'Meneer Rutte, waarom valt u Poetin persoonlijk aan?'
Cyberaanvallen, troepenopbouw en veel meer beschietingen
3
CONFLICT OEKRAÏNE
RUSLAND
Meer en meer tekenen wijzen
erop dat een militaire
confrontatie in Oekraïne
nadert. Kiev is opnieuw
getroffen door cyberaanvallen
terwijl de opbouw van de
Russische troepenmacht
langs de grenzen doorgaat.
De EU houdt spoedberaad.
Diverse Oekraïense overheidssites
waren gisteren niet te bereiken. Die
van de regering, het parlement en
het ministerie van Buitenlandse
Zaken lagen eruit door massale
ddos-aanvallen. Volgens Oekraïne
zat Rusland achter de aanvallen,
Rusland ontkent dat. Nederland
heeft Oekraïne hulp aangeboden in
de digitale oorlog.
Op beelden van het Amerikaanse
commerciële ruimtetechnologie-
bedrijf Maxar is ondertussen goed
zichtbaar dat zwaar Russisch mate
rieel in zowel Rusland als Belarus
de laatste dagen dichter naar de
grens met Oekraïne is geschoven.
Daar blijken ook nieuwe veldhospi
talen en schuilplekken te zijn opge
trokken.
De Organisatie voor Veiligheid
en Samenwerking in Europa
(OVSE), die de situatie in het
grensgebied dagelijks monitort na
mens circa 55 landen in Europa,
Centraal-Azië en Noord-Amerika
registreert tegelijk meer beschie
tingen langs de grens. Dinsdag wer
den 1927 overtredingen geconsta
teerd van het staakt-het-vuren dat
formeel nog steeds geldt tussen Oe
kraïne en de separatisten in Loe-
hansk en Donetsk. Daags ervoor
waren dat ruim duizend overtre
dingen minder. Verreweg de
meeste overtredingen zijn mortier-
of kanonvuur over en weer.
Oekraïne is beducht voor een
grote Russische aanval. President
Poetin heeft de twee separatisti
sche gebieden in het oosten van
Oekraïne erkend en er troepen
naartoe gestuurd. De vrees is dat de
Russen daarmee geen genoegen
zullen nemen. Oekraïne kondigt
met ingang van vandaag voor dertig
dagen de noodtoestand af uit vrees
voor een invasie.
Evacuatie
Passend bij de toenemende drei
ging meldde het Russische staats-
persbureau Tass dat de evacuatie
van Russische diplomaten uit Oe
kraïne was begonnen. Eerder wa
ren westerse diplomaten al tijdelijk
verplaatst naar de westelijk gelegen
stad Lviv. De regering in Kiev riep
Oekraïners op om Rusland direct te
verlaten. Ook werd afgeraden nog
daarnaartoe te reizen, omdat bij
acute problemen mogelijk geen bij
stand meer kan worden geboden.
De Oekraïense president Volodi-
mir Zelenski wil 'onmiddellijk con
crete garanties' voor de veiligheid
van zijn land. Hij heeft het Westen
en Rusland hierom gevraagd. Ze-
lenski wil graag met Poetin spreken
over de inhoud van deze garanties.
,,De toekomst van de Europese vei
ligheid wordt beslist in Oekraïne'',
zei hij.
De president besloot (nog) niet
tot een algemene mobilisatie van
900.000 reservisten. Wel wordt het
C Mortier- en
kanonvuur schenden
keer op keer het
staakt-het-vuren
Oekraïense leger (200.000 man)
vanaf nu versterkt met 'rekruten
met vaardigheden', vooral mon
teurs. Oekraïners in de leeftijd tus
sen 18 en 60 jaar kunnen worden
opgeroepen voor dienst in speci
fieke eenheden. Ondanks de zorg
wekkende troepenopbouw langs
de grens klinkt er vastberadenheid
in de rangen van de Oekraïners. ,,Zij
komen met dienstplichtigen die
niet gemotiveerd zijn, wij vechten
tot het einde om ons land te verde
digen'', aldus een Oekraïense sol
daat op de BBC.
