m
c Verzet tegen delen vertrouwelijke informatie over Oekraïne
7
RUSLAND
De Tweede Kamer zit in haar
maag met de aanwezigheid
van pro-Poetin-politici van
Forum voor Democratie.
Aanleiding is de Russische
inval in Oekraïne en het delen
van vertrouwelijke informatie
in verschillende Kamercom
missies.
Uit een inventarisatie van deze
krant blijkt dat Kamerleden steeds
meer ongemak voelen bij pro-Rus
sische politici zoals Forum voor
Democratie-leider Thierry Bau-
det. Een Kamerlid dat niet met
naam genoemd wil worden, zegt:
,,Het heeft absolute topprioriteit
om Forum voor Democratie weg te
houden bij overleg waarin gevoe
lige informatie wordt gedeeld die
Rusland raakt. De PVV heeft het
voordeel van de twijfel.''
VVD-Kamerlid Ruben Brekel-
mans deelt de zorg, volgens hem
'gaan alle alarmbellen af voor het
geven van vertrouwelijke informa
tie aan Forum voor Democratie.
Partijleider Thierry Baudet schokte
de Kamer met zijn pro-Russische
houding, zelfs na de inval van Rus
land in Oekraïne.
Maar VVD'er Brekelmans schetst
meteen de moeilijkheid van een
uitsluiting: ,,Het standpunt van Fo
rum is verderfelijk en weerzinwek
kend. Het is een dilemma, want het
is ook een democratisch recht. Dat
soort banden moet wel eerst zijn
vastgesteld.'' Hier komt onderzoek
naar, nadat GroenLinks-leider Jesse
Klaver succesvol een motie in
diende om Russische financiering
te onderzoeken van Nederlandse
politieke partijen.
De GroenLinks-leider vindt dat
pro-Russische partijen zoals PVV
en FvD sowieso géén toegang meer
moeten krijgen tot vertrouwelijke
informatie. ,,We moeten ons niet
alleen beschermen tegen de Rus
sen, maar ook tegen de inmenging
hier in Nederland.'' Vorige week
schreef Klaver Kamervoorzitter
Vera Bergkamp een briefwaarin hij
wil dat ze onderzoekt of 'fracties
die in de Kamer meegaan in de re
toriek van de agressor Poetin, al dan
niet tijdelijk worden uitgesloten
van toegang tot deze informatie'.
Retoriek
D66-Kamerlid Joost Sneller vindt
dat je wel 'een smoking gun' moet
hebben om iemand uit te sluiten
van vertrouwelijk overleg. ,,Mee-
gaan in de retoriek van Poetin, zoals
Klaver zegt, hoort daar niet bij.
Maar wel als hij niet onafhankelijk
zijn Kamerlidmaatschap vervult, of
vertrouwelijke informatie lekt, dan
heb je een grond om iemand uit te
sluiten.''
In het verleden was er vooral
angst dat de Communistische Par
tij Nederland niet met staatsgehei
men te vertrouwen was. De
CPN-fractie werd uitgesloten van
de commissievergaderingen Bui
tenlandse Zaken toen Tsjechoslo-
wakije een communistische om
wenteling had. Na de verkiezingen
van 1948 werd het CPN-Kamerle-
C In het verleden was
er vooral angst dat de
Communistische
Partij Nederland niet
was te vertrouwen
met staatsgeheimen
den verboden om lid te worden van
de Kamercommissies Indische Za
ken, Handelspolitiek, Civiele Ver
dediging, Oorlog en Marine en
Kernenergie.
Eind december is de partij van
Thierry Baudet ook al eens buiten
spel gezet. Het kabinet lichtte in het
diepste geheim alle fractievoorzit
ters in de Tweede Kamer in over de
voorgenomen aanschaf van het
schilderijDe vaandeldrager van
Rembrandt. Alleen één van hen
kreeg geen telefoontje: Forum voor
Democratie-leider Thierry Baudet.
De minister was bang dat Forum
het zou laten uitlekken. Vorige
week was er een opvallend mo
ment toen minister van Defensie
Kajsa Ollongren zei dat ze informa
tie over wapenleveranties vanaf nu
'geserreerd' zou delen. Ze kondigde
aan dat nieuws over wapenleveran
ties aan Oekraïne niet meer publie
kelijk gedeeld zal worden, nu de
oorlog met Rusland een feit is.
Vertrouwelijk
Kort daarop wandelde ze naar het
parlement om de Kamer - maar
niet iedereen - vertrouwelijk op de
hoogte te brengen, zo lijkt het. De
Kamercommissie Defensie wist
van niets, blijkt na een inventarisa
tie van deze krant. Ondertussen lie
pen er in het Kamergebouw men
sen rond die gelinkt kunnen wor
den aan de Commissie Inlichtin
gen- en Veiligheidsdiensten
(CIVD). In die zogenoemde 'com
missie stiekem' worden in de regel
staatsgeheimen gedeeld.
