c Water op de scheepshuid hoogaars voorkomt uitdroging
Amerikaanse zangvogel trekt veel bekijks
6
De Tholen 49 en de Windroos
hebben hun winterverblijf in
Vlissingen verlaten. De ene is
klaar om uit te varen, de
Windroos blijft de hele zomer
figuurlijk onder zeil.
De hengst TH 49 (De Drie Gebroe
ders) en hoogaars Windroos ver
trokken uit de loods aan de Jachtha
venweg in de Vlissingse Binnenha
ven om plaats te maken voor de
hoogaarzen Alcyon en Jetty. De
Jetty is een particuliere hoogaars
van Oceanwide-topman Van Ges-
sel. De Alcyon hoort tot het varend
erfgoed dat Stichting Behoud
Hoogaars (SBH) bezit. Jacht-
hoogaars Alcyon en hoogaars YE 36
(Andries Jacob, waar meer onder
houdswerk aan is dan eerder werd
gehoopt) moeten voor april vaar
klaar zijn.
Op 1 april gaat het vaarseizoen
van SBH weer van start. Naast de
hoogaars Andries Jacob, jacht-
hoogaars Alcyon, hengst Drie Ge
broeders en steekhengst Boreas wil
de stichting ook hoogaars Wind
roos graag inzetten voor vaartoch
ten op het Veerse Meer en omge
ving. Maar voor het 96 jaar oude
schip voor feesten, partijen en korte
tripjes geschikt is, moet er nog heel
veel gebeuren, meldt projectleider
Bert Beerman.
Houtrot spanten
De Stichting Behoud Hoogaars wist
toen zij de Windroos kreeg van
haar voormalige eigenaar dat er
flink wat onderhoud aan dek en
scheepswand moest gebeuren. Dat
er onder de te herstellen
scheepshuid een groot aantal span
ten is aangetast door houtrot viel
nog wel tegen. ,,Het kost zo'n 3 tot
3,5 ton om de Windroos weer tip
top in orde te krijgen. Van dat be
drag is de eerste vijftig mille bin
nen. We zijn nu druk bezig om or
ganisaties en fondsen aan te schrij
ven om ons met een bijdrage te be
denken."
SBH krijgt jaarlijks een beschei
den subsidie van de provincie en
genereert inkomsten uit commer
ciële vaartochten in het zomersei
zoen. Enkele andere (Europese)
subsidiemogelijkheden vielen af,
waardoor het minder makkelijk is
geworden genoeg geld voor seri
euze restauraties binnen te halen.
,,De afgelopen twee jaar waren de
mogelijkheden om uit te varen zeer
beperkt, dus de bodem van onze
schatkist is bijna bereikt. We moe
ten echt de boer op om geld voor
restauratie van de Windroos te vin
den."
Ander uiterlijk
Maar de Windroos opgeven, doen
bestuur en vrijwilligers niet. Bert
Beerman: ,,Het schip wordt in 2026
honderd jaar. Het is bovendien de
enige hoogaars die in België is ge
bouwd. Een werfin Gent kreeg vo
rige eeuw de opdracht een hoogaars
te bouwen, die sneller was dan de
De Windroos is de
enige in België
gebouwde hoogaars,
sneller dan alle
voorgangers
Jetty. Om aan die opdracht te vol
doen, kreeg de Windroos een heel
ander uiterlijk: smaller en ranker
dan andere hoogaarzen."
Sneller door ballast
Die vorm helpt natuurlijk al, maar
dat de Windroos een kwart minder
weegt (twaalf in plaats van zestien
ton) is nog belangrijker. ,,Die vier
ton die het schip minder weegt,
werd als ballast aan boord gebracht.
Het schip ligt daardoor veel stabie
ler en klieft door het water." Voor
de enige buiten de Zeeuwse Delta
gebouwde hoogaars wil SBH zich
wel bijzondere inspanningen ge
troosten, wil Beerman maar zeg
gen.
Hoewel het dus nog een paar jaar
duurt voor de Windroos klaar is
voor commerciële klussen, vaart
het schip wel jaarlijks heen en weer
tussen Vlissingen en Veere. ,,We
hebben de ruimte in de loods nu
nodig voor onderhoud van andere
schepen en in de zomer geven we
eigenaren van andere vaartuigen de
kans hun bezit op te knappen. Het
is voor de Windroos ook goed om
niet te lang uit het water te zijn,
omdat de scheepswand anders te
veel uitdroogt. Het is dus prima als
de hoogaars tussen ander varend
erfgoed bij de Veerse sluizen ligt."
Ook al is duidelijk dat de Windroos
de komende jaren alleen figuurlijk
onder zeil gaat, bevestigt Beerman.
PROSPERPOLDER
Ter hoogte van de Petrusstraat in
Prosperpolder is het normaal ge
zien erg rustig. Op de grens tussen
Nederland en België liggen polder
wegen en er staat een aantal boer
derijen. Maar sinds een week is het
ineens dé plek voor vogelspotters.
Auto's reden de afgelopen dagen af
en aan, statieven worden uitgela
den en het geluid van klikkende ca-
mera's klinkt er. De reden: een
zanggors. ,,Het is iets unieks", ver
telt Alex Wieland, ecoloog en bos
wachter bij Het Zeeuwse Land
schap. ,,Het is een vogel uit Ame
rika, die voor de tweede keer in Ne
derland is gezien."
Verstekeling
De Noord-Amerikaanse zanggors
heeft er een flinke reis op zitten,
vermoedelijk per schip. „Vogels be
landen weleens vaker op schepen,
als verstekelingen", zegt Wieland.
,,Dat is de theorie, maar de werke
lijkheid weet alleen het beestje
zelf." Soms voert de bemanning
van een schip een vogel bij en een
zanggors zou dat makkelijk kunnen
overleven, omdat het een zaadeter
is.
Op en rond de grens
De zanggors zingt de hele dag door
en valt niet zo op: het bruine vogel
tje met strepen is zo groot als een
mus. De vogel is vorige week maan
dag voor het eerst gespot en ver
blijft in het gebied rond de grens.
Het ene moment zit hij in België en
even later fladdert hij weer naar
Nederland. Dat zorgt voor uitda
gingen, voor vogelaars die de vogel
op Nederlands grondgebied willen
toevoegen aan hun lijstje. ,,Som-
mige mensen wachten tot de vogel
de grens weer oversteekt."
- Sophie Stockman
WOENSDAG 23 FEBRUARI 2022 WA
Windroos overzomert in 't water
Jachthoogaars Alcyon (in de takels) en hoogaars Jetty (rechts) gaan de omgekeerde weg van Tholen 49 (links) en Windroos. De eerste
twee worden uit het water getakeld om in de loods van SBH een onderhoudsbeurt te krijgen. foto dirkjan gjeltema
René Hoonhorst
Vlissingen
- Bert Beerman
Een Amerikaanse zanger trekt
sinds een week heel wat bekijks
in de Prosperpolder. De zang
gors is er neergestreken en vo
gelaars komen in groten getale
met camera op het vogeltje af.
,,Er zijn op één dag 250 mensen
geweest."
Timo Jansen uit Hulst fotografeerde de zanggors ook bij Prosper
polder. FOTO TIMO JANSEN