PODIUMAGENDA
c - -N
Op de fiets naar je
geparkeerde auto
Jongen werd afgevoerd naar Auschwitz
24 februari t/m 2 maart
7
-- -«rAX
Als de kurk eenmaal van de
fles is, gaat Renée van der
Hulle los. Vol verhalen zit ze
over de omgebrachte Joodse
inwoners van Zierikzee. Hun
struikelstenen verdienen een
poetsbeurt.
De tastbare herinnering aan de
families Van Dijk, Labzowski,
Frenk, Spalter en Wilkens begon
glanzend. Maar vijfjaar na plaat
sing zijn de 22 messing steentjes
in de straten van Zierikzee ter na
gedachtenis aan de voormalige
bewoners daar, dof en donker uit
geslagen. ,,Invloed van weer en
verkeer", zegt Renée van der
Hulle.
Zij nam destijds samen met Jan
Kroesen het initiatief voor de zo
geheten struikelstenen bij de hui
zen van Joodse inwoners, die in
de Tweede Wereldoorlog zijn
weggevoerd naar de vernieti
gingskampen. In totaal 22 stenen
op acht adressen in Zierikzee en
één voor Irma Jacobs in Burgh.
Verspreid over Nederland liggen
er nu zo'n zesduizend van deze
mini-monumentjes in de straten
en meer dan 65.000 binnen Eu
ropa. Nog steeds stuk voor stuk
gemaakt door de Duitse kunste
naar Gunter Demnig, vertelt Van
der Hulle bewonderend over zijn
initiatief. ,,Letter voor letter, cij
fer voor cijfer. Hij doet niet aan
massaproductie, omdat de Joodse
mensen waar de struikelstenen
voor staan het slachtoffer zijn ge
worden van massavernietiging."
Van der Hulle, kind van Joodse
ouders, werd in juli 1946 geboren.
Haar vader en moeder doken op
tijd onder en wisten uit de klau
wen van de bezetter te blijven.
Dat gold niet voor Renées broer
tje André. Hij zag in 1941 in Hil
versum het levenslicht.
,,Een jaar later begonnen de
Duitsers met het stelselmatig op
drijven van de Joden in Neder
land. Mijn ouders hadden vrien
den bij het verzet, die hen aan een
onderduikadres hielpen. Maar
mijn broertje moest ergens an
ders heen. Op één adres met een
kind van anderhalf dat niet altijd
stil was, vonden ze te gevaarlijk.
Dus werd hij ondergebracht bij
een kinderloos echtpaar in
Utrecht. Heel lieve mensen. In
Als na die ochtenden
de struikelstenen
weer glimmen is dat
mooi
het appartement boven hen
woonde een NSB'er. Waarschijn
lijk heeft hij mijn broertje verra
den. Voor kopgeld. Zeven gulden
vijftig, dat was mijn broertje
waard. Ze hebben hem opgepakt
en afgevoerd."
Toevallig valt de sterfdatum
van Mien Labzowski uit Zierik
zee op 17 september 1943 in Aus
chwitz samen met de dag dat
Renées broertje werd omge
bracht. ,,Als je dat ziet, denk je
toch: misschien zaten ze wel bij
elkaar in dezelfde wagon? Het
schept merkwaardig genoeg een
speciale band."
Mien runde een kleding- en
lingeriewinkel aan de Lange No-
belstraat 10 in Zierikzee. Haar ou
ders hadden een manufacturen
zaak aan het Havenpark 5. Ook
daar herinneren drie struikelste
nen voor de deur aan moeder
Laura en haar dochters Betsy en
Rosa. Vader Henoch was op het
moment dat zijn gezin werd op
gepakt in Den Haag en overleefde
de oorlog. Net als zijn derde
dochter Clara, die op tijd was on
dergedoken.
Namen amper te lezen
Van der Hulle heeft het verhaal
van de 23 omgebrachte Joodse
mensen van Schouwen-Duive-
land talloze keren verteld op de
struikelsteenwandelingen die ze
op aanvraag begeleidt. ,,Twee jaar
terug was ik van plan een poets
dag voor de steentjes te organise
ren, maar toen kwam corona. De
messing bovenkant is lelijk ge
worden. Sommige stenen zijn zo
donker uitgeslagen, dat je ze am
per nog kunt herkennen of lezen
welke naam er op staat. Dat is niet
de bedoeling. Dus bedacht ik me,
wat als ik die poetsbeurt nu eens
aanmeld als activiteit bij de vrij-
willigersdagen van NL Doet."