Niet alleen Ollongren was er, ook
minister Hanke Bruins Slot van
Binnenlandse Zaken en de voorzit
ter van die commissie, Sophie Her
mans (VVD), werden gesignaleerd.
Die commissie telt slechts vier le
den: de fractievoorzitters van VVD,
D66, CDA en PVV.
Doordat die route wordt bewan
deld heeft Forum voor Democratie
ook geen toegang tot de informatie.
Een ingewijde beschrijft dat die
commissie stiekem wordt gebruikt
'voor operaties die niet openbaar
kunnen worden gemaakt', en dat
'bijvoorbeeld wapenleveranties aan
Oekraïne' daar ook onder kunnen
vallen. Weer een ander suggereert
dat deze samenkomst van de com
missie 'echt niets' met het ongemak
over FvD te maken had.
Niet alleen in de commissie stie
kem wordt vertrouwelijke informa
tie gedeeld, maar soms ook in de
commissie Defensie. ,,Dan gaat het
om technisch hoogwaardige wa
pens. Maar ook over de kwetsbaar
heid van het Nederlandse cyberdo
mein" zegt een Kamerlid.
Commissie stiekem
Voormalig minister van Defensie
Eimert van Middelkoop signaleert
de lastige situatie tond de informa
tieverstrekking. De ex-bewinds
man van de ChristenUnie plaatst
grote vraagtekens bij het delen van
staatsgeheimen in de commissie
stiekem.
,,Daar is die commissie niet voor
bedoeld. Als die inlichtingendien
sten moeten inbreken of taps zet
ten, dan wordt dat daar gedeeld.
Wapenleveranties horen niet in die
commissie thuis.'' Zijn opvolger,
oud-minister van Defensie Hans
Hillen (CDA), zit daar pragmati
scher in. ,,Ons land is ook niet be
doeld om oorlog te voeren. Ik zou
het wél in de commissie stiekem
doen.''
Kort nieuws
GO DINSDAG 8 MAART 2022
Poetin-fan Baudet zet
parlement voor het blok
Jan Hoedeman
Marcia Nieuwenhuis
Den Haag
Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet stuit in de Kamer op wantrouwen. foto phil nijhuis
Het Prinses Maxima
Centrum voor kinderonco-
logie in Utrecht gaat hel
pen bij de behandeling van
Oekraïense kinderen met
kanker. Deze week worden
de eerste kinderen al in het
centrum verwacht voor de
voortzetting van hun be
handeling, nu door de oor
log in Oekraïne een acute
noodsituatie is ontstaan.
Ruim 1,73 miljoen men
sen zijn Oekraïne ontvlucht
sinds Rusland aanviel. Dat
meldt VN-vluchtelingenor-
ganisatie UNHCR. Dat zijn
er zo'n 200.000 meer in
een etmaal. Het leeuwen
deel vluchtte naar Polen.
Daar zijn inmiddels meer
dan 1 miljoen mensen gear
riveerd uit het buurland.
Ook buurlanden als Hon
garije, Roemenië, Slowakije
en Moldavië hebben veel
vluchtelingen ontvangen.
Rusland heeft de eerste
boetes opgelegd voor ver
meend nepnieuws over het
leger, op basis van een wet
die het parlement in Mos
kou vorige week aannam.
Die voorziet in boetes en
celstraffen tot vijftien jaar,
reden voor tal van wes
terse media om hun ver
slaggevers uit het land te
rug te halen. De Russische
regering verbiedt media
de actie in het buurland
aan te duiden als invasie of
oorlog.
Nederland steunt een
eventueel verzoek van
Finland om lid te worden
van de Navo. ,,We staan er
er zeer voor open", zei mi
nister Wopke Hoekstra van
Buitenlandse Zaken giste
ren tijdens een bezoek aan
Finland. Door de Russische
invasie in Oekraïne is de
houding in Finland omge
slagen. Helsinki heeft de
zijde van Kiev gekozen.
Zeker 406 burgers zijn
volgens de Verenigde
Naties om het leven geko
men door de oorlog in Oe
kraïne. Onder hen zijn 27
kinderen, 801 mensen zijn
gewond geraakt. Het
VN-mensenrechtenkantoor
denkt dat het aantal slacht
offers in werkelijkheid veel
hoger is.
Rusland heeft Neder
land en tientallen andere
landen als 'onvriendelijk'
bestempeld, melden Russi
sche persbureaus. Deals
met bedrijven en individuen
uit deze landen moeten
voortaan worden goedge
keurd door een speciale
commissie. Op de lijst
staan onder meer alle
EU-landen, de Verenigde
Staten en het Verenigd Ko
ninkrijk.
