'Verhip, denken die
talkshow-redacties, een
oudere vrouw die toch
5
oe het komt? Geen
idee, zegt ze. Maar
ze kan tegenwoordig
élke avond wel in
een talkshow zitten
- mocht ze dat ambi-
eren, hè. Of in een
quiz. Of in een spelprogramma. Ze
wordt de laatste tijd ineens suf
gebeld. 'Kennelijk,' zegt Brigitte
Kaandorp, 'wordt er gedacht: verhip,
een oudere vrouw die tóch leuk
blijkt te zijn! Die kan je er best bij
hebben.' Schaterlach.
Haar man noemt het moederpower
- de onverwachte kracht die vrou
wen van een zekere leeftijd kunnen
uitstralen. Ze somt op: 'Je hebt
kinderen opgevoed, je bent door
crises gegaan, ook in je relaties. Er
zijn mensen doodgegaan. Je bent
door de overgang gekomen. Als je
dan nog overeind staat, als je dan
nog iemand bent, goed in je vel
zit, dan bén je ook nog iemand.'
De komende maanden staat de
comédienne op het toneel met nog
zo'n powerhouse, Jenny Arean, wier
stem ondanks haar 79 jaar geen
spat heeft ingeboet aan kracht. In
Gedeelde Smart, dat vanwege
coronaperikelen anderhalf jaar
lang in de ijskast stond, zingt de
keizerin van het vaderlandse
chanson liederen en fungeert
Kaandorp als spreekstalmeester.
Vrijdag staan de grande dames
patsboem voor een uitverkochte
zaal met achthonderd man. Tijd
om even lekker in te spelen was
er niet. Jenny Arean vindt dat
eigenlijk maar niets, zegt Kaan
dorp, die houdt van een gedegen
voorbereiding, maar zij zelf gedijt
bij improviseren. 'We hebben
natuurlijk ervaring genoeg om
onze reet te redden.'
'Ja, jaaaaa, nou, ik ben wel echt de
spreekstalmeester. Als Jenny Dit is
mijn lijf zingt, gaat die hele zaal uit
zijn dak. Ze blaast met een Édith
Piaf-, Shirley Bassey-achtige
kracht. Daar kan ik niet overheen
hoor. Ik zing daarna een piepklein
liedje wat ik al lang geleden heb
geschreven, over een oude draaideur die niet
zo lekker meer gaat. Ik heb wel een of twee
epische nummers gemaakt, Leven zonder angst
bijvoorbeeld, maar na Jenny heeft dat geen zin.'
Die piepende draaideur, wie van jullie is dat?
'We zijn allebei een piepende draaideur. Zo is
het leven. Die draaideur heeft zijn hele leven
iedereen er doorheen gelaten, er heeft een keer
iemand in gebraakt en hij is zes keer kapot-
gegaan... Ik voel me zo vreemd de laatste tijd/ik
heb zo'n last van duizeligheid/en ik hoor mensen
zeggen dat ik slijt/ik ben mijn draai in enen
kwijt. Het gaat over oud worden natuurlijk.'
Was jij je draai ook in enen kwijt?
'Nou. Ik heb me een periode heel slecht gevoeld.
Je bent tot misschien wel vijftig, onoverwinne
lijk. Dan ineens slaat het verval letterlijk toe.
Je huid wordt minder elastisch, je bent niet
meer vruchtbaar, je voelt je tien jaar lang alsof
je de volgende dag ongesteld moet worden.
Als je niet uitkijkt, zak je uit, je borsten gaan
op je knieën hangen. Sommige vrouwen raken
daarvan in paniek.'
'Iedereen raakt in paniek. Je probeert er nog
wat aan te doen, en dan blijkt er geen houwen
aan. Daar ga je. Als je daar weer uitkomt, ben
je al je zekerheden kwijt, je staat naakt in het
leven als het ware. En dan moet je maar eens
kijken wat er van je over is. Als je je dan kan
losmaken van de teleurstelling over wat je
allemaal kwijt bent, blijkt dat je best nog een
heel leuk wijf bent. Dan blijk je niet helemaal
ingestort, dan ga je terug naar de essentie. En
die essentie heb je in al die jaren opgebouwd,
je bent ook leuker dan toen je achttien was.'
Als komiek heb je misschien het voordeel dat
je voor je werk minder afhankelijk bent van je
uiterlijk dan een actrice.
'Dat klopt. Het is fijn als je er leuk uitziet, maar
het is niet belangrijk. Dat wil niet zeggen dat
je denkt: kan mij het schelen. Ik wil er ook zo
leuk mogelijk uitzien. Ik heb de fout gemaakt
dat ik - of fout, ik had dikke oogleden, die
zaten echt voorbij mijn wimpers. Dus ik heb
toen in een vlaag van ik-ga-er-wat-
aan-doen een ooglidcorrectie laten
doen. Dat had achteraf geen enkele
zin. Het is ook nogal wat hè, ik heb
mijn gezicht nodig, ik ben geen
typist. Ik zou er ook nooit nooit
nooit meer iets aan laten doen,
ook geen botox, niks. Ik ben me
echt het lazarus geschrokken.'
Het ziet er nu mooi uit, toch?
'Mwah, vind je? Ik schrik nog altijd
als ik in de spiegel kijk. Ik had ook
wel heel veel ooglid.' Ze duwt haar
wenkbrauw omhoog. 'Zie je? Die
arts heeft hier twee centimeter en
hier zelfs nog iets meer weggehaald.
Het heeft me niet van onzekerheid
afgeholpen. En het helpt niks,
want alles gaat toch weer hangen.'
Je zit nu veertig jaar in het vak. In
hoeverre ben je veranderd?
'Wat ik merk, is dat ik steeds meer
durf te vertrouwen op mezelf. Ik
heb zoveel vlieguren gemaakt. Je
raakt ontspannener. Het lijkt ook
alsof die onbevangenheid van de
eerste jaren weer terug is. Dat is
ook het verschil tussen Jenny en
mij. Ik durf het toneel op te lopen
en te denken: we zien wel. En ik
kan me steeds beter uitdrukken
in liedjes zonder dat ze grappig
hoeven te zijn. Over sommige
dingen kan ik niet vertellen, maar
wel zingen. Zoals Het is gebeurd,
naar aanleiding van de zelfdoding
van mensen uit mijn omgeving.
Het is over/Over en gebeurd, het
is voorbij/En ik weet niet waar je
bent, maar niet bij mij/Het is voor
bij. Toen ik dertig was durfde ik
zoiets niet. Mijn eerste 'mooie'
liedje, dat vond ik doodeng, ik
hoefde maar één keer zó te kijken
en iedereen lachte alweer. Ik wist
14
cc
•=c
Uj
Cl
Ui
O
Sc
sc
z
O
Zing jij ook?
Alle vrouwen, denk ik.