M
Andre had bezorgservice en brengt nu medicijnen en eten rond
7
Nederlandse verloskun
digen en artsen bieden via
videobellen hulp aan
mensen in Oekraïne.
Vanuit het gebombar
deerde Charkov probeert
Kristina Babenko vraag en
aanbod te koppelen. „Veel
mensen hier hebben
medische steun nodig.''
Tientallen Nederlandse
verloskundigen en artsen
staan via Facebook, Face-
Time en andere online
kanalen paraat om men
sen in Oekraïne bij te staan met me
dische adviezen. ,,Mensen die in een
schuilkelder zitten, kunnen niet naar
een dokter. In de chaos die nu in het
land heerst zijn vrouwen zwanger,
worden baby's geboren. Wij willen
iets voor ze doen'', zegt Marjon Kui
pers, een van de initiatiefnemers.
Meerdere ziekenhuizen zijn vol
gens de Oekraïense overheid door
het oorlogsgeweld verwoest. Het zie
kenhuis van Tsjernihiv, een stad in
het noorden, zou gisteren zijn ge
raakt door twee kruisraketten. Dins
dag sloeg een raket in vlakbij een zie
kenhuis in Zjytomyr, een andere stad
in het noorden, waarbij de ruiten aan
diggelen gingen. Kinderziekenhuis
Ohmadyt in Kiev is naar de kelder
verplaatst om patiëntjes, hun ouders
en het zorgpersoneel tegen het oor
logsgeweld te beschermen.
Ontlasten
Via de Facebookgroepen Doctors On
line Help en Midwife Online hebben
zich tientallen Nederlandse artsen en
verloskundigen aangemeld om men
sen in Oekraïne te helpen. Patiënten
verplegen die gewond raken bij een
bombardement kan een arts op af
stand niet, erkent Kuipers. ,,Maar op
afstand kun je wel advies geven en
mensen geruststellen. Zo hopen we
te voorkomen dat de medische hulp
die ter plaatse nog wel aanwezig is,
wordt belast met huis-, tuin- en keu-
kenvragen.''
Voor zwangeren is het extra be-
We maken de
beschikbare
artsen voor
hen zichtbaar
langrijk dat ze bij iemand terecht
kunnen, zegt Kuipers, die gespeciali
seerd is in trauma's en als docent ver
bonden is aan een Europees pro
gramma om mensen in Oekraïne te
trainen. ,,Stress tijdens de zwanger
schap kan op latere leeftijd veel effect
hebben bij het kind. Door corona
hebben artsen en verloskundigen
ervaring opgedaan met online con
sulten. Die komt nu van pas.''
Bevalling
Oekraïense zwangeren kunnen gratis
terecht bij een verloskundige via In
Partu, een onlineplatform waarbij
3500 Nederlandse verloskundigen
zijn aangesloten. In geval van nood
kunnen die zelfs assisteren bij een
bevalling, zegt verloskundige
Rosanne van der Sterre, oprichtster
van In Partu. ,,We kunnen omstan
ders adviseren wat ze moeten doen
en de vrouw advies geven over bij
voorbeeld de houding. Vanuit Neder
land kunnen we niet de hartslag con
troleren van de baby in de buik, of
medicijnen voorschrijven voor hoge
bloeddruk. Maar we kunnen wel vra
gen beantwoorden van zwangeren
die in een schuilkelder zitten en zich
zorgen maken over hun baby of hun
eigen gezondheid.''
De behoefte aan zulke hulp is
groot, zegt Kristina Babenko, een Oe
kraïense wetenschapper en goede
vriendin van Kuipers. Vanuit een
kantoorgebouw met schuilkelder in
Charkov probeert zij landgenoten die
medische assistentie nodig hebben
in contact te brengen met de buiten
landse hulpverleners. ,,Hoe bereiken
we ze? Veel mensen spreken geen of
slecht Engels.'' Tijdens onlineconsul-
ten kan de vertaalfunctie van Face-
book worden gebruikt, zegt Kuipers.
