Prijs gas
en benzine
gaat door
het plafond
EU-regel geeft direct recht op studie en werkvergunning
3
OORLOG OEKRAÏNE
RUSLAND
De Europese Unie stelt vandaag een regeling
in werking, die ervoor zorgt dat vluchtelingen
uit Oekraïne hier meteen kunnen werken. Ze
krijgen een speciale verblijfsstatus voor een
jaar. Hun kinderen mogen naar school.
De ministers van de EU-lidstaten
nemen vandaag het formele be
sluit om de zogeheten Tijdelijke
beschermingsrichtlijn te activeren.
Een grote meerderheid heeft zon
dagavond, tijdens een ingelaste
vergadering, al laten weten dat te
zullen doen. De Europese Com
missie spreekt van 'een historische
stap'.
Vluchtelingen uit Oekraïne mo
gen door de Tijdelijke bescher
mingsrichtlijn met onmiddellijke
ingang werken of opleidingen vol
gen in de EU-landen waar ze naar
zijn uitgeweken. Ze hebben recht
op onderkomen, op sociale bij
stand, financiële ondersteuning en
medische zorg. Kinderen mogen in
het opvangland naar school.
Het besluit voorziet ook in een
voudigere controles aan de gren
zen met Oekraïne. Niet-Oe-
kraïense onderdanen die legaal in
Oekraïne verblijven en die niet
kunnen terugkeren naar hun land
van herkomst, vallen er ook onder.
De regeling gaat verder dan de
regeling voor 'gewone' asielzoe
kers. Die mogen maximaal 24 we
ken per jaar werken, terwijl de ter
mijn pas een halfjaar na hun asiel
aanvraag, ingaat. Ook hebben 'ge
wone' asielzoekers een tewerkstel
lingsvergunning nodig.
Commissievoorzitter Ursula von
der Leyen lichtte de activering van
de Tijdelijke beschermingsricht
lijn gisteren toe: „Iedereen die op
de vlucht is voor de bommen van
Poetin is welkom in Europa. We
zullen bescherming bieden aan
mensen die onderdak zoeken en
mensen helpen een veilige weg
naar huis te vinden."
Nederland vindt activering van
de tijdelijke beschermingsrichtlijn
op dit moment niet noodzakelijk,
omdat Oekraïners (nog) niet op
grote schaal asiel aanvragen en al
vrij de EU in kunnen reizen,
schreef het kabinet gisteren aan de
Tweede Kamer. Maar Nederland
gaat er niet voort liggen: 'Desal
niettemin begrijpt het kabinet de
wens van een aantal lidstaten tot
activering van deze richtlijn, nu er
sprake is van zeer uitzonderlijke
omstandigheden. Ook deelt het
kabinet de wens te komen tot een
gelijkluidend Europees antwoord
op de situatie.'
PvdA-Kamerlid Kati Piri diende
deze week samen met Jesse Klaver,
fractievoorzitter van GroenLinks,
een breed gesteunde motie in
waarin het kabinet werd gevraagd
te zorgen dat de vluchtelingen uit
Oekraïne aanspraak op voorzie
ningen kunnen maken, net als
vluchtelingen die wél asiel aanvra
gen.
Piri is blij met de activering van
de richtlijn: ,,Het is de juiste beslis
sing om deze nu te activeren. Want
als wij Oekraïners op de vlucht
echt fatsoenlijk willen opvangen,
moeten zij ook het recht krijgen op
bijvoorbeeld zorg en onderwijs.
Dit is een grote opgave waar het ka
binet zo snel mogelijk mee aan de
slag moet gaan."
Onduidelijkheid
Sinds de Russische militaire inva
sie van Oekraïne zijn meer dan
650.000 mensen naar aangren
zende EU-lidstaten gevlucht. Het
besluit van vandaag maakt een
einde aan de onduidelijkheid over
hun status.
