lift'
- '::T
fc
M
M
\v\i
vVivv, V/rv
r-o
\Y€9Ui?
11
j l
i
!A*ïv
OPINIE
TEUN TERPSTRA
V v V
1. <Hr h, fh
EL'**
4
Steden willen wo
ningen bouwen, maar
moeten ook vergroe-
nen als ze de gevolgen
van klimaatverande
ring willen beperken.
Dat vergt keuzes, stelt
lector Teun Terpstra
van de HZ.
et mijn HZ-colle-
ga's Jean-Marie
Buijs en Jasper van
den Heuvel heb ik
in samenwerking
met drie andere hogescholen in
'Burgerparticipatie in Klimaat
adaptatie' onderzocht hoe steden
als Middelburg, Vlissingen, Rot
terdam, Leeuwarden en Gronin
gen hun inwoners kunnen betrek
ken bij het nemen van maatrege
len om voorbereid te zijn op kli
maatverandering (klimaatadapta
tie). Dat blijkt niet eenvoudig.
Bewoners staan over het alge
meen positief tegenover vergroe
ning, maar zien de noodzaak (nog)
niet zelf iets te doen. Als ze hun
tuin onder handen nemen, zijn
andere zaken belangrijker. Ook bij
woningcorporaties, verenigingen
van eigenaren en vastgoedontwik
kelaars is klimaatadaptatie in de
Bewoners zien
de noodzaak
niet zelf
iets te doen
praktijk nog geen topprioriteit.
Neerslag en hittegolven
Van de drie klimaatrisico's
droogte, extreme neerslag en hit
tegolven ervaren stedelingen hitte
als het grootse probleem. Uit me
tingen, die in het kader van het
onderzoek zijn uitgevoerd met
weerstations in de wijken en tem-
peratuursensoren in woningen,
blijkt dat Middelburg en Vlissin-
gen zich, ondanks hun ligging aan
zee, ook moeten wapenen tegen
hittestress. Door het zogenaamde
stedelijk hitte-eilandeffect zijn
steden met name 's nachts een
paar graden warmer dan het bui
tengebied. Net als uit eerdere on
derzoeken is gebleken, blijkt uit
deze metingen dat meer groen
helpt bij het verkleinen van het
hitte-eilandeffect.
Dit is met name in een opwar
mend klimaat van belang voor de
leefbaarheid. De gevolgen van
de klimaatverandering worden in
de toekomst alleen maar heviger.
De komende jaren moeten er bo
vendien honderdduizenden wo
ningen en de bijbehorende infra
structuur worden gebouwd om de
woningnood op te lossen. Dit kan,
zeker in steden, ten koste gaan van
vergroening. Het continu toevoe
gen van steen aan een toch al
grijze omgeving versterkt het hit-
te-eilandeffect. En met een beetje
meer groen kun je dat niet bestrij
den. Met kleine, op zichzelf prach
tige initiateven zoals 'een tegel er-
uit en een plantje erin' ga je
het niet redden. Er is veel meer
nodig. Dit werpt fundamentele
vragen op voor de ruimtelijke in
richting van steden.
Slecht slapen
Naast het vergroenen van steden
zijn er in en om huis mogelijkhe
den iets te doen tegen hitte.
Met 'een tegel
eruit en een
plantje erin' ga je
het niet redden
In slaapkamers op verdiepingen is
het gemiddeld twee tot drie gra
den warmer dan beneden. Veel
bewoners vinden slecht slapen
één van de grootste nadelen van
hitte. Het is ook slecht voor de ge
zondheid en gaat ten koste van de
arbeidsproductiviteit. Slaapka
mers op de begane grond kunnen
uitkomst bieden. Isolatie is ook
belangrijk. Huizen met een lager
energielabel blijken sneller en
meer op te warmen dan goed ge-
isoleerde huizen. Hoewel er nog
vervolgonderzoek nodig is, is het
isoleren van woningen en slim ge
bruik van ventilatie en zonwering
een goede strategie om hitte in
huis te bestrijden.
Maak burgers bewust
Hier liggen taken voor woningcor
poraties, verenigingen van eigena
ren en vastgoedontwikkelaars. Ge
meenten kunnen een rol spelen
door voorwaarden te stellen in de
prestatieafspraken met corporaties
en op het gebied van voorlichting
over hitte, droogte en waterover
last. Ze kunnen maatregelen voor
klimaatadaptatie koppelen aan een
hot topic als de overstap naar duur
zame energie (energietransitie).
Dat is meteen een kans om bur
gers meer bewust te maken van de
noodzaak van klimaatadaptatie,
een onderwerp waarvan de mees
ten nu de urgentie nog niet zien.
Teun Terpstra werkt bij het lectoraat
Resilient Deltas van de HZ Univer
sity of Applied Sciences in Vlissingen.
GO DONDERDAG 17 FEBRUARI 2022
De op deze pagina geplaatste opiniestukken vindt
u ook op onze website onder het kopje Opinie
'Meer steen of meer groen,
die keuze wordt urgenter'
1/
- 111
■4 CZ xYff
t'êl! '030v 4
»v'#^ --
'A -
T m
i- 4 ''"O-ós-,
"èf nïP
*^TS
Groene daken in
de stad helpen te-
nnn i—
gen hittestress.
I PHILNIJHUIS
FOTO
Vlissingen
- Teun Terpstra
I
- Teun Terpstra