l
5
rijke Pool een heel hotel in War
schau heeft afgehuurd voor de
vluchtelingen. Vrijwilligers maken
kleine hulppakketten die straks
kunnen worden uitgedeeld aan
mensen in de file. Fryderyk, een
vijftiger, heeft de afgelopen nacht
doorgehaald om slaapplaatsen te
regelen voor een paar families. Hij
is doodvermoeid. ,,Dit zijn onze
buren, onze vrienden, wat moeten
we anders? En ik weet dat in Polen
lang niet alles perfect is, met een
regering die meer kwaad dan goed
doet, maar als ik dit zie, dat we dit
zo doen als land, dan vind ik dat
echt ongelooflijk."
Iedereen helpt elkaar
Aan de andere kant van de grens
(aan de andere kant van alles, ei
genlijk) is de sfeer gelaten. Er is
geen paniek bij de mensen die Po
len in willen, er wordt niet ge
duwd en getrokken: iedereen die
hier aan de deur klopt, wordt bin
nengelaten, of je nou wel of niet je
paspoort bij je hebt. Maar het gaat
om zoveel mensen dat het voor
geen meter opschiet.
We krijgen een lift in een busje
vol met hulpgoederen en gaan
langzaam maar zeker op weg naar
Lviv, een dikke 80 kilometer ver
derop, mét de spullen voor Olenka
en haar kindje. De rij stilstaande
auto's heeft geen einde, zo lijkt
het. Aan de nummerborden kun je
zien waar ze vandaan komen: Ter-
nopil, Kiev, Ivano-Frankivsk,
Zjytomyr, Rivne, het houdt maar
niet op. En langs de rij auto's lopen
mensen, met een koffer, een rug-
ten zijn sowieso al opgeroepen
voor de komende drie maanden.
Onderweg zien we geen solda
ten of militair materieel, wel poli
tie en verkeersregelaars in gele
hesjes. Af en toe is er een wegver
sperring, maar niemand wordt te
gengehouden. Soms, bij een afslag
naar een dorpje, houden mannen
de wacht bij een slagboom en een
stapel zandzakken. ,,Gewoon bur
gers'', zegt onze chauffeur. ,,Een
soort regionale veiligheids
dienst.'' Hij moet er een beetje om
lachen.
Op drift
Pas in Sudova Vyshnya, 35 kilome
ter van de grens, houdt de rij met
auto's op. We waren aan het begin
van de rit begonnen met tellen,
maar dat hadden we snel opgege
ven. Het moeten er vele duizenden
zijn, met een veelvoud aan passa
giers. De Verenigde Naties hebben
gezegd dat ze in deze oorlog 5 mil
joen vluchtelingen verwachten, en
dat er op dit moment al meer dan
100.000 op drift zijn. Polen heeft
er al 50.000 geteld, maar dat wor
den er alleen maar meer. Het land
telt diverse grote grensovergangen
met Oekraïne. Ook Slowakije,
Roemenië, Hongarije en Moldavië
hebben hun deur wijd opengezet.
De meeste mensen die we van
daag passeerden, zullen er van
nacht nog staan en morgenoch
tend en morgenmiddag ook nog,
en misschien zelfs langer. Het is
net boven het vriespunt hier. Maar
ze blijven wachten of lopen, nie
mand wil op dit moment terug.
zak, op wandelschoenen, op slip
pers, met kinderen aan de hand of
op de arm. Honderden, misschien
wel duizenden. Het is onduidelijk
waar ze vandaan komen. Hebben
ze hun auto ergens laten staan?
Komen ze helemaal vanuit Lviv?
We kunnen niet stoppen om het
ze te vragen, het verkeer moet blij
ven rijden. De mevrouw achterin
ons busje zit hardop te bidden.
,,Voor genade'', zegt ze.
Ook langs de weg: tafeltjes en
kraampjes. Dorpsbewoners heb
ben soep en koffie gemaakt, en de
len boterhammen, fruit en vlees
uit. Allemaal gratis. In Volytsa
treffen we inderdaad Olenka, die
nog steeds vlak bij de kerk staat.
Uit het raampje geven we haar de
spullen van Roman, ze is dolblij.
Na Volytsa komt Mostyska, daarna
Hostyntseve, Tvirzha, Berehove,
kilometer na kilometer zien we
nog steeds alleen maar auto's en
lopende mensen. En het zijn voor
al vrouwen, kinderen en ouderen.
Mannen tussen de 18 en 60 jaar
mogen het land niet meer uit. Zij
moeten blijven om te vechten.
Alle dienstplichtigen en reservis-
Dit zijn onze buren,
onze vrienden, wat
moeten we anders?
GO MAANDAG 28 FEBRUARI 2022
eten
mee, alsjeblieft?'
- Fryderyk, een van de vele
te hulp schietende Polen
F Vrachtwagens staan in de file
bij de grensovergang Hrebenne
in Polen. De wachttijd is opgelo
pen tot zeker zes uur. foto epa
Mensen wachten in Lviv op
een trein naar Polen.
Bij de grensplaats Medyka om
helzen familieleden elkaar als ze
zijn herenigd. fotos ap