,,Die werkt fantastisch. Maar eerst
moeten we zorgen dat mensen ons
weten te vinden.'' Ook is in schuil
kelders vaak geen of een slechte in
ternetverbinding.
Tot daadwerkelijke onlineconsul-
ten is het nog niet gekomen. Babenko
heeft inmiddels contact gelegd met
een medische app. ,,Mensen met een
smartphone gebruiken de app om
een afspraak in te plannen bij hun
huisarts. Via deze app gaan we de
artsen zichtbaar maken die op af
stand beschikbaar zijn.''
Voor de oorlog (lees: vorige week
woensdag nog) had Andre Polon-
ski een fijn lopende bezorgservice
van zelfgemaakte voedselproduc
ten in en rond Charkov, de tweede
stad van Oekraïne. Deze week
ging hij met een kistje appels een
metrostation in om ze uit te delen
aan de inwoners van de stad die
daar schuilden tegen de Russische
raketten. ,,Ik ben een service be
gonnen om gratis eten en medicij
nen te brengen naar kwetsbare
mensen die het zelf niet meer
kunnen halen vanwege de oorlog'',
vertelt hij via spraakboodschappen
via Telegram.
God
Dus rijdt hij, tussen de alsmaar
klinkende luchtalarmen de stad
(1,4 miljoen inwoners) door met
groente en vlees. ,,De universiteit
belde dat er een groep studenten al
zes dagen vastzat op de campus. Er
is wel eten in de stad, maar ze kon
den het daar niet krijgen. Toen ben
ik het maar gaan brengen.'' Het
geld dat daarvoor nodig is, zamelt
hij in via sociale media. ,,Het is eng
om op straat te zijn, het lucht
alarm gaat heel de tijd af. Maar ik
probeer geen angst te hebben. Dit
voelt als mijn opdracht en ik ver
trouw op God.''
Die hulp van God kan Polonski
goed gebruiken. De aanvallen op
het oostelijke Charkov, dat maar
Het is eng om
op straat te zijn,
het luchtalarm
gaat heel de tijd af
40 kilometer van de Russische
grens ligt, worden met de dag he
viger. Dinsdag ontplofte er al een
bom op het centrale plein van de
stad. Gisteren werd het hoofdbu
reau van de politie met raketten
bestookt. Volgens de Staatshulp-
dienst van Oekraïne werden bij
die aanval ook woongebouwen ge
troffen. Bij de aanvallen vielen vol
gens de Oekraïners vier doden en
negen gewonden. Dat brengt het
aantal dodelijke slachtoffers van
de afgelopen dagen op zeker 21.
De Oekraïense president Zelen-
ski noemt de aanval op de stad
'onverholen terreur'. De inwoners
lopen op de toppen van hun tenen.
Het continue geluid van alarmen,
raketten en overkomende vliegtui
gen is funest voor hun zenuwen.
,,Ze vliegen zo laag dat de ramen
ervan trillen. Het is een vreselijk
geluid, ik word er erg nerveus
van'', vertelt Galyan Oleksiyenko
dinsdagavond laat. Ze zit samen
met haar man in hun appartement
op acht hoog, net buiten het cen
trum van de stad. De ramen zijn
geblindeerd, er brandt weinig
licht. Zodat Russische vliegtuigen
het gebouw niet als doelwit kun
nen zien. ,,We kunnen niets doen,
behalve proberen in leven te blij
ven.'' Gisteren meldde hun doch
ter, die in Engeland woont, dat
haar ouders nog veilig zijn.
GO DONDERDAG 3 MAART 2022
Annemieke van Dongen
Rotterdam Charkov
In een schuilkelder in Kiev zorgt een bezorgde moeder voor haar te vroeg geboren baby's. foto epa
Zwangere in schuilkelder
krijgt advies uit Nederland
- Kristina Babenko,
wetenschapper
ROTTERDAM CHARKOV
Al dagen zuchten de inwoners
van Charkov onder Russische
bommen en granaten. Andre
Polonski brengt tussen de lucht
alarmen door eten rond, hoe
hard de explosies ook zijn.
,,Het voelt als mijn opdracht.''
- Andre Polonski
- Cyril Rosman