Ondertussen gaat ook de propa
gandaoorlog tussen Rusland en het
Westen stug door. Volgens een be
richt in de Amerikaanse krant The
Washington Post zou de Ameri
kaanse regering aanwijzingen heb
ben dat er in kringen rond Vladimir
Poetin twijfels groeien over diens
aanpak. Gepensioneerde generaals
zouden aanzienlijke verliezen vre
zen als daadwerkelijk een groot of
fensief tegen het buurland wordt
ontketend, weten insiders. Ook de
Russische bevolking zou verdeeld
zijn over militair ingrijpen.
De Europese Unie straft intussen
regeringsleden, militaire bevelheb
bers en Kremlin-spreekbuizen voor
hun rol in de erkenning en bezet
ting van afvallige Oekraïense re
gio's. Rusland kan ook geen geld
meer lenen in de EU.
De tweede secretaris van de Russi
sche ambassade in Den Haag, de of
ficiële vertegenwoordiging van
Rusland in ons land, confronteerde
Rutte gistermiddag tijdens een se
minar over de Navo in Den Haag
met zijn uitspraken. ,,Waarom valt
u de president persoonlijk aan?
Waarom gebruikt u zulke simplifi
caties in plaats van dat u de Russi
sche nationale belangen probeert te
analyseren?'', wilde hij weten.
Rutte noemde dat 'een legitieme
vraag' en zei de aanwezigheid van
de ambassademedewerker 'te waar
deren'. ,,Ik heb veel te maken gehad
met Poetin'', stelde Rutte, die over
'een goede band' sprak. Maar die
verhouding veranderde 'compleet'
na de Russische annexatie van de
Krim en het neerhalen van MH17,
zei Rutte. ,,Ook daarna hebben we
nog contact gehad, meestal in het
Duits. Hij is iemand die klare taal
begrijpt, dat zag je ook aan zijn
speech. Ik geloof niet dat het hem
bang maakt.''
Rutte verwees naar de toe
spraak van maandag waarin Poetin
stelde dat Rusland wordt bedreigd
door het westen en dat Oekraïne
geen bestaansrecht heeft als zelf
standig land. Ook erkende de presi
dent de onafhankelijkheid van
twee zelfbenoemde volksrepublie
ken in Oekraïne, waar hij een 'vre
desmissie' naartoe stuurt. Het wes
ten noemt dat een flagrante schen
ding van het internationaal recht.
Poetin is iemand die
klare taal begrijpt.
Ik geloof niet dat het
hem bang maakt
Rutte benadrukte dat Rusland
niets te zeggen heeft over eventuele
ambities van Oekraïne om lid te
worden van de Navo. ,,Er zijn dertig
landen, de lidstaten van de Navo,
die beslissen over lidmaatschap.
Poetin heeft daar niets mee te ma
ken.''
Veiligheid
Op het door Nederland en Duits
land georganiseerde seminar, over
de toekomstplannen voor de Navo,
stelde Rutte dat de EU meer moet
doen aan de eigen veiligheid. ,,De
realiteit is dat de EU nu voor de ei
gen veiligheid zeer afhankelijk is
van de Navo en de trans-Atlanti
sche band. We zijn niet in de positie
om een gelijkwaardig alternatief te
creëren, en dat moeten we ook niet
willen proberen.'' Maar, zei hij, de
EU kan wel 'meer vastberadenheid
tonen' als het gaat om veiligheid en
defensie. Zo wil hij dat Europese
landen 'meer militair vermogen'
ontwikkelen dat op verschillende
manieren kan worden ingezet. ,,Zo-
als binnen de Navo, in EU-missies
en met coalities van landen. Dat zal
ons meer zelfredzaam maken als
het gaat om het garanderen van vei
ligheid in en rond ons eigen grond
gebied, en het zal de Navo als geheel
sterker maken.'' Nederland inves
teert deze kabinetsperiode structu
reel 3 miljard euro extra in defensie.
- Hanneke Keultjes
GO DONDERDAG 24 FEBRUARI 2022
Een Oekraïense reservist
in Kiev pakt zijn spullen bij
elkaar om in actieve dienst
te gaan na een oproep van
president Zelenski. foto getty
Bob van Huët
Rotterdam/Kiev
DEN HAAG
Rusland eist opheldering van
premier Mark Rutte vanwege
zijn persoonlijke aanval op Vladi
mir Poetin. Rutte noemde de
Russische president maandag
avond bij Jinek 'totaal paranoia'.
- Premier Mark Rutte
