5
11
Kritieke planbare
zorg lukt veel beter
Beeld van Anne
Frank gestolen
Pakje 'Optimel'
zit vol telefoons
ONDERZOEK
BEWIJS VOOR VERBAND BIJ OVERLEDEN EX-VOETBALPROF
mensen willen helpen en is al
tijd bloeddonor geweest. Hij had
dit gewild.''
Toen Vijverberg Holverda's
hersenen onderzocht, was de
uitkomst vrijwel direct helder:
de ex-Spartaan leed aan CTE,
chronische traumatische encefa-
lopathie. Deze aandoening is in
de Verenigde Staten inmiddels
vaak aangetroffen bij overleden
oud-footballspelers.
Neuroloog Vijverberg noemt
het aangetroffen verband 'uniek'.
Maar het is niet zo dat de KNVB
nu meteen het Britse voorbeeld
moet navolgen, stelt hij. Daar
geldt inmiddels in het jeugd
voetbal een kopverbod voor spe
lers onder de 12 jaar. ,,In het ama
teurvoetbal wordt beduidend
minder gekopt dan aan de top,
blijkt uit onderzoek.''
De neuroloog hoopt dat meer
voetballers het voorbeeld van
Holverda volgen. Zo had hij
graag de hersenen van de recent
overleden Wim Jansen onder
zocht. De Feijenoord-icoon leed
eveneens aan dementie. ,,En ik
zou graag gezonde ex-voetbal
lers zonder klachten langdurig
volgen. Je wilt niet alleen men
sen met dementie selecteren."
Positief
Holverda's familie is blij dat de
ziekte van hun vader een posi
tieve kant kent. Robin heeft
vrede met diens overlijden.
,,Mijn vader had zijn voetbal
loopbaan voor geen goud willen
inruilen. Hij heeft met allerlei
mooie spelers gevoetbald, zo was
hij dik met René van der Gijp.''
Zoon Holverda - zelf haalde
hij de hoofdklasse - heeft onder
tussen niets tegen koppen. ,,Het
is toch prachtig om een spits
hoog boven iedereen uit te zien
torenen om de bal in het net te
kletsen?''
de bal probeerden te onder
scheppen.''
Later klopte Holverda aan bij
neuroloog Jort Vijverberg van
het Amsterdam UMC, die is ge
specialiseerd in hersenschade bij
sporters. ,,Ik antwoordde Wout
dat het verband waarschijnlijk is,
maar dat het niet te bewijzen
valt'', aldus Vijverberg.
MohammedAli
Volgens de neuroloog is de re
latie tussen hersenschade bij
vechtsporten en American
Football inmiddels aangetoond.
Bekende voorbeelden zijn boks
legende Mohammed Ali, en
meer recent Aaron Hernandez,
de American Football-speler die
tijdens zijn leven een moord
pleegde en later suïcide. ,,De im
pact op het hoofd is bij die spor
ten echter vele malen zwaarder
dan bij voetbal.''
De aanwijzingen dat repete
rende kopballen schadelijk zijn,
nemen echter toe. Onderzoek
door de Universiteit van Glas
gow toonde aan dat voetballers
een 3,5 maal grotere kans lopen
op ernstige neurologische aan
doeningen, van dementie tot
ALS en parkinson. Tegelijk is
veel nog onduidelijk, beklem
toont Vijverberg. ,,Lang niet ie
dere oud-voetballer ontwikkelt
dementie. Waarom, weten we
niet. Het kan met genetische
aanleg te maken hebben.''
Voor absolute zekerheid over
de herkomst van Holverda's de
mentie was hersenonderzoek
noodzakelijk. Vijverberg vroeg
diens familie om hun vaders
brein ter beschikking te stel
len. Zoon Robin en dochter
Melissa hoefden niet lang na te
denken. ,,Mijn vader heeft altijd
Mijn vader had zijn
voetballoopbaan
voor geen goud
willen inruilen
Oud-Spartaan Wout
Holverda ontwikkelde
dementie als gevolg van
zijn voetbalcarrière,
zeggen onderzoekers
van het Amsterdam
UMC. Hij is de eerste
voetballer in Nederland
bij wie dit verband
officieel is vastgesteld.