De Tijdelijke beschermings
richtlijn kan twee keer met een
half jaar worden verlengd. De
Het is de juiste
beslissing om
de richtlijn nu
te activeren
richtlijn is bedoeld om onmiddel
lijke bescherming te bieden aan de
personen die deze nodig hebben
en om te voorkomen dat de asiel
stelsels van de lidstaten worden
overspoeld. Hij is in het leven ge
roepen na de oorlog in het voorma
lige Joegoslavië, die halverwege de
jaren 90 ook een vluchtelingen
stroom richting de EU op gang
bracht. Tijdens de vluchtelingen-
crisis in 2015 is hij niet geactiveerd.
,,Vluchtelingen kwamen toen uit
verschillende landen, de stromen
verliepen anders", zegt een woord
voerder in Brussel. Een ander groot
verschil: „Oekraïners mogen al vrij
reizen in de EU.''
Vluchtelingenwerk heeft giste
ren de website nederlandvoorvluch-
telingen.nl in het leven geroepen
voor hulp aan Oekraïense vluchte
lingen.
De Europese gasprijs is naar
een nieuwe recordstand
gestegen. Gisteren schoot
de prijs met nog eens 60
procent omhoog. De benzine
wordt ook steeds duurder
aan de pomp.
De prijsexplosie is uiteraard het ge
volg van de oorlog in Oekraïne en
de onzekerheid over de gevolgen
voor de wereldeconomie. ,,De
markt is bijzonder nerveus", vertelt
Jilles van den Beukel, energiespeci
alist van het Haags Centrum voor
Strategische Studies. ,,In feite is de
recordprijs het gevolg van de markt
die zich afvraagt: hoe groot is de
kans dat Rusland de gaskraan naar
Europa dichtdraait?"
Toen Rusland Oekraïne vorige
week binnenviel, steeg de gasprijs
aanvankelijk ook flink: van 87 dollar
per megawattuur naar boven de 130
dollar. ,,Toch viel dat eigenlijk reuze
mee", legt Van den Beukel uit. Gis
teren moest al rond de 174 euro per
megawattuur worden betaald.
Experts vragen zich af waar het
eindigt. Volgens Hans van Cleef,
energie-econoom van ABN Amro,
valt dat met geen mogelijkheid te
voorspellen. ,,De Engelsen spreken
van uncharted territory, onbekend
terrein. Niemand weet hoe veel de
prijs nog kan stijgen. 250 dollar, of
nog meer? Dat hangt van de paniek
op de markt af."
Bij de vorige piek in december was
gas net geen 181 euro per megawat
tuur waard. Sindsdien daalden de
prijzen tot de Russische inval.
Vooralsnog blijft Rusland overi
gens gewoon gas leveren, terwijl
het Westen blijft betalen. Hoewel
diverse Russische banken zijn afge
sloten van wereldwijd betalings
systeem Swift, zijn banken die
energiebetalingen verzorgen daar
van uitgezonderd. Er vloeit mo
menteel zelfs iets meer gas richting
Europa dan enkele maanden terug.
In het kielzog van de gasprijs lo
pen ook de olieprijzen op. ,,De
markten zijn bezorgd dat de olie
productie uit Rusland wegvalt",
vertelt energiespecialist Van den
Beukel. Automobilisten betalen
aan de pomp de hoofdprijs. De ge
middelde adviesprijs voor Euro95
bedraagt inmiddels 2,265 euro.
- David Bremmer
■d
GO DONDERDAG 3 MAART 2022
Bijzondere status voor
Oekraïense vluchteling
Hans Nijenhuis
Den Haag/Brussel
- Kati Piri
PvdA-Kamerlid
ROTTERDAM
De adviesprijs voor Euro95
bedraagt aan de pomp inmiddels
2,265 euro per liter benzine.
Oekraïense vluchtelingen melden zich in Praag (bovenste foto)
op het treinstation van het Poolse Przemysl en in Siret in
Roemenië. fotos afp, reuters, ap