Mensen kunnen zich via de
website van NL Doet aanmelden
voor een ochtend schrobben in
Zierikzee op 11 of 12 maart. ,,Als
dan de steentjes weer glimmen
en de mensen de verhalen daarbij
hebben gehoord, is dat weer
mooi. Zo raken ze nooit verge
ten."
Wat is een acceptabele loopafstand
van je huis naar je geparkeerde auto,
vroeg raadslid Sandra Fontein
(D66) een poos terug. Het ant
woord van de gemeente is honderd
meter. En omdat het op bepaalde
plekken verder is, zorgt de ge
meente voor meer fietsenstallin
gen. Met andere woorden: pak de
fiets van en naar je geparkeerde
auto als je het te ver lopen vindt.
Er is veel te doen over het ver
dwijnen van parkeerplaatsen en
tweede bewonersvergunningen in
Zierikzee. Fonteins echtgenoot Ru
dolf liet op persoonlijke titel een
enquête rondgaan onder inwo
ners en heeft een petitie aan de ge
meenteraad aangeboden om de
parkeerproblemen zo snel mogelijk
aan te pakken. Die petitie was dins
dag 206 keer ondertekend.
B en W erkennen het probleem
en beloven beterschap. Op andere
vragen van het D66-raadslid ant
woorden ze dat er per saldo 80 par
keerplekken zijn verdwenen in Zie-
rikzee (145 geschrapt, maar 65 erbij
aan 's-Heer Lauwendorp, net achter
de Zuidhavenpoort), maar daar
wordt wat aan gedaan. Op de
Hoofdpoortstraat komen er circa
125 plekken bij. Het aantal vergun-
ninghoudersplekken wordt daar
uitgebreid naar 90. Vandaag wordt
in de gemeenteraad een motie van
Leefbaar Schouwen-Duiveland,
GroenLinks en SGP besproken over
de bouw van een extra parkeerdek
aan de Hoofdpoortstraat.
Donderdag
André Manuel
2412
Middelburg
zeelandtheaters.nl
Vrijdag
25 2
I Youpvan'tHek
Oostburg
ledeltheater.nl
Infloyd-Which one is Pink Middelburg
zeelandtheaters.nl
Chris Grem
Ritthem
theatersaanzee.com
Isabelle Beernaert
Terneuzen
zeelandtheaters.nl
Zaterdag
26 2
Camerata Trajectina en
Nelleke Noordervliet
Middelburg
zeeuwseconcertzaal.nl
Blues at the Piek
Vlissingen
depiek.nl
Chris Grem
Renesse
theatersaanzee.com
Het oog van de storm Middelburg
zeelandtheaters.nl
Joris Linssen &Caramba Goes
zeelandtheaters.nl
Dana Winner
Terneuzen
zeelandtheaters.nl
Zondag
27 2
Atlantic Trio met
Maarten Koningsberger
Vlissingen
muziekpodiumzeeland.nl
Ad van der Veen Quartet
Nw en St. Joosland theaterdewegwijzer.nl
Neve-Nobel 100 jaar Toots
Terneuzen
porgyenbess.nl
Parkconcert Trio Galantes
Middelburg
zeeuwseconcertzaal.nl
Woensdag
2 3
Shrek (ook op do 313)
Goes
zeelandtheaters.nl
Zie voor programmawijzigingen en actuele informatie over de
voorstellingen de websites van de betreffende podia!
Deze podiumagenda werd
mede mogelijk gemaakt door:
gj Zeeland
Kijk voor alle culturele evenementen op
zeeuwsecultuuragenda.nl
SD
DONDERDAG 24 FEBRUARI 2022
j
I
Renée van der Hulle bij de drie struikelstenen voor het oude huis en winkel van de familie Labzow-
ski aan het Havenplein in Zierikzee. foto marieke mandemaker
Renées broertje van
2,5 werd verraden
voor 7 gulden 50
Marcel Modde
Zierikzee
- Renée van der Hulle
ZIERIKZEE
Vind je het te ver lopen naar je
geparkeerde auto? Dan kun je
als Zierikzeeënaar de fiets pak
ken. De gemeente Schou-
wen-Duiveland maakt extra fiet
senstallingen bij de grote par
keerterreinen.
FONOS
PODIUM
KUNSTEN
PERFORMING
ARTS FUND NL
SU Provincie