De aanwijzingen dat
veelvuldig koppen
schadelijk is voor
het brein, zijn er al
jaren. Een verband
was in ons land echter nog nooit
gelegd. Tot nu. De begin decem
ber vorig jaar overleden ex-prof
voetballer Wout Holverda kent
de wrange primeur. In de jaren
80 was de Leidse spits namens
Sparta een ware plaag voor ver
dedigers in de eredivisie. In 136
wedstrijden scoorde Holverda
56 goals, waarvan ondanks zijn
lengte van 1,78 meter vele met
het hoofd.
In 2013 ontdekten zoon Robin
en zus Melissa dat hun vader
vergeetachtig raakte en zichzelf
verwaarloosde. ,,We zijn met
hem naar het ziekenhuis gegaan
en daar werd meteen duidelijk
dat hij aan dementie leed'', ver
telt Robin. Holverda senior was
55 jaar. Hoewel de artsen alzhei
mer noemden, werd de link met
het koppen meteen gelegd.
,,Mijn vader legde het verband
zelf ook. Hij heeft ontelbare bal
len gekopt, ook van die zware vol
water. Regelmatig kreeg hij een
beuk tegen het hoofd als keepers
GO ZATERDAG 5 MAART 2022
UTRECHT
Het aantal ziekenhuizen dat
kritieke maar planbare zorg
weer op tijd kan uitvoeren, is
toegenomen tot 87 procent.
Dat meldt de Nederlandse
Zorgautoriteit (NZa). Het gaat
dan bijvoorbeeld om kanker
behandelingen. Vorige maand
lukte het 76 procent van de
ziekenhuizen om zulke ope
raties op tijd uit te voeren.
Vijf ziekenhuizen kunnen de
kritieke planbare zorg nog
niet altijd binnen zes weken
leveren, als gevolg van de
nasleep van corona. Als zulke
zorg langer wordt uitgesteld,
kan dat schadelijke gevolgen
hebben voor de gezondheid
van de patiënt.
BUENOS AIRES
In de Argentijnse hoofdstad
Buenos Aires is het bronzen
beeld van Anne Frank gesto
len. Het beeld stond naast de
Nederlandse ambassade,
waar het werd geplaatst in
samenwerking met het Cen-
tro Ana Frank Argentina. Het
was een kopie van haar beeld
in Amsterdam. De enige an
dere kopie staat in Berlijn.
Het beeld in Buenos Aires
werd in 2014 onthuld in aan
wezigheid van rabbijn Soe-
tendorp, een vriend van An-
nes vader, Otto Frank. Moge
lijk waren de dieven uit op het
brons, vanwege de economi
sche malaise in Argentinië.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Bij de gevangenis in Alphen
aan den Rijn heeft een drone
gisteren een pak 'Optimel'
gedropt op een luchtkooi.
Door oplettende medewer
kers is het pak met daarin
smokkelwaar direct onder
schept. In het pak zaten tele
foons en opladers, die waren
ingepakt in folie. Het is niet
voor het eerst dat wordt
geprobeerd iets binnen te
smokkelen bij de gevangenis
in Alphen. Vorig jaar zijn bo
ven de luchtplaatsen netten
aangebracht om smokkel te
voorkomen. Alphen was ruim
twee jaar geleden de eerste
gevangenis in ons land waar
deze netten zijn opgehangen.
Holverda raakte dement
door de vele kopballen
GQUWN&d
FOTO VI IMAGES VOETBAL INTERNATIONAL
Oud-Spartaan Wout Holverda in 2014. foto pim ras
- Robin, zoon van Wout
David Bremmer
Rotterdam/Amsterdam
Spartanen
Wout Holverda en
Ronald Lengkeek maken
het Feyenoord-doelman
Joop Hiele lastig in 1983.