H
nma
STE VIGE KORTINGEN
OP ZACHTE KLEUREN
SHOP
C\
13
Nieuw onderzoek naar Tyrannosaurus rex wijst op drie verschillende soorten
0<[aMAs
Ontdek alle fan-TAS-tische kortingen op
De bekendste dinosaurus, de
Tyrannosaurus rex, dient in
drie verschillende soorten te
worden opgeknipt. Dat
betogen Amerikaanse
wetenschappers in een
publicatie. Moet museum
Naturalis in Leiden, eigenaar
van de eerste T. rex buiten de
VS, zich zorgen maken?
David Bremmer
Leiden
Het nieuwe T. rex-onderzoek, te
lezen in tijdschrift Evolutionary
Biology, zorgt voor de nodige op
schudding in paleontologenland.
De drie onderzoekers onderzoch
ten botten van 38 bekende skelet
ten, waarbij zij specifiek naar de
voortanden in de onderkaak en
naar het dijbeen keken. Op basis
van de aangetroffen variatie in on
der meer de grootte, stellen ze
voor de T. rex in drie soorten te
splitsen: de Tyrannosaurus impe
rator, de Tyrannosaurus regina en
een derde soort die de naam Ty
rannosaurus rex behoudt.
De implicaties voor de 'koning
der dinosaurussen' zijn aanzien
lijk. De Tyrannosaurus rex - sinds
Steven Spielbergs film Jurassic Park
uit 1993 wereldwijd een begrip -
verliest een deel van zijn iconische
status. Het beroemde T. rex-skelet
Sue, tentoongesteld in het Field
Museum in Chicago, zou bijvoor
beeld een T. Imperator worden.
Fossiel Stan, vorig jaar voor 32 mil
joen dollar verkocht, een T. Re-
gina. En hoe zit het met onze ei
gen Trix in Naturalis, de enige
T. rex buiten Noord-Amerika?
,,Dit artikel kan de paleontolo-
gengemeenschap en het publiek,
dat gewend is aan de goede oude
T. rex", flink opschudden", zegt
een van de auteurs tegen de New
York Times. Hij maakt de vergelij
king met leeuwen, luipaarden en
tijgers. Zij zijn ook geëvolueerd uit
een oer-katachtige.
De gedachte dat de T. rex eigen
lijk uit verschillende soorten be-
Trix, het enige skelet van een Tyrannosaurus rex buiten de Verenigde Staten. foto reuters
staat, is op zich nog niet zo
vreemd, stellen Nederlandse pale
ontologen. ,,De kans dat de Tyran
nosaurus rex één soort is, acht ik
vrijwel nul", zegt Melanie During.
,,Ze hebben daarvoor te lang op
aarde geleefd, circa 2,5 miljoen
jaar." Skeletten zijn bovendien in
een ruim gebied in Noord-Ame-
rika aangetroffen, voegt collega
Eric Mulder toe.
Tegelijk zijn beiden absoluut
De kans dat de
Tyrannosaurus rex
één soort is, acht ik
vrijwel nul
- Melanie During, paleontoloog
niet onder de indruk van het Ame
rikaanse onderzoek. ,,Het bewijs is
bijzonder magertjes", aldus Mul
der, paleontoloog en conservator
van Twents natuurhistorisch mu
seum Natura Docet. Dijbeenbot-
ten en tanden zijn volgens hem
wel heel weinig eigenschappen
voor een dergelijke vergaande con
clusie. ,,Die valt op basis van dit
onderzoek echt niet te trekken."
Volgens collega Melanie During,
werkzaam aan de universiteit van
het Zweedse Uppsala, zijn 38 ver
schillende skeletten bovendien
'veel te weinig' om de T. rex te
kunnen opsplitsen." De verschil
len kunnen ook in sekse liggen.
Alleen al of een T. rex vrouw of
man was, is uiterst lastig vast te
stellen. ,,Dat lukt alleen als het
skelet is van het moment dat ze ei
eren legde. Het dijbeenbot bevat
dan een extra laagje kalk."
During beklemtoont dat toon
aangevende paleontologen de re
sultaten afwijzen. ,,Evolutionary
Biology is ook geen uiterst promi
nent vakblad." Tegelijk snapt ze de
aandacht voor het onderzoek wel.
,,Elke zucht over de T. rex is nu
eenmaal nieuws."
In museum Naturalis in Leiden,
sinds 2015 de trotse eigenaar van
een T. rex, maakt men zich even
eens geen zorgen. ,,De variaties
waarop onderzoekers zich base
ren, zijn uiterst subtiel en mini
maal", meent Naturalis-paleonto-
loog en onderzoeker Anne Schulp.
Hij hielp mee bij het opgraven van
Trix in de Amerikaanse staat Mon
tana. ,,Bij zo'n grote vleeseter die
aan de top van de voedselpiramide
staat, vind je altijd verschillen in
bouw en lengte. Als je tien men
sen uit de supermarkt plukt en in
een kamer zet, zitten daar ook vijf
lange en vijf kleinere personen
tussen. Maar het zijn allemaal
mensen."
Leefgebied
Trix, die Naturalis destijds voor
zo'n 5 miljoen euro aankocht, blijft
dan ook gewoon een T. rex, stelt
Schulp. De kans dat de T. rex uit
meerdere soorten bestaat, noemt
Schulp - in tegenstelling tot pale
ontologen Mulder en During -
verwaarloosbaar. „Eigenlijk leefde
de T. rex evolutionair gezien
slechts kort. Het leefgebied, een
stukje van Noordwest-Amerika, is
ook niet groot. Ik zie het gewoon
niet gebeuren. Bij andere dino's
houden we bij veel meer variaties
gewoon één naam aan. Je wil niet
eindeloos blijven opsplitsen."
(Adviesprijs 159) 2. Ornella €114,5 (Adviesprijs 229) 3. Taro €59,90 (Adviesprijs 249) 4. Portici €65,70 (Adviesprijs 219)
Een pastelkleurige handtas heeft alleen maar voordelen. Ze zijn tijdloos,
trendy en makkelijk te combineren. Bovendien krijg je nu tot 70% korting
en meer op een selectie pastelkleurige handtassen. Surf snel naar
ninashop.nl en ontdek de volledige collectie.
1. Fiora €47,70
GO DONDERDAG 3 MAART 2022
Trix is misschien geen T. rex
