O
Export redde onze
economie in
coronatijd, lijdt nu
onder de oorlog
'Nederlandse' webgigant Yandex in de
problemen door ingevoerde sancties
McDonalds sluit onder publieke druk tijdelijk
16
OORLOG OEKRAÏNE
RUSLAND
In coronatijd hield de uitvoer van Neder
landse spuiten en diensten naar andere lan
den onze economie mede draaiende. Maar
dat is door de oorlog in Oekraïne als een blad
aan de boom omgeslagen.
,,We verwachten dat de handel met andere
landen dit jaar amper bijdraagt aan verdere
economische groei en er volgend jaar zelfs
iets van afsnoept'', aldus econoom Nic Vrie-
selaar van Rabobank. Door de oorlog zijn
ook de economische vooruitzichten voor de
rest van Europa verslechterd.'' 60 procent
van de Nederlandse export vindt binnen
Europa plaats.
Rusland en Oekraïne mogen dan niet onze
belangrijkste handelspartners zijn, hun on
derlinge conflict zal volgens de bank gevol
gen hebben voor de totale export. Nederland
is na onder meer China en de VS de zesde
handelspartner van Rusland.
Ons land haalde volgens het CBS vorig jaar
voor 18,4 miljard euro ruwe olie en aardgas
uit Rusland. Daarnaast komen vooral nikkel
en koper uit het
land, die onder
meer worden ge
bruikt voor de
productie van ac
cu's voor elektri
sche voertuigen.
In 2021 werd
door circa 3000
60 procent van de Nederlandse be-
Nederlandse export drijven voor 4,1
vindt binnen Europa miljard euro spul
plaats. len die in Neder
land werden ge
maakt naar Rusland geëxporteerd. Vooral
medicijnen, trucks en snijbloemen krijgen
klappen. Daarnaast werd voor nog eens 2
miljard aan spullen die elders zijn gemaakt
doorvervoerd.
De handel met Oekraïne is volgens het
CBS met een waarde van 2 miljard euro veel
kleiner, maar voor sommige producten net
zo cruciaal als de handel met Rusland. Zo is
het land de belangrijkste leverancier van
voedermaïs aan ons land. De stilgevallen im
port van Oekraïens graan levert nu al hogere
broodprijzen op. Ook voert het land veel
zonnebloemolie en oliezaden uit die in ons
land worden gebruikt in de voedingsindus
trie. Oekraïne importeerde vorig jaar voor
1,2 miljard uit Nederland, vooral mobiele te
lefoons, medicijnen, bloemen en cacao.
,,We gaan ervan uit dat de handel met
Rusland dit jaar sterk terugvalt'', aldus eco
noom Nic Vrieselaar van Rabobank. ,,En dat
prijzen van graan, kunstmest, metalen, olie
en gas sterk zullen stijgen. Het zal zeker en
kele kwartalen duren voordat die dan weer
zullen dalen.'' Rabobank, tot nu positief over
de economische groei, voorspelt dat de Ne
derlandse economie eind dit jaar slechts 0,7
procent groter zal zijn dan eind 2021. Als het
door wederzijdse sancties tot echte tekorten
komt, bijvoorbeeld aan gas, zal dat volgens
Rabobank een aanzienlijk grotere impact
hebben op onze economie.
NN Group
Shell
DSM
Besi
Zelfs de
chipindustrie
deelt in de
malaise op
de beurs.
Wie nog zaken doet met Rusland, steunt Poetin en zijn oorlog.
Bedrijven krijgen zelfs te maken met boycots op de thuismarkt als ze
niet vertrekken. „Deze discussie is veel te zwart-wit.''
e lijst van bedrijven
die vertrekken uit
Rusland of de handel
ermee stilleggen
groeit dagelijks:
Shell, Microsoft, Apple, internati
onale accountants als PWC, Nike,
Mastercard, Disney, Volkswagen,
Ikea, Netflix en vele tientallen an
dere bedrijven trokken de Russi
sche stekker er al uit.
Wie blijft, is fout, is de teneur.
Vooral Amerikaanse firma's krij
gen het voor de kiezen. McDo
nald's, Pepsi, Starbucks, KFC,
Coca-Cola, Hilton en andere wor
den bestookt door kritische klan
ten. Sommigen roepen zelfs op
tot een boycot. Op sociale media
worden de flessen van Coca-Cola
gefotoshopt tot kogels, en de ket
chup op de burgers van McDo
nalds druipt als bloed langs het
broodje. #BoycottMcDonalds and
#BoycottCocaCola waren afgelo
pen dagen trending op het En
gelstalige deel van Twitter.
