burgers kunnen
vertrekken. Steeds wordt er toch
weer gevochten, waardoor de bewo
ners als ratten in de val zitten. Verte
genwoordigers van het Rode Kruis
zeggen dat de bewoners sneeuw
smelten of regenwater opvangen om
te drinken, hun informatie krijgen ze
door in stilstaande auto's naar de ra
dio te luisteren. Lichamen liggen op
straat onder een zeil, verzwaard met
stenen tegen het wegwaaien. Het le
lijke oorlogsgezicht van Marioepol
wordt met de dag grimmiger.
Straaljagers
Vertrekken lukte de afgelopen dagen
nog wel uit Charkov. Ook die stad
wordt al dagen zwaar bestookt en be
legerd. Een week geleden vertelde in
woonster Galyan nog vanuit haar
verduisterde appartement via Zoom
hoe de straaljagers op haar zenuwen
werkten. Ieder moment kon de bom
vallen die wél hun appartement trof.
Inmiddels zijn Galyan en haar man
vertrokken. ,,Het was een moeilijke
reis, maar ze zijn nu op een veilige
plek'', laat hun dochter weten.
En Dmytro Shabanov, de hoogle
raar aan de universiteit van Charkov,
die vorige week avond aan avond in
de schuilkelder zat met zijn gezin en
zijn 80-jarige moeder? Zijn universi
teitsgebouw ligt in puin, schrijft hij.
Zijn gezin is vertrokken naar Lviv, in
het westen. En hij? ,,Ik ben nog hier,
met mama." Maar misschien is dat
vandaag al weer anders. Of morgen.
Ook Andre Polonski is nog in
Charkov. Vorige week bracht hij gra
tis eten en andere voorraden langs bij
de mensen die er niet zelf op uit kon-
den. En dat doet hij, ondanks de be
schietingen, nog steeds. Het geld
daarvoor zamelt hij in via vrienden
op Texel en een christelijke gemeen
schap in Texas. Ook kwam er dinsdag
een lading grote, roze dozen binnen
van de lokale Polus-fabriek, fabrikant
van chocoladewafels. ,,Nog een won
der!'' juicht Polonski op zijn Insta-
grampagina.
Op diezelfde dag, internationale
vrouwendag, tikten hij en zijn team
verse bloemen op de kop en bezorg
den die door de besneeuwde straten
van de stad bij oudere, alleenwo
nende vrouwen. ,,Spasibo, bedankt",
Waarom zou ik niet
huilen? Ik wil mijn huis
terug. En mijn baan
huilden de vaak Russischtalige inwo
ners. Tranen van liefde, verdriet en
vermoeidheid.
Rond Charkov werden de afgelo
pen dagen ook pogingen gedaan tot
een wapenstilstand. Daardoor kon
er meer eten naar de stad komen,
schrijven inwoners op sociale media.
Maar, zo beseffen diezelfde inwoners
ook: wat komt er straks? Wat wacht
hen die zijn gebleven? Hebben de
Russen zich herbewapend de afge
lopen dagen en moet het ergste nog
komen?
Dezelfde vragen hebben de inwo
ners van Kiev. Die stad wordt aan de
ene kant leger en leger door de dui
zenden mensen die naar het westen
vluchten, maar aan de andere kant
weer gevuld door bewoners van om
liggende dorpen die tijdens krakke
mikkige wapenstilstanden hun hui
zen verlieten en hun toevlucht zoe
ken in de hoofdstad.
Schuilnaam
Maria uit Kiev vertelt, vanwege haar
veiligheid onder een schuilnaam en
via een contactpersoon: ,,De vijand
verzamelt veel van zijn troepen en
uitrusting in de buurt van Kiev.
Hij probeert nu al constant Kiev te
veroveren. Daarom sluit ik niet uit
dat er een grote aanval op Kiev zal
plaatsvinden."
Ze vertelt ook dat 'de logistiek in de
stad nog overeind staat': supermark
ten, apotheken en ziekenhuizen zijn
open. Gisterochtend zat ze in een
schuilkelder, maar 's middags laat
ze via een tekstbericht weten: ,,De
solidariteit hier wordt elke dag ster
ker. Vrijwilligers brengen voedsel
naar behoeftigen, vrouwen bereiden
voedsel voor de verdediging, mannen
vechten tegen de vijand. Onze ziel en
ons hart blijven onbreekbaar. We
willen vrij leven, we zullen er moe
dig voor vechten. We zullen onszelf
verdedigen. En we zullen winnen."
PC DONDERDAG 10 MAART 2022
Cyril Rosman
Rotterdam
Inwoners van Marioepol temidden van de vernielingen door Russische bominslagen. foto reuters
'Onze ziel en ons hart
blijven onbreekbaar'
- Goma Janna,
inwoner Marioepol
Inwoners
van Marioepol
lijden onder de
zware beschie
tingen door
het Russische
leger. Wie niet
op de vlucht
slaat, zoekt
zijn heil in een
schuilkelder
of een verduis
terd apparte
ment.
FOTO'S AP, REUTERS