McDonalds en Coca-cola be
zweken gisteravond onder de
druk. De hamburgergigant kon
digde aan de 850 restaurants in
Rusland 'tijdelijk' te sluiten. Het
bedrijf blijft de 62.000 perso
neelsleden voorlopig salaris beta
len. ,,We kunnen het nodeloos lij
den in Oekraïne niet ontkennen.
Dat is in strijd met onze waar
den'', zei topman Kempckinski.
Coca-Cola kondigde aan geen za
ken meer doen in Rusland. Het
Amerikaanse bedrijf meldt dat
het meeleeft met „de mensen die
lijden onder de onbeschrijfelijke
gevolgen van de tragische gebeur-
Ik kan me voorstellen
dat een bedrijf een
order van het leger
van Rusland weigert
tenissen in Oekraïne. Is vertrek
ken uit Rusland de beste optie?
Amnesty International begrijpt
de terugtrekkende bedrijven wel,
maar roept niet op tot een boycot
van bedrijven die blijven. Want
het raakt direct tienduizenden
gezinnen doordat mensen hun
baan verliezen.
,,Als bedrijven op een sanctie-
lijst staan dan is het logisch dat je
stopt, maar dat gaat over banken
en dergelijke. Actievoeren tegen
McDonalds en Coca-Cola om ze
tot vertrek te dwingen? Vanuit
mensenrechtenperspectief is dat
niet logisch'', zegt Ruud Bosgraaf
van Amnesty. ,,Als een bedrijf
wapens levert, is het evident dat
dat niet kan. Prima als Ikea zelf
besluit om te vertrekken, maar je
kunt ook redeneren dat het ten
koste gaat van de Russische be
volking. Mensen verliezen hun
werk en ze kunnen geen levens
middelen of meubels meer kopen
waardoor er schaarste en tekorten
ontstaan. Wij pleiten voor de ge
richte sancties tegen de oligar
chen, niet voor ingrepen die de
bevolking te veel raken. Als een
bedrijf om economische redenen
of imago-overwegingen besluit
om te vertrekken dan roepen wij
ook niet op om te blijven. Het is
een eigen afweging.''
Heineken, bijvoorbeeld, expor-
SCHIPHOL
De dagelijkse leiding van Yandex
vindt vanuit Moskou plaats, maar
de hoofdzetel van Yandex NV zit
sinds juni 2004 in het WTC op
Schiphol. Vorige week legden de
Amerikanen de beurshandel in
fondsen met een Russisch tintje
stil. Yandex, dat sinds 2011 een no
tering aan de Nasdaq heeft, ge
bruikt die als een soort onderpand
voor obligatieleningen.
Volgens de voorwaarden kun
nen de leningen worden opgeëist
als de aandelenhandel meer dan
vijf handelsdagen stilligt. Dat mo
ment werd gisteren bereikt. Het
bedrijf kan de 1,25 miljard dollar
die met de obligaties is gemoeid -
waarvan circa 12,5 miljoen van
ABN Amro - niet zelfbetalen.
In de dagen voor de beursban
was het aandeel al bijna 60 procent
in waarde gekelderd. Van de oor
spronkelijke beurswaarde van 31
miljard dollar is inmiddels nog 6,8
miljard over. Daarnaast verbreken
westerse partners de banden met
het bedrijfen kampen webwinkels
en bezorgdiensten van Yandex
vanwege handelssancties met een
tekort aan consumentengoederen.
Het meest omineus is het drei
gement van de Russische regering
om buitenlandse bezittingen van
westerse bedrijven te nationalise
ren. Als dochter van een Neder
lands bedrijf staat Yandex dan na
drukkelijk in het vizier van een re
gering die toch al kritisch is op de
macht van internetbedrijven.
- Herman Stil
WOENSDAG 9 MAART 2022 GO
De oorlog in Oekraïne en sancties tegen
Rusland hebben een flinke impact op de
Nederlandse export. De uitvoer van spul
len krijgt flinke klappen, doordat in heel
Europe de economie afkoelt vanwege het
conflict.
Herman Stil
Den Haag
•5,1%
Verzekeraars
herstellen van
de zware
koersverliezen.
21%
Europa en
Amerika willen
af van
Russische olie.
De voedings
ingrediënten
fabrikant stoot
een deel van zijn
Russische
activiteiten af.
o
'Wel of geen
Coca-Cola drinken
lost oorlog niet op'
Ton Voermans
Amsterdam
D
- Ruud Bosgraaf, Amnesty
Het eerste 'Nederlandse' bedrijf
dat slachtoffer kan worden van
de Ruslandcrisis dient zich aan.
Webgigant Yandex zit in de
problemen. Daarmee komt het
voortbestaan van de grootste
zoekmachine, webwinkel, maal
tijdbezorger en Uberkloon van
Rusland in gevaar